به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران، می خوام براتون یه داستان بگم... داستان کهنه تورم...
تا دو سه سال پیش وقتی نزدیک عید می شد بیشترین دغدغه مردم گرون شدن قیمت لباس و کیف و کفش و جنسهایی بود که جزو ملزومات شب عید محسوب می شد و بعد از تموم شدن ایام خوش نوروز همه گوش به زنگ بالا رفتن قیمت کرایه تاکسی و کرایه خونه و ... و وفق دادن خودشون با قیمتهای جدید بازار بودن و تاریخ بالا رفتن قیمتهای آخر زمستونشون آب بشه از بالا رفتن قیمتهای توی بهار و تابستون به جوش می اومدن اما الان با یکساله شدن طفل یارانه 12،13 ماهیه همه چی تغییر کرده و دیگه تو سرما هم، همه از سرعت بالا و مثال نور قیمتها یخ که نمی زنن هیچ، یکسره در حال به جوش اومدن هستند و دود از سر و کله مبارکشون بلند می شه....
تورم همیشه در هر کشوری وجود داشته و کشور ما هم جدا از این ماجرا نیست ولی معمولا سالی یکبار این اتفاق می افتد، حالا کی و در چه زمان و به چه مناسبتی، به این موضوعات کاری نداریم،در کشور ما هم معمولا همینطور بوده و هر سال جدید ،قیمتهای جدید رو به ارمغان می آورده و این،موضوع جدیدی برای مردم نبوده اما با تصویب حذف یارانه ها و واریز اونها به حساب مردم... نه ببخشید... از چند ماه قبل از تصویب یارانه ها یعنی تقریبا اواخر تابستون 89 این وضعیت دچار نوسان قابل توجهی شد.
تا قبل از این کافی بود مثلا فقط... اون هم فقط... مسئولین محترم اعلام می کردن که قراره... حقوق کارمندان بینوای دولت 10،15 هزار تومن اون هم چند وقت دیگه...اضافه بشه یا اینکه قیمت سکه و دلار کمی بالا رفته ،شب که این خبر پخش میشه و صبح که می رفتیم بازار با چشمان از حدقه بیرون زده و یک علامت تعجب گنده بالای سرمون می دیدم که قیمتها دو برابر،سه برابر شده و وقتی به فروشنده اعتراض می کردیم که ای بابا... ! چه خبره؟ چرا اینقدر گرون! همین دیروز فلان قیمت بود،فروشنده هم در جواب می گفت: "آخه قراره حقوق کارمندان رو زیاد کنن...و این در حالی بود که این موضوع فقط حرفش بود و زمان دقیق افزایش حقوقها هم مشخص نبود و کارمندای بیچاره هنوز حقوقشان زیاد نشده مجبور بودن دو برابرش رو خرج کنن ،بعضی وقتها هم حساب و کتاب مسئولین محترم اشتباه از آب در میومد(مثل عیدی که قرار بود هفته پیش برای کارمندا و بازنشسته های دولت همراه با حقوقشون واریز بشه و نشد!) بعضی ها حقوقشون زیاد میشه و بعضی ها هم نمی شه... و بعضی ها هم به جای این ماه،ماه بعد و ماه های بعد و شاید هم هیچ وقت ،اضافه حقوقی دریافت نمی کردن و اصلا بهشون اضافه حقوقی تعلق نمی گرفت البته این هم به دلیل ماده و تبصره و قانونی بوده که اول ماجرا باید از سوی مسئولین محترم اعلام می شد و نشده بود... البته نگذریم از این که یک سر ماجرای گرون شدن اجناس هم همین دلالهای فرصت طلب و برخی فروشندگان سودجو بودن...
بگذیم... بذارید برم سر اصل مطلب، داشتم می گفتم... تو کشور ما سالی یکبار تورم وجود داشت اما کم کم بعد از سالها همه چیز تغییر کرد و کار به جایی رسید که از اواخر تابستون سال 89 کم کم... ! نه...! یه دفعه...! همه چی متحول شد وقتی صحبت حذف یارانه ها به میون اومد انگار یه بمب تو بازار ترکید ،هنوزیارانه ها حذف نشده یکسری قیمتها از ماشین و خونه و مواد غذایی و کرایه تاکسی و هر چی که دستون بخواد بالا رفت و یکی نبود بگه بابا... چرا حول ورتون داشته اتفاق بدی نیفتاده... ،کافیه فقط اعلام کنن قراره تو این مملکت یه تغییراتی اتفاق بیفته حالا دیگه ربط داشته باشه یا نداشته باشه تولید کننده ها و دلالها و فروشنده ها سریع موضوع رو به خودشون می گیرن و با سوء استفاده از ماجرا یه آستین واسه بالا بردن قیمتها تو بازار ،بالا می زنن و یکی نیست بگه درسته مسئولین پیش بینی کردن که با حذف یارانه ها ممکنه یکم تورم داشته باشیم اما هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده چرا شما موضوع رو به خودتون می گرین! اگر هم بهشون گله کنیم میگن ما مقصر نیستیم...!
خلاصه بعد از گذشت چند ماه با حذف یارانه ها و واریز اونها به حساب مردم برای هم قشر شدن (منظورم قشر ضعیف و مرفه جامعه) دوباره قیمتها بالا رفت،از اونجایی که فقط یکی دو ماه با نزدیک شدن سال جدید فاصله داشتیم و طبق روال هر سال قیمتها باید بالا می رفت،باز هم گرونی شب عید اوج گرفت و تو اون وضعیت فعلا خبری از افزایش قیمت برق و آب و گاز و تلفن نبود!
خلاصه... عید شد و سر مردم هم به تفریح و مسافرت گرم شدو دوباره هر کس برگشت به شهر و دیار خودش حالا دیگه بعد عید شده بود و باید بعضی از مسئولین یه فکری برای بعضی نرخها و افزایش قیمت برق و آب و گاز و تلفن و هزار تا چیز دیگه میکردن چون بالاخره یارانه ها واریز شده بود و قرار بود مردم برای کمک خرجشون ازش استفاده می کنن. پس دوباره قیمتها زیاد شد تو این گیر و دار صاحبخانه ها هم بیکار ننشستند واسه بالا بردن کرایه خونه ها دست به کار شدن و طبق معمول همیشه هیچ کس نبود که حریف بعضی از این صاحبخونه های بی انصاف بشه.
حالا دیگه تو فصل تابستون بودیم و یواش یواش داشتیم این فصل زیبا رو هم پشت سرمی ذاشتیم،پس چون فصل عوض شده بود و اتفاق خاصی تو تابستون نیفتاده بود و قیمتها بیکار مونده بودن که ای بابا... ما رو از یاد بردین... و برای اینکه بعضی از این تولید کننده ها هم بیکار نباشن باز هم قیمتها بالا رفت....
یکی از این افزایش قیمتها که مسئولین حریفش نشدن نصیب لبنیات شد که البته قیمتش بالا رفت ولی بعد که صدای مردم در اومد یه 50 تومنی از قیمتاشون کم شد اما خواسته مسئولین از تولید کنندگان عملی نشد و قیمتها به حالت اول برنگشت و بیشتر حالت خنثی به خودش گرفت که اگر یکی گفت چرا قیمت لبنیات زیاد شد یکی دیگه از اون طرف تو جوابش بگه کی گفته زیاد شده؟! زیادش کردن ولی بعد از قیمتش کم شد فقط به حالت اولش برنگشت!!!
البته بنزین و کرایه تاکسی هم که عین برادرهای دوقلو همیشه کنار هم هستن از ماجرا مستثنی نبودن و از چند ماه قبل یه تکون،نه دوتکون،نه یه طوفانی به پا کردن، تا مبادا از بقیه عقب نمونن وسرشون بی کلاه نمونه...
بنزین 100 تومانی که شده بود 400 تومان....
بعد هم از قبل عید شده بود 700 تومن،کرایه تاکسی ها هم که وابسته به حرکات موزون بنزین هستن و چند ماه قبل عید زیاد شده بودن و در حالت عادی با بالارفتن قیمت بنزین بال می رن و با بیشتر شدن تورم بیشتر میشن و اگر هم همه چی ارزون تر بشه این یه قلم تغییری نمی کنه و همیشه راننده ها هم قیافه حق به جانب دارن که با تبصره و بی تبصره چون بنزین یا فلان چیز گرون شده پس ما هم کرایمون رو گرون تر می کنیم... از اوایل تابستون دوباره گرون شدن که البته این نظر بعضی از مسئولین هم بود که تو سال جدید بالاخره باید یه 10،15 درصدی به کرایه تاکسی ها اضافه کنیم و به فکر راننده ها هم باشیم.
تا اونجایی که حافظه من یاری می کند تابستون رنگ باخت و جا شو به جوجه های پاییز داد.
فکر کنم اواخرپاییز بود که گرون شدن مرغ و بالاخص تخم مرغ که مثل الماس کمیاب شده بود مثال بمب... نه! مثل انرژی هسته ای ( که واقعا حق مسلم ماست) منفجر شد،یه شونه تخم مرغ از یه مرغ سه هزار و خورده ای تومن گرون تر شده بود.
گذشت و گذشت تا بالاخره با تدبیر مسئولین و وارد شدن تخم مرغ از کشورهای دوست و ضعیف نابسمان اون هم یه جورایی سر و سامون گرفت و کنار اون قیمت گوجه فرنگی هم یکم بالا پایین شد اما خدا رو شکر تب بالای اونم به لطف مسئولین درمان شد.
یواش یواش شب یلدا هم رسید،دیگه تکرار نگاه های پر از تعجب مردم به قیمتهای سر به فلک کشیده میوه طولانی ترین شب سال مثل تکرار فیلمهای تلویزیونی یه چیز عادی شده بود و خیلی صدای گله کسی بلند نشد.
گذشت...حالا دیگه داشتیم اولین روزهای زمستون بهمن ماه رو پشت سر می ذاشتیم که یه دفعه این کشورهای اروپایی و غلامهای حلقه به گوش استکبار بزرگ(آمریکا) تصمیم گرفتن با تحریم کشور عزیزمون حق مسلم ما رو ازمون بگیرن و اونو فقط برای خودشون بدونن و به این فکر نکردن که چه مشکلاتی برای اقتصاد کشورمون و تورم اون پیش میاد،اینجا بود که صدای انفجار بالارفتن قیمت طلا و دلار ایران رو پر کرد در عرض 10 ، 12 روز قیمت سکه و طلا و دلار آنقدر بالا رفت که طمع امروز ارزون خریدن و فردا گرون تر فروختنش افتاد به جون مردم چه بسا کسانی که سود نکردن و چه بنده های خدایی که روزهای آخر با پایین تر اومدن قیمت دلار و تدبیر تک نرخی شدن اون ضررها نکردن هر چند که باز هم طبق روال همیشه قیمتها به حالت اولیه برنگشت... با بالا رفتن قیمت بلیط اتوبوس و هواپیما و قطار طبق روال هر سال و به مناسبت نزدیک شدن سال جدید حالا هم دو سه هفته ای هست که اگر به سراغ سوپرمارکتها بریم و دنبال روغن و مواد شوینده و این جور چیزها بگردیم میگن کمیاب شده وقتی هم که علت رو می پرسن می گن قراره گرون کنن واسه همین تولید نمی کنن و هر کی هم داره نگه داشته تا گرون بشه بعد بفروشه!
البته بگذریم از محصولات لبنی که از چند وقت پیش دوباره گرون شدن...خدا رو شکر تنوع تو کشورمون زیاده، صبح به صبح با نرخهای جدید تو بازار آدم سرگرم میشه حالا هم که نزدیک عیده و لباسهای زمستونی حراج 60،70 درصدی خوردن و لباسهای بهاره به بازار اومدن باز هم قصه ی قدیمی گرانی شب عید رو مرور می کنیم.
شاید پیش خودتون بگید دلیل این همه بالا و پایین شدن بازار تو این یکسال چیه اونم وقتی که فقط ما سالی یکبار افزایش قیمت داشتیم غالبا یک طرف قضیه تصمیماتیه که مسئولین هر ساله برای رشد بازار می گیرن اما از حق نگذریم طرف دیگه ماجرا خودمون هستیم منظورم از خودمون بیشتر بر می گرده به بازاریها،وارد کننده ها،فروشنده ها و تولید کننده ها که تا تغییری پیش میاد از ترس اینکه خرد نکن یا به بهانه اینکه جنسشون درجه یک و خارجی و اعلا شروع می کنن به بالا بردن قیمتها و هیچ کس هم خودش رو تو بالا رفتن قیمتها مقصر نمی دونه مثل همون جریان تخم مرغ ها که براتون گفتم تا تخم مرغ کمیاب شد مرغداری ها و دلالها فروشنده ها قیمتها رو بردن بالا یا حالا که شب عید نوبت لباس و کیف و کفش رسیده... چرا؟... چون شب عیده و مردم دارن خرید می کنن پس گرونتر می فروشیم تا بیشتر سود کنیم... مثلا به جای 20 درصد سودی که تعیین شده،70 درصد سود رو جنسامون می کشیم چون جنسی که می فروشیم خارجیه...! الان هم که تا از گرونی گله کنی... فروشنده میگه دلار گرون شده...
تو این یکساله که حذف یارانه ها و واریز اون به حساب مردم شده بهانه ای برای گرانفروشی بعضی از افراد سودجو و بالا و پایین شدن بازار، جای شکر داره که حالا دیگه یارانه ها هم افزایش پیدا کرده و حداقل می تونیم با پول اون... یک سوم هزینه های آب و برق و گاز و تلفنمونو بریم به اندازه یکسال و نیم براتون داستان گفتم حالا باید منتظر بمونیم و ببینیم با تحریم اقتصادی پیش اومده و نجواهایی که تو بازار خبر از گرونی تو این دو سه هفته باقی مونده آخر سال میده، از بعد از سال جدید ما چه غافلگیریهایی رو به رو میشیم.
پس ادامه داستانمو می ذارم اسفند 91 براتون تعریف می کنم./ز