به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند،کشت هیدروپونیک یکی از روش‌هایی است که چند سالی می‌شود وارد ایران شده است و کشاورزان و گلخانه داران با این روش توانسته اند حدود ۹۰ درصد در مصرف آب صرفه جویی کنند و با استفاده ۱۰ تا ۲۰ درصدی آب، آن هم بدون نیاز به خاک و کود و سموم، محصولی بهتر و پربارتر برداشت کنند.

تولید علوفه به روش هیدروپونیک، یکی از انواع کشت‌های جایگزین است که برای مشکل نبود علوفه، خشکسالی و گرانی علوفه می‌توان از این نوع کشت استفاده کرد. با کشت این محصول در گلخانه، بهره وری محصولات افزایش پیدا می‌کند.

در خراسان جنوبی هم با توجه به اینکه خشکسالی‌های ۲۰ ساله امان دامداران را بریده است تعدادی از دامداران برای رفع نیاز خوراک دام شان به کشت هیدروپونیک روی آورده اند.

از کاهش مصرف آب تا افزایش ۶ برابری محصول

آقای عربی تولید کننده‌ای است که برای اولین بار کشت علوفه هیدروپونیک را آذر ماه سال ۱۳۹۴ در خراسان جنوبی با تولید روزانه یک تن علوفه در سالن ۵٠٠ متری شروع کرد. او در ابتدا کشت هیدروپونیک را برای علوفه تعدادی مرغ و گوسفند به صورت آزمایشی انجام داد و با توجه به اینکه نتیجه خوبی گرفت کار را ادامه داد.

او به خبرنگار ما می‌گوید: کشت هیدروپونیک فواید زیادی دارد از جمله اینکه تولید آن نیاز به مصرف آب کمتری دارد و در بحران خشکسالی می‌تواند به دامداران کشور کمک زیادی کند.

این تولید کننده علوفه هیدروپونیک بیان می‌کند: در این کشت مصرف آب به میزان ۹۰ درصد کاهش می‌یابد و این درحالی است که برای تولید یک تن علوفه در زمین کشاورزی ۵۰۰ تا ۹۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود، اما با این روش دیگر نیاز به مصرف زیاد آب نیست.

او با اشاره به اینکه در این روش از سیستم آبیاری مه پاش استفاده می‌شود ادامه می‌دهد: با استفاده از این سیستم به گیاه تنها رطوبت داده می‌شود تا اینکه بخواهد آب داده شود و به همین دلیل گیاه تازه‌تر است و خواص بیشتری دارد.

از سوی دیگر با توجه به اینکه این کشت به صورت طبقاتی انجام می‌شود و ما در هر ۶ طبقه در هر نیم متر مربع بذر جو را می‌کاریم علوفه برداشتی ما در گلخانه ۶ برابر بیشتر از زمین‌های کشاورزی است.

علوفه هیدروپونیک، کاملاً ارگانیک و مغذی

از فایده این علوفه تولید شده آن است که کاملاً ارگانیک است یعنی از هیچ ماده شیمیایی و کود و همچنین محلول رشد استفاده نمی‌شود و تنها خود علوفه است که رشد می‌کند و به همین خاطر این کشت نوپا با قابلیت هضم و ارزش غذایی بالا در ایران مورد توجه تعداد زیادی از دامداران و کشاورزان قرار گرفته است.

پسر آقای عربی که در کنار پدر در مسیر تولید علوفه هیدروپونیک نیز گام برمی دارد می‌گوید از ویژگی‌های این کشت نوین سالم بودن و سرعت رشد آن است؛ تولید علوفه هیدروپونیک ۵ تا ۷ روز طول می‌کشد، علوفه تولید شده در روز سوم را می‌توان برای طیور و پرندگان مورد استفاده قرار داد و اگر بخواهیم برای گاو و یا گوسفند استفاده کنیم در همان روز هفتم باید برداشت کنیم.

او ادامه می‌دهد: علوفه هیدروپونیک تولید شده عملاً پاسخگوی ۷٠ درصد نیاز خوراک دام است، با استفاده از این روش یک کیلوگرم بذر را می‌توانیم به ۵ تا ۱٠ کیلوگرم خوراک دام تبدیل کنیم که اگر بذر استفاده شده مرغوب باشد گاهی تا ۱۵ کیلوگرم هم جواب می‌دهد.

از همه مهم‌تر اینکه علوفه هیدروپونیک خواص بسیاری دارد و صفر تا صد آن را از جمله ریشه ساقه و جوانه می‌توان برای خوراک دام مورد استفاده قرار داد.

هیدروپونیک، کِشتی با صرفه اقتصادی بالا

با توجه به خشکسالی‌ها چند ساله اخیر در ایران و خراسان جنوبی استفاده از روش کشت علوفه هیدروپونیک می‌تواند کمبود علوفه را برطرف کند و از طرف دیگر مقدار ماده اولیه کمتری هم برای خوراک دام استفاده می‌شود و از سوی دیگر محصول بیشتری برداشت می‌شود.

خانم آقای عربی در خصوص صرفه بالای اقتصادی این کشت می‌گوید: در این روش با کمترین هزینه می‌توان علوفه تولید کرد ما در این مجتمع ۸۰ تا مرغ داریم که روزانه برای خرید خوراک دام این مرغ‌ها باید ۱۷۰ تا ۱۸۰ هزارتومان پرداخت می‌کردیم که حالا با روش هیدروپونیک توانسته ایم با ۱۵ هزارتومان بذر جو که به صورت هیدروپونیک کشت می‌شود، خوراک این مرغ‌ها را تأمین کنیم؛ با یک کیلوگرم بذر جو می‌توانیم ۵ کیلوگرم علوفه تولید و نیازعلوفه‌ای ۵ گوسفند را در روز تامین کنیم.

ساخت دستگاه هیدروپونیک در دل روستای امیرآباد

حالا آقای عربی در کنار خانواده اش در روستای امیرآباد بیرجند دستگاه کشت هیدروپونیک را هم تولید می‌کند تا نه تنها خودش در این مسیر موفق باشد بلکه برای دیگر دامداران و کشاورزان استان‌های دیگر هم آن‌ها ارسال کند.

او می‌گوید: از سال ۱۳۹۸ ساخت دستگاه را آغاز کردیم و هم اکنون با قیمت ۳۰ میلیون تومان به فروش می‌رسانیم هر چند در شهرستان بیرجند بیشتر دامداران زمین و چاه آب دارند و از این علوفه کمتر استقبال می‌کنند، اما استان‌های دیگر از این دستگاه استقبال زیادی کرده اند به خصوص استان‌های صنعتی که زمین کمتری دارند به این روش کشت گلخانه‌ای روی می‌آورند و به این دستگاه‌ها نیاز دارند و آن را از ما خریداری می‌کنند.

بیشتر بخوانید

• از راه رسیدن بی موقع ننه سرما / ذرت کاران هنوز چشم انتظار دستگاه برداشت محصول بودند
•  وعده‌هایی که به درد خوراک دام هم نخورد/ قربانی شدن دام و دامدار پشت در بسته کشتارگاه
• کسب درآمد در فرصت دوباره زمین‌های کشاورزی/ برداشت محصولی که دام و انسان از آن بهره می‌برند

آقای عامریان یکی از همین دامدارانی است که از استان قم، این دستگاه را از آقای عربی خریداری کرده و در حال تولید علوفه به روش هیدروپونیک در استان قم است، او می‌گوید: ۶ ماه است که با این دستگاه کار می‌کنیم و هزینه خوراک دام هایمان خیلی پایین‌تر آمده است.

این دامدار قمی به کاهش ۶۰ درصدی هزینه تأمین خوراک دام نیز اشاره و بیان می‌کند: قبلاً ماهیانه بین ۳ تا ۵ میلیون تومان هزینه دارو می‌دادیم، اما حالا تقریبا به صفر رسیده است و می‌توانم بگویم هزینه خرید خوراک دام نیز۶٠ درصد کاهش پیدا کرده است. مصرف آب دام هایمان نیز بسیار پایین آمده در حالی که قبلا روزی ۴ بار آب خوری دام را پر از آب می‌کردیم حالا تنها روزی ۲ بار این کار را انجام می‌دهیم و این تنها به دلیل استفاده از علوفه هیدروپونیک است که علوفه‌ای سالم و مقوی برای دام‌ها است.

او ادامه داد: اگرهمه دامداران به سمت کشت علوفه هیدروپونیک بروند، کمبود علوفه رفع می‌شود و اگر این کار را انجام ندهند با توجه به تداوم خشکسالی، مطمئناً مجبور به فرو ش و یا ذبح دام خود می‌شوند؛ پیشنهاد می‌کنم همه دامداران به این کشت این محصول روی بیاورند تا دیگر با مشکل تأمین علوفه روبرو نشوند.

آقای عامریان دارای ۳۵۰ رأس گوسفند مولد است و حالا روزانه ۷٠٠ کیلوگرم علوفه هیدروپونیک تولید می‌کند که نیاز گوسفندانش از همین طریق تامین می‌شود.

۵هکتار از اراضی گلخانه‌ای خراسان جنوبی زیر کشت هیدروپونیک

کشت علوفه به روش هیدروپونک از سال ۱۳۹۲ در گلخانه‌های خراسان جنوبی آغاز شده و هم اکنون سطح زیرکشت آن به ۵ هکتار رسیده است. شهرستان خوسف هم بیشترین سطح زیر کشت علوفه هیدروپونیک را در استان داراست.

رضایی مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاوری خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان می‌گوید: در هیدروپونیک یا کشت گیاه بدونخاک، بستر کشت با کشت‌های خاکی متفاوت است و نیاز‌های غذایی گیاه به جای خاک با استفاده از آبی که به گیاه داده می‌شود با افزودن عناصر غذایی و نگه داشتن گیاه توسط مواد نگهدارنده بی‌اثر مانند پرلیت و شن برطرف می‌شود.

او بیان می‌کند: کشت هیدروپونیک مزایایی همچون صرفه جویی در مصرف آب و عدم آلودگی به بیماری‌های خاکزی دارد و با توجه به این که در این نوع کشت، سازه گلخانه تفاوت قابل توجهی نمی‌کند و فقط بستر کشت متفاوت است، در هر هکتار ۲۰ میلیارد ریال به هزینه‌های کشت افزوده می‌شود و بر اساس طرح اولیه متقاضی تسهیلات پرداخت می‌شود.

در کنار هر دامداری یک گلخانه هیدروپونیک

با تداوم خشکسالی‌ها و گرفتاری‌های تأمین علوفه و گرانی آن، چاره‌ای جز روی آوردن به روش‌های جدید برای تولید علوفه و ادامه بقای دامداری نیست. در استان‌های درگیر خشکسالی همچون خراسان جنوبی که دو سالی می‌شود کمبود علوفه شرایط را برای دامداری سخت کرده است، ضروری است با توسعه کشت‌های هیدروپونیک، صنعت دامداری را از خطر نابودی نجات داد.

تجربه نشان داده است که با روی آوردن به کشت علوفه هیدروپونیک علاوه بر کاهش ۹۰ درصدی مصرف آب، دامداران می‌توانند تا ۷۰ درصد نیاز خوراک دام را تأمین کنند. با خرید دستگاه تولید علوفه هیدروپونیک و نصب آن در کنار واحد دامداری، این دغدغه هم برطرف می‌شود که دیگر دامداران مجبور نباشند به خاطر ناتوانی از خرید علوفه‌های گران، دام‌ها را به قیمت پایین بفروشند و یا آن‌ها را روانه کشتارگاه‌ها کنند.

خراسان جنوبی دو میلیون و ۳۰۰ هزار رأس دام سبک و سنگین دارد که اگر هر دامداری با استفاده از این روش اقدام به تولید علوفه کند، هم می‌تواند دامی بهتر و سالم‌تر داشته باشد و هم سود بیشتری ببرد و نگران از دست رفتن دسترنج چندین ماهه اش نباشد.

گزارش از زهرا رضوانیان

انتهای پیام/ک