خبرنگار اجتماعي باشگاه خبرنگاران؛ اعتیاد یک بیماری روانی اجتماعی و اقتصادی است که از مصرف غیر طبیعی و غیر مجاز برخی مواد مثل الکل تریاک حشیش و غیره ناشی می شود و باعث وابستگی روانی یا فیزیولوژیک فرد مبتلا به این مواد می شود و از عملکرد جسمی روانی و اجتماعی تاثیرات مطلوبی بر جای می گذارد.
بررسی پدیده اعتیاد در قالب علوم پزشکی روانشناسی و جامعه شناسی صورت می گیرد.
اعتیاد بلای خانمان براندازی که ما در این گزارش فقط از بعد اجتماعی آن را در نظر می گیریم به سراغ چند تن از معتادان رفتیم معتادانی که نشناختن مواد مخدر و اعتیاد موجب گرایش آنها به مواد مخدر و در نتیجه اعتیاد به آن شده بود.
علی 20 ساله ساکن یکی از محلات جنوبی تهران مواد مخدر را از 14 سالگی می شناخت و از تریاک شروع کرد او که هم اکنون هروئین مصرف می کند می گوید: زمانی که بچه بودم اولین بار مواد مخدر را دست یکی از همکلاسیهایم دیدم او که دوست صمیمی ام بود مصرف مواد رابه من پیشنهاد کرد من هم که تا آن لحظه مواد مخدر را ندیده بودم خودم را در مصرف مواد مخدر علاقمند نشان دادم بعد از تریاک حشیش ، گرس، چست و حتی شیره را هم امتحان کردم اما درآخر فقط هروئین بود که آن حال همیشگی را به من می داد.
علی که الان در روزگار بدی به سر می برد و دیگر نایی برای حرف زدن ندارد می گوید اگر مرا از عواقب اعتیاد آگاه می کردند هیچگاه اعتیاد گریبان گیر زندگی ام نمی شد.
فرزاد 19 ساله ساکن غرب تهران او که در خانواده ای تحصیلکرده بزرگ شده و اعتیاد خود را حاصل سختگیری های پدر و مادرش می داند می گوید: چون پدرم سیگاری نبود دلم می خواست بدانم کشیدن سیگار چه لذتی دارد از 10 سالگی سیگار می کشیدم تا وقتی که مادر سیگار را در دستانم دید ابتدا با مهربانی و ملایمت راجع به عوارض سیگار برایم توضیح داد و من هم قانع شدم که سیگار نکشم اما به 16 سالگی که رسیدم یکی از دوستانم که همیشه شاد و خوشحال بود مصرف ماده ای را به من پیشنهاد داد که نه دودی داشت که ضرری داشته باشد نه عوارضی و فقط با بو کردن آن شاد و سرمست می شدی با کوکائین شروع کردم و حالا بعد از گذشت 2 سال و چند ماه هنوز کوکائین مصرف می کنم اما خانواده ام هنوز نمی دانند که معتاد هستم و همین موضوع آزارم می دهد.
هیربد 26 ساله ساکن فلکه دوم تهرانپارس، جوانی برومند با اندامی زیبا کمتر کسی شک می کند که او معتاد است اما به راستی او معتاد است اعتیاد او کمی با مابقی معتادان به مواد مخدر متفاوت است او به قرصی وابسته است که اگر آن را استفاده نکند استرس اضطراب و استخوان دردهای وحشتناک به سراغش می آید آری او معتاد به LSD است قرصهایی که از ناحیه پیشانی استعمال می شوند و دوز نئشگی بالایی دارند حتی فرد معتاد خود را پرنده نیز تصور می کند هیربد از نحوه معتاد شدنش می گوید: در یک مهمانی با اين قرص آشنا شدم قرصی که شادابی و سرخوشی را به حد اعلا می رساند ترغیب شدم از آن استفاده کنم مصرف یک بار و دوبار تبدیل به مصرف هفتگی شد و الان معتاد هستم.
مسئولان جامعه تصور می کنند اگر راجع به مواد اعتیاد آور جدید حرفی بزنند موجب معرفی آن ماده در جامعه می شوند اما اگر من راجع به LSD اطلاعات داشتم و می دانستم اعتیاد آور است هیچگاه آن را برای یکبار هم استفاده نمی کردم.
نسترن جوان 22 ساله ای که در یکی از پارکهای محله پونک تهران مشغول گشت زنی بود تا ساقی مواد برسد و جنس او را تحویل دهد بعد از گرفتن مواد و استعمال آن به خبرنگار ما گفت: مصرف سیگاری را که یکی از دوستانم که پسر بود به من پیشنهاد کرد و من هم چون نمی خواستم جلوی او به اصطلاح کم بیاورم و او مرا مسخره نکند کشیدم.
نمی دانستم درون آن سیگار چه بود که مرا اینگونه خندان و سبک کرد اما بعد از آن استفاده از آن را داوطلبانه انجام می دادم و از مصرف آن راضی بودم اما زمانی به اعتیاد پی بردم که از مواد مجانی دیگر خبری نبود و باید برای تهیه مواد به هر کس و ناکس رو می زدم و حالا این حال و روز من است.
از صحبتهای جوانان معتاد این گونه استنباط می شود که هیچ یک از مواد مخدری که استعمال کردند اطلاعی نداشتند و حتی راجع به اعتیاد هم اطلاعات دقیقی نداشتند اما به راحتی قانونی به نام قانون پیشگیری از اعتیاد در کشور وجود دارد اما در این زمینه سید علی کاظمی رئیس اداره مطالعات حقوق و قضایی قوه قضاییه می گوید: کشور ما در منطقه خطر قرار دارد و کشورهای همسایه ما عمده تولید کنندگان مواد مخدر در جهان هستند و تا این لحظه 4 هزار شهید در راه مبارزه با مواد مخدر داشتیم و این موضوع نشان می دهد که قوانین پیشگیری از اعتیاد در کشور ما ناکارآمد است و یکی از شاختصهای ناکارآمدی قوانین مشاهده وضعیت عینی جامعه است.
وی با بیان اینکه در کشور قانونی به نام قانون مبارزه با مواد مخدر وجود دارد که بیشتر رویکرد سرکوبگرانه دارد افزود: به همین جهت این قانون را نمی توان ابزار مهمی برای پیشگیری از اعتیاد دانست.
اما در ادامه رئیس سازمان بهزیستی کشور با تاکید بر اینکه 66 درصد هزینه درمان و پیشگیری از اعتیاد بر عهده سازمان بهزیستی است اظهار داشت: اهداف سازمان بهزیستی کاهش عوامل خطر در برابر اعتیاد افزایش عوامل محافظ در برابر اعتیاد کاهش بروز اعتیاد و توجه به ظرفیتهای مردمی در جهت کاهش گرایش به اعتیاد است.
همایون هاشمی تاکید کرد: برای پیشگیری از اعتیاد از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر 20 میلیارد ریال اختصاص داده شده است.
اعتیاد به مواد مخدر یکی از معضلات گریبان گیر جوانان کشور است و گرایش به مواد مخدر صنعتی روز به روز بیشتر می شود اگر مواد مخدر صنعتی طی برنامه های مختلف و از طریق رسانه ها به عموم مردم معرفی شود شاید دیگر کمتر کسی با وجود دانستن ضرر و زیان های آن گرایش به مصرف مواد مخدر داشته باشد./ز
گزارش از زرچینی