به گزارش ویژه نامه نوروز باشگاه خبرنگاران، اين روزها بيشتر خريدها خانوادگي است. خانم ها بيشتر قيمت مي‌كنند و آقايان با چانه‌زني دست در جيب مي‌شوند تا بتوانند عيدي و پاداش شب عيد و حقوق اسفند خود را تمام كنند تا سال نو برسد و همه آب‌ها از آسياب بيفتد.
تكاپوهاي قبل از سال نو، ازدحام مردم براي خريد، ترافيك سرسام‌آور خيابان‌ها، خانه‌تكاني، هلهله بچه‌ها در بازارها و مراكز خريد و... گرچه سختي‌هايي دارد، اما براي همه ما دلچسب و نشاط‌انگيز است.
وقتي سال تحويل مي‌شود، انگار همه آن جنب‌وجوش‌ها يكباره فروكش مي‌كند و همه آرام و قرار پيدا مي‌كنند و همه چيز روال عادي خود را پيدا مي‌كند.
خريد كردن بويژه براي بيشتر خانم‌ها، فعاليتي خوشايند است. مي‌توان گفت همه ما به نوعي وقتي چيز تازه‌اي خريد مي‌كنيم، روحيه شاداب‌تري پيدا مي‌كنيم و شايد خريد حتي برايمان يك تفريح دلچسب است و ساعاتي كه به همراه خانواده در مراكز خريد مي‌گذرانيم، لحظاتي شاد و مفرح است. اما مي‌توان با برنامه‌ريزي و مديريت اقتصاد خانواده به گونه‌اي عمل كرد كه از اين تفريح بيشتر لذت ببريم.
ترافيك سنگين خيابان‌ها بويژه در اطراف مراكز خريد، همواره مورد آزار و اذيت مردم در روزهاي آخر سال مي‌شود. شايد يكي از دلايل آن هجوم بدون هدف و برنامه‌ريزي مشخص ما به مراكز خريد است. خيلي وقت‌ها شهروندان اطلاعات درستي از محل فروش كالاهاي مورد نياز شب عيد خود ندارند و همين امر موجب افزايش ترافيك مي‌شود.
مي‌توان از قبل مراكز خريد را بدرستي شناسايي و به دور از سرگرداني، وسايل مورد نياز را خريداري كرد.
مدير طرح جامع حمل‌ونقل نيز بر اين نكته تاكيد دارد. عليرضا سيدوكيلي مي‌گويد: بسياري از مردم گمان مي‌كنند براي خريد لباس و كفش و ديگر وسايل مورد نياز خود بايد به مراكز خريد اصلي شهر سر بزنند، در حالي كه همين كالاها را مي‌توان با نرخ پايين‌تر و صرف زمان كمتري از نزديك‌ترين فروشگاه‌هاي محل زندگي تهيه كرد.
باور كنيد دنيا به آخر نمي‌رسد
معمولا در احداث مراكز خريد شهرها، بويژه در كلانشهري مانند تهران، از قبل هيچ گونه برنامه‌ريزي نشده است، به همين دليل هجوم مردم در روزهاي پاياني سال و گنجايش محدود خيابان‌ها و معابر عمومي براي تردد خودروها و عبور عابران مشكلاتي را ايجاد مي‌كند كه اجتناب‌ناپذير است، اما مي‌توان در انجام خريد شب عيد به يك نكته اساسي توجه داشت و آن اين كه باور كنيم دنيا قرار نيست به اين زودي‌ها به پايان برسد.
مي‌توان بسياري از اقلام مورد نياز كه تهيه آنها فوريت ندارد را بعد از سال نو هم خريد. براي مثال ميادين ميوه و تره‌بار از جمله مراكزي است كه در روزهاي آخر سال با انبوه جمعيت مشتريان مواجه است، حال‌آن كه همين ميادين معمولا از روزهاي دوم و سوم سال نو همچنان داير هستند و به عرضه مواد مورد نياز مردم مي‌پردازند. پس مي‌توان با خريد محدودي از ميوه و تره‌بار مورد نياز، نه خود را اذيت كنيم و نه موجب آزار ديگران شويم. ضمن آن كه مديريت اقتصاد خانه هم اقتضا مي‌كند همه نقدينگي موجود اسفندماه را خرج نكنيم تا در فروردين كه معمولا ماه بلندي هم به نظر مي‌رسد، دچار مشكل نشويم.
ضرورت برنامه‌ريزي
معمولا ما ايرانيان مرد دقيقه 90 هستيم. به همين دليل هم همه كارهايمان را براي آخرين روزها و آخرين لحظه‌ها مي‌گذاريم. در نتيجه استرس زيادتري مي‌كشيم، وقت كم مي‌آوريم و روزهاي پاياني سال را در اضطراب و نگراني بيشتري سپري مي‌كنيم. بنابراين خوب است با برنامه‌ريزي ساده‌اي خريدهاي روزهاي آينده را از همين امروز آغاز كنيم. اين نكته را هم در نظر داشته باشيم كه معمولا قيمت اجناس و كالاها در روزهاي پاياني سال روند رو به صعودي طي مي‌كند. اين نكته را نبايد ناديده گرفت كه بسياري از فرصت‌طلبان در ساعات پاياني سال تلاش مي‌كنند با افزايش قيمت كالاهاي مورد نياز مردم سود بيشتري به جيب بزنند. در نتيجه خوب است خريد شب عيد را به روزهاي آخر سال حواله ندهيم.
ضرورت‌هاي خريد
ما خيلي وقت‌ها هنگام خريد به ضرورت‌هاي مورد نياز خانواده توجه نداريم. براي مثال براي خريد لباس بچه‌ها به بازار مي‌رويم، اما سر راه لوازم آشپزخانه هم مي‌خريم، اقلام خوراكي را هم تهيه مي‌كنيم و با دستاني پر و سنگين نه تنها وقت خريد مفيد براي لباس بچه‌ها را از دست مي‌دهيم، بلكه هزينه‌اي را كه براي اين كار اختصاص داده‌ايم صرف خريد كالاهايي كرده‌ايم كه ضرورتي براي تهيه آنها وجود نداشته است.
يك كارشناس دراين‌باره مي‌گويد: بايد حتي در خريد مايحتاج اعضاي خانواده نيز اولويت‌گذاري كرد و توجه به نيازهاي اعضاي خانواده را مدنظر داشت.
دكتر بهمن پيراسته مي‌افزايد: روان‌شناسان بر اين باورند كه هنگام خريد كردن ابتدا بايد وسايل مورد نياز كودكان خانه را تهيه كرد و سپس به تهيه اقلام ديگر پرداخت.وي مساله را موشكافانه‌تر مورد بررسي قرار مي‌دهد. او مي‌افزايد: خانواده‌ها بايد به اين نكته توجه كنند كه خريد شب عيد بهتر است به صورت جمعي و خانوادگي صورت گيرد و درواقع از خريد به عنوان فرصتي براي با هم بودن استفاده كنند. ضمن اين كه در خريد كردن ابتدا دختران خردسال را مورد توجه قرار دهند و سپس به خريد ديگر افراد خانواده همت گمارند.
به اعتقاد وي، خريد شب عيد فرصت مغتنمي است كه پدران و مادران به دور از دغدغه‌هاي هميشگي و كاري خود، ساعاتي را در كنار فرزندان خود به سر ببرند و حتي با صرف يك بستني و ... در كنار يكديگر لحظات شادي را بيافرينند.
هديه را فراموش نكنيد
عيد، فرصت خوبي است كه از نزديكانمان به خاطر همه خوبي‌هايشان سپاسگزاري كنيم. بنابراين سنت خوب هديه دادن را فراموش نكنيد و بخشي از بودجه عيد را به خريد هديه براي عزيزانتان اختصاص دهيد. فقط در نظر داشته باشيد هديه و عيدي نبايد لزوما گرانقيمت باشد، به گونه‌اي كه مجبور باشيد براي تهيه آن از بخش ديگر زندگي‌تان بزنيد. هديه و عيدي مي‌تواند يك سبد كوچك گل، يك آينه زيبا، يك بسته كوچك شكلات و يا هر چيز ديگري باشد كه شما براي اعضاي خانواده خود مي‌خريد.
آنچه مهم است، ابراز محبت و علاقه شما به هنگام دادن هديه است كه استحكام خانواده را زيادتر مي‌كند و فضايي آرامش‌بخش در خانواده‌ها و ميان اعضا پديد مي‌آورد.
ضمنا براي خريد هديه مادربزرگ‌‌ها و پدربزرگ‌ها را فراموش نكنيد. آنها عمود خيمه خانواده هستند و خوب است حتي با يك هديه كوچك دلشان را شاد كنيم.
جبران يك سال زحمت
همه ما در محيط كار و خانه با كساني در ارتباط هستيم كه يك سال تمام برايمان زحمت كشيده‌اند. سرايدار خانه، كارگر خدماتي اداره، راننده سرويس بچه‌ها، رفتگر محله و خلاصه همه كساني كه زحماتشان ديده نشده است را مي‌توان با يك هديه كوچك خوشحال كرد. فقط در نظر داشته باشيد اين دسته از انسان‌ها، آن‌قدر عزت نفس دارند كه بايد هنگام تشكر از زحماتشان، به جايگاه بلند انساني‌شان خدشه وارد نشود. از هر گونه فخرفروشي هنگام هديه دادن به آنها بپرهيزيد و فلسفه وجودي هديه دادن كه همان تكريم انسان‌ها، ابراز محبت و سپاسگزاري است را فراموش نكنيد.
توصيه‌هاي کلیدی براي خريد نوروزی
- سعي كنيد همراه با خانواده خريد كنيد.
- گول اجناس حراجي و دستفروش‌ها را نخوريد، زيرا ممكن است تحت‌تاثير آنها جنسي را بخريد كه مورد نيازتان نيست.
- به جاي رفتن به مراكز خريد اصلي، ابتدا به نزديك‌ترين فروشگاه محل زندگي خود سر بزنيد.
- سعي كنيد صبح‌‌ها و يا آخر شب به خريد برويد كه گرفتار ترافيك نشويد.
- بودجه مشخصي را براي خريد در نظر بگيريد و براساس آن خريد كنيد.
- اگر از كالايي خوشتان آمد، سعي كنيد آن را خريداري كنيد و خيلي از اين مغازه به آن مغازه نرويد.
- وقت خود را به گونه‌اي تنظيم كنيد كه به همه امور برسيد.
- فقط به صرف ارزان بودن خريد نكنيد و به كيفيت كالا توجه داشته باشيد.
- مراقب كيف‌‌قاپ‌ها و جیب و کیف خود باشيد.
حرف آخر
چه کارمندان و چه کارگران و حتی کاسب ها مي‌دانند ماه فروردين ماه طولاني‌اي است؛ چرا كه عيدي و پاداش و حقوق‌هاي اسفند يكباره خرج شده و همه براي گذران زندگي در فروردين ماه مشكل دارند. بنابراين مديريت اقتصاد خانه را ناديده نگيريد و به گونه‌اي از كيسه‌تان خرج كنيد كه ته آن چيزي براي فروردين بماند./ق پ