به گزارش گروه استانهاي باشگاه خبرنگاران جشن چهارشنبه سوری یکی از جشنهای باستانی ایران است و نزد اقوام مختلف ایران به شکل و شمایل متنوعی برگزار می شود و هر استانی برای خود آداب و رسومی خاصی نیز دارد.
این جشن در شیراز و سایر شهرستانهای استان فارس با آداب و رسوم مختلفی برپا می شود که می توان فصل مشترک همه آنها دور هم جمع شدن اعضای خانواده دانست.
شیرازیها به غیر از برپایی آتش، در جشن چهارشنبه سوری آداب دیگری نیز دارند که شامل تفال به دیوان حافظ، پختن آش ابودردا و... است.
ابوالقاسم فقیری در کتاب " آداب و رسوم نوروزی در فارس" در خصوص این مراسم و آداب و رسوم نوشته است: "رسم است که دختران دم بخت در شب چهارشنبه سوری برای بخت گشایی به زیارت حضرت احمد ابن موسی شاهچراغ (ع) می روند".
آش ابودردا
فقیری در کتاب مذکور نوشته است:" مراسم دیگری که شیرازیان دارند پختن آشی است به نام آش ابودردا.(ابودردا یا ابوالدردا یکی از صحابه حضرت رسول(ص) مردی حکیم و بسیار عاقل و دانشمند بوده که به سال 39 قمری فوت کرده است به طوریکه در تواریخ نقل کرده اند وی ازجمله جمع کنندگان آیات قران بوده و در همه غزوات شرکت داشته است).
این آش را هم به خاطر درمان بیماری و هم به خاطر بخت گشایی می پزند".
فال گوش ایستادن/ تفال به دیوان حافظ
فقیری در این کتاب همچنین نوشته است: " فال گوش ایستادن هم نزد زنان شیرازی مرسوم است. زنی که بخواهد فال گوش بایستد، چادر سر کرده نیت می کند در پناه کوچه ای، در گوشه ای می ایستد و بر اساس گفته عابران تفال می زند اگر مطابق میلش دید خود را به مراد رسیده می داند".
" ازجمله خوردنیهایی که شب چهارشنبه سوری شیرازیان استفاه می کنند آجیل چهارشنبه سوری است که بدان "آجیل شیرین" هم می گویند، این آجیل مخلوطی است از کشمش، نخودچی، مغزبادام، مغزگردو، انجیر، مویز، توت خشک، کنجد بوداده، شاهدانه، تخمک، گندم برشته، برنجک، قصب، خارک و قیسی است".
در این کتاب همچنین آمده است: " با توجه به ارادتی که شیرازیان به حضرت خواجه حافظ دارند، در این شب دورهم جمع شده و از دیوان حافظ فال می گیرند که بدان فعال دوره می گویند".
در شهرستانهای فارس نیز اقوام مختلف چهارشنبه آخر سال را با برپایی آداب و رسوم خاص خود جشن می گیرند و خود را برای فرارسیدن نوروز آماده می کنند.
چهارشنبه سوری در میمند
فقیری در کتاب " آداب و رسوم نوروزی در فارس" پیرامون رسوم چهارشنبه سوری در میمند نوشته است که " رسم این است در این شب، اهالی هرکدام سکه ای زیر سر گذاشته و فردای آن روز این سکه را به یک مستمند می دهند".
" همچنین رسم است که در شب چهارشنبه سوری اهالی میمند لباسهای چرک خود را می شویند به این ترتیب که قضا و بلا از آنها دور شود. روز چهارشنبه سوری اهالی به جای دوری نمی روند و معتقدند که چهارشنبه آخر سال است و جای دوری نباید رفت".
چهارشنبه سوری در داراب/ ریختن آش روی عروسک زشت خمیری
فقیری همچنین در این کتاب آورده است که " آخرین چهارشنبه ماه صفر را دارابیها چهارشنبه سه رو می نامند و در این روز آشی می پزند به نام "بغره".
مواد اولیه این آش عبارت است از دنگره که مجموعه ای است از عدس، نخود، لوبیا، باقلا و رشته محلی. عروسک بدقیافه ای از خمیر درست می کنند پس از آنکه دنگره پخت، رشته را در دیگ ریخته، ادویه و مقداری کشک کوبیده هم بدان اضافه می کنند.
چون آش قوام آمد کاسه ای از آش را برداشته روی سر عروسک خمیری می ریزند و با هم صلوات می فرستند و می گویند: "درد و بلا به جون دشمن" انگاه عروسک را دم آب روان می دهند و می گویند: "دردسرمان را دادیم، دم آب روان" سپس آش را در کاسه ای کوچک و بزرگ ریخته و به عنوان نذری به خانه های دوستان و خویشان می فرستند".