تا سالها پیش، خشونت علیه زنان در سوئد، تقریباً یک سوژه مخفی بود تا جایی که این کشور مرفه حوزه اسکاندیناوی از نظر برابری جنسی پیشرو قلمداد میشد اما اخبار و آمارها نشان میدهد که واقعیت چیز دیگری است و خشونت علیه زنان در آن رو به افزایش است به طوری که هر سه هفته یک زن در سوئد به دست نزدیکانش به قتل میرسد.
نمونههای زیادی وجود دارد که عمق این فاجعه را به تصویر میکشد. به تازگی مردی سوئدی که متهم است پس از قتل همسر ایرانیاش، جسد او را در قالی ایرانی پیچیده و آن را در قعر دریا پنهان کردهبود، محاکمه و به حبس ابد محکوم شد. جنایت علیه این زن ایرانی در حالی رقم خورده که رسانههای مدعی دفاع از حقوق زنان به دلیل غربیبودن عامل جنایت در اینباره سکوت کردهاند.
قضیه از این قرار بود که فروردینماه سال گذشته خانواده زنی ایرانی به نام سمیه به پلیس استکهلم سوئد خبر دادند دختر ۴۰ سالهشان گم شدهاست. یکی از اعضای خانوادهاش گفت دخترمان سمیه که او را «ساشا» صدا میکردیم، از چند سال قبل در استکهلم زندگی میکند. او در این مدت با مردی سوئدی به نام «اریک وانهاتالو» که پنج سال از او بزرگتر بود، آشنا شد و با هم ازدواج کردند. آنها صاحب یک پسر خردسال بودند.
بیشتربخوانید
شوهرش اریک در نهایت به ظن قتل بازداشت شد و در جریان بازجوییها ادعا کرد که از همسرش سمیه خبر ندارد، اما پس از هفت ماه قفل سکوت را شکست و مهرماه سال گذشته بود که به قتل اعتراف کرد.
او در شرح جنایت گفت: بعد از مشاجره با سمیه او را کتک زدم و بعد دست انداختم در گلویش و او را خفه کردم. در آن مدت پسر کوچکمان هم در خانه و شاهد ماجرا بود. وقتی دیدم که نفس نمیکشد، تصمیم گرفتم جسدش را از خانه خارج کنم. جسد را داخل قالی ایرانی که پدرش به ما هدیه دادهبود، پیچیدم. بعد آن را به داخل خودرو منتقل کردم. سپس در حالی که بچهام هم سوار خودرو کردهبودم پشت فرمان نشستم و به سمت خلیج سالتویکن رانندگی کردم. در محلی که از قبل در نظر گرفتهبودم، جسد را به قعر آب فرستادم و به خانه برگشتم. صبح روز بعد هم به پلیس خبر دادم که همسرم از خانه بیرون رفته و دیگر برنگشته است.
بعد از اعتراف متهم بود که مأموران پلیس در محل حاضر شدند و جسد را از قعر ۲۳ متری آب خارج کردند. گزارش پزشکی قانونی در اینباره نشان داد که سمیه با فشار بر عناصر حیاتی گردن به کام مرگ رفتهاست.
سمیه تنها یک نمونه از قتل و آدمکشی در سوئد است و سالانه دهها زن و حتی مرد در این کشور مرفه اسکاندیناوی قربانی خشونت خانوادگی میشوند که در ادامه نگاهی آماری به این موضوع خواهیم داشت.
نگاهی آماری به خشونت مرگبار و قتل زنان در سوئد
چندی پیش آمار «شورای ملی پیشگیری از جرم» (Brå) نشان میداد تعداد افرادی که در سوئد توسط یک شریک یا شریک قبلی کشته شدهاند بین سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ بیش از دو برابر شدهاست. تقریباً یک چهارم موارد و در مجموع ۲۶ مورد، توسط یک شریک یا شریک سابق انجام شدهاست - بیش از دو برابر سال قبل، زمانی که تنها ۱۱ مورد از این قبیل وجود داشت.
بیشتر افرادی که توسط شریک یا شریک قبلی کشته شدند، زنان بودند. بنابراین حدود ۶۷ درصد از کل این نوع قتلها را زنان (۲۲ زن در سال) تشکیل میدادند. تنها پنج درصد از مردانی که قربانی خشونت مرگبار شده بودند توسط یک شریک یا شریک قبلی مورد حمله قرار گرفتند.
در دوره ۲۰۱۲-۲۰۱۷، به طور متوسط ۲۵ زن در هر سال به دلیل خشونت مرگبار جان خود را از دست میدادند اما تعداد افرادی که به دست شریک فعلی یا سابق خود جان خود را از دست دادهاند حدود نصف این رقم بودهاست.
بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۵، هر سال به طور متوسط ۱۷ زن به دست یک شریک فعلی یا سابق جان خود را از دست میدادند، این رقم در دوره ۲۰۱۰-۲۰۱۵ به ۱۴ زن در هر سال کاهش یافته است.
وبسایت آماری «استاتیستا» در گزارشی با درج نموداری که در ذیل خواهد آمد، تعداد قتلها را در سوئد از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ بر اساس جنسیت قربانی تفکیک کردهاست؛ گزارشی که ۱۶ ژوئن ۲۰۲۲ انتشار یافت.
بر پایه این گزارش، مردان بیشتر از زنان قربانی قتل در سوئد میشوند. تعداد مردانی که در جرایم خشونت آمیز کشته شدند از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ افزایش یافته اما از آن زمان تاکنون ثابت مانده است. در همین حال، تعداد قربانیان قتل زن در طول دهه گذشته معمولاً بین ۲۵ تا ۳۰ نفر بوده است. در سال ۲۰۲۱، ۸۹ مرد و ۲۴ زن به عنوان قربانیان قتل در سوئد تأیید شدند. در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی، میزان قتل در سوئد در حدود متوسط بود.
زنان در سوئد نه تنها قربانی خشونت خانگی و جامعه هستند بلکه آنها در فرصتهای اجتماعی و اقتصادی نیز مورد بیمهری و تبعیض قرار میگیرند؛ فرصتهایی از اشتغال گرفته تا دستمزد.
تبعیض علیه زنان سوئد از مشاغل گرفته تا دستمزد
طبق نتایج انتشاریافته از وبسایت «یورو استات» به عنوان سایت آماری اتحادیه اروپا، میزان فقر زنان سوئد در سال ۲۰۲۱ میلادی ۱۶.۳۰ بود. تقریباً ۲۰ سال پس از معرفی سیستم بازنشستگی مبتنی بر امتیاز در سوئد، تفاوت قابل توجهی در پرداخت حقوق بازنشستگی وجود دارد و زنان به طور متوسط ۳۰ درصد کمتر از مردان دریافت میکنند.
بر اساس گزارش سالانه آمار سوئد در مورد برابری جنسیتی در سال ۲۰۲۲، تنها ۱۰ درصد از شرکتهای فهرست شده در بورس اوراق بهادار استکهلم دارای رؤسای زن بودهاند. نرخ اشتغال در میان مردان در تمام سالهای در نظر گرفته شده، بیشتر از زنان بود. در سال ۲۰۲۲، حدود ۷۱.۸ درصد اشتغال به مردان و ۶۶ درصد به زنان اختصاص مییافت.
در سال ۲۰۲۱، کارگران زن در سوئد به طور متوسط ۲۶ هزار و ۴۰۰ کرون سوئدی به صورت ماهانه درآمد داشتند، در حالی که میانگین حقوق برای مردان در همان طبقه ۳۰ هزار کرون سوئد در ماه بود. این تفاوت برای کارمندان دولتی بیشتر بود: در اینجا، مردان ۴۷ هزار و ۶۰۰ کرون در ماه حقوق میگرفتند، در حالی که این رقم برای زنان کمی بالاتر از ۴۰ هزار کرون بود.
این در حالی است که زنان از سطح تحصیلات بالاتری نسبت به مردان برخوردار هستند، اما درآمد مردان در سوئد بیشتر از زنان است. میانگین درآمد زنان در کشور برابر با ۹۶ درصد از همتایان مرد آنها بودهاست. در یک نظرسنجی (۲۰۲۲) در مورد نگرش نسبت به برابری جنسیتی، دستمزد برابر برای کار برابر، مهمترین مسائلی است که زنان و دختران امروز در سوئد با آن مواجه هستند.
سال گذشته میلادی «کنفدراسیون اتحادیههای کارگری سوئد» در بیانیهای اعلام کرد که از هر ۱۰ زن تنها ۴ زن به صورت تمام وقت در سوئد کار میکنند، به این معنی که شکاف جنسیتی واقعی در حقوق دریافتی در خانه بسیار بیشتر از آن چیزی است که به نظر میرسد. در سال ۲۰۲۲، نرخ بیکاری در میان مردان ۷ درصد بود، در مقایسه با ۸ درصد برای زنان. این در حالی است که نرخ بیکاری عمومی در همان سال ۷.۵ درصد بود.
فرجام سخن
کشتار زنان در پهنه قاره اروپا تنها مختص سوئد با جمعیتی حدود ۱۰ میلیون نفر نیست. طبق برآوردها، از هر ۷ زن در اروپا، یک نفر مورد خشونت خانگی شوهر، دوست پسر یا همسر سابق قرار میگیرد و در برخی از این موارد، آنها جان خود را نیز بر سر رابطه از دست دادهاند.
حال این پرسش به ذهن میرسد که با توجه به عمق این فاجعه، چرا سلبریتیها و رسانههای اروپایی از قبیل سوئد در این زمینه سکوت کردهاند؟ آنها ورود دو زن ایرانیتبار برای وزارت به پارلمان سوئد را برجسته میکنند تا ایران را ناقض حقوق زنان در مقابل دموکراسی پوشالی غرب به تصویر بکشند در حالی که سالانه دهها زن جوان در همین کشور در سینه قبرستان دفن میشوند.
منبع: مهر