به گزارش ویژه نامه نوروزی باشگاه خبرنگاران؛ واپسین روزهای فصل زمستان را سپری میکنیم و با کوله باری از خاطرات تلخ و شیرین به استقبال بهاری دل انگیز می رویم. بسیاری از مردم خود را برای تعطیلات آماده می کنند. برنامه‌ريزي در تعطيلات نوروزي و توجه به مصرف صحيح و بهينه انرژي، زمان و هزينه‌هاي اقتصادي نه تنها شادي اين ايام را دوچندان مي‌كند، بلكه احساس نارضايتي را كه بعضي افراد پس از دو هفته تعطيلات ممكن است با آن مواجه شوند، مهار مي‌كند.
نکات ریز داخل مطبخ
در ديد و بازديدهاي نوروزي، معمولاً وقت زيادي در آشپزخانه صرف مي‌شود و پيروي نكردن از الگوهاي صحيح مصرف برق منجر به اتلاف انرژي و افزايش هزينه‌هاي برق مي‌شود. آمارها نشان مي‌دهد، درصد قابل توجهي از هزينه مصرف برق به بخش وسايل الكتريكي در آشپزخانه بازمي‌گردد كه اين ميزان در تعطيلات نوروزي افزايش پيدا مي‌كند. هنگام پخت غذا بايد دقت شود، اندازه ظرفي كه در آن غذا طبخ مي‌شود با اندازه شعله اجاق گاز مطابقت داشته باشد. رنگ شعله اجاق گاز بايد موردتوجه قرار گيرد. در صورتي‌كه بخش زردرنگ شعله اجاق گاز بيش از آبي آن بسوزد عمل سوختن درست انجام نشده و اين مسئله باعث اتلاف انرژي مي‌شود.
پخت غذا با حداقل هزینه
هنگام پخت موادغذايي بايد در آن بسته باشد و بخار كمتري از ظرف غذا متصاعد شود. باز و بسته كردن در قابلمه غذا هنگام پخت، باعث افزايش زمان پخت و اتلاف انرژي مي‌شود. بايد توجه داشت تميز كردن مداوم اجاق گاز نقش مهمي در مصرف بهينه انرژي دارد. آلودگي‌ها، مايعات و پس‌مانده‌هاي موادغذايي كه به سطح گاز مي‌چسبد، هنگامي‌كه در معرض حرارت قرار مي‌گيرند، انرژي به ميزان قابل توجهي اتلاف خواهد شد.
مصرف صحيح انرژي هنگام شستن ظروف
هنگام آبكشي يا شستن دست‌ها بهتر است از آب سرد استفاده شود و قبل از شست و شوي ظرف‌ها آنها كاملاً تميز شوند يا ظروف در سينك ظرفشويي پر از آب قرار داده شود تا ميزان آب و انرژي كمتري صرف شود.
صرفه‌جويي انرژي در وسايل سرمازا
در تعطيلات نوروز، معمولاً در يخچال، دفعات بيشتري باز و بسته خواهد شد و معمولاً حجم زيادي از موادغذايي در يخچال يا فريزر جاي مي‌گيرد. پركردن قفسه‌هاي يخچال يا فريزر با بسته‌هاي موادغذايي و ظرف‌ها از گردش و جريان هوا در يخچال ممانعت كرده و باز و بسته كردن در يخچال به دفعات باعث خروج هواي سرد بيشتر و اتلاف حداقل 10 درصدي انرژي مي‌شود.
تمرين همدلي با صرفه‌جويي‌هاي نوروزي
نوروز فرصت مناسبي براي تمرين مهارت همدلي، همكاري و تقسيم وظايف بين اعضاي خانواده است.
بهتر است هر يك از اعضا مسئوليت انجام يكي از كارهاي منزل را به عهده بگيرند. براي نمونه به جاي استفاده از ماشين ظرفشويي، ظرف‌ها با دست شسته شود يا جاروي دستي جايگزين استفاده از جاروي برقي شود. اين كار نه تنها باعث كاهش مصرف هزينه‌ها و صرفه‌جويي انرژي خواهد شد، بلكه حس همكاري و همدلي را در ميان اعضاي خانواده رواج داده و تمرين فيزيكي مناسبي براي پيشگيري از اضافه‌وزن ناشي از پرخوري و بي‌تحركي در تعطيلات نوروز خواهد بود. تحقيقات نشان مي‌دهد، استفاده از ماشين‌ظرفشويي مصرف برق را تا 10 درصد افزايش مي‌دهد.
نور و نوروز
تعمير و تعويض لامپ‌ها قبل از آغاز سال جديد، يكي از روش‌هاي صرفه‌جويي و درست مصرف كردن انرژي است. قبل از تعويض دكوراسيون منزل و نصب تابلوهاي جديد بايد تمام لامپ‌ها بررسي شود و از آنجايي‌كه در ديد و بازديدهاي نوروزي دفعات روشن و خاموش كردن لوسترها افزايش پيدا مي‌كند براي صرفه‌جويي بيشتر از كليدهاي جداگانه در شاخه‌هاي لوستر استفاده شود.
استفاده از لامپ‌هاي فلورسنت يا حتي‌الامكان لامپ‌هاي LED و وسايل برقي مجهز به سيستم LED مانند تلويزيون نقش مهمي در پيشگيري ازاتلاف انرژي در ايام نوروز خواهد بود.
آمارها نشان مي‌دهد، 25 درصد از برق مصرفي خانه‌ها به سيستم روشنايي مربوط است. استفاده از كليدهاي دو پل يا نصب چند لامپ با وات پائين به جاي يك لامپ با وات بالا از روش‌هاي صرفه‌جويي در تعطيلات نوروزي خواهد بود.
غذاهای دست نخورده
در هر ميهماني ممكن است مقداري از موادغذايي، دست نخورده باقي بماند و صاحبخانه مجبور به دورريختن آن شود. به جاي هدر دادن موادغذايي بهتر است از آنها براي طبخ وعده‌هاي غذايي اصلي ديگر، دسر يا شيريني استفاده كرد. براي نمونه خرده‌هاي بيسكوئيت يا باقيمانده شيريني‌ها را با كمي پودر سير، جعفري و شويد و كره مخلوط كرده روي آن به ميزان دلخواه پنير پيتزا ريخته و در فر با دماي 200 درجه سانتيگراد قرار داده تا پنير آب شود. از اين ايده براي پذيرايي در وعده عصرانه مي‌توان بهره برد.
پيشگيري از اتلاف انرژي و آشتي با طبيعت
نوروز فرصت مناسبي براي آشتي با طبيعت است. تحقيقات نشان مي‌دهد، افرادي‌كه وقت بيشتري را در تعطيلات صرف پياده‌روي، غذا خوردن در هواي آزاد، بازي در پارك يا انجام تفريحاتي مانند نقاشي در طبيعت مي‌كنند، در روزهاي كاري بعد از تعطيلات به نتيجه مطلوب‌تري مي‌رسند. سپري كردن اوقات فراغت ايام نوروز در خانه، مصرف تنقلات، بي‌تحركي و ساعت‌ها نشستن پاي برنامه‌هاي تلويزيوني نه تنها از شادابي روح مي‌كاهد بلكه منجر به اضافه وزن و اتلاف وقت وانرژي انساني و الكتريكي خواهد شد./ق.پ