چه عواملی باعث عاقبت به خیری انسان‌ها می‌شود؟

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی، کارشناس مذهبی و مدیر موسسه منبر آسمانی درمورد عواملی که باعث عاقبت به خیری افراد می‌شوند، اظهار کرد: در روایت، موارد و عوامل و انجام امور دیگری را به صورت جزئی‌تر برای عاقبت به خیری بیان می‌کند:

توبه از گناهان

 «ثمّ کانَ عاقِبَهُ الّذینَ اساؤا السُواى أن کذّبوا بَآیاتِ اللّه و کانوا بها یَستَهزِؤن» «عاقبت افرادى که اعمال بد انجام مى‌دهند به اینجا منتهى شد که آیات خداوند متعال را تکذیب کردند.» (روم ۱۰)

عاقبت از عقب می‌آید؛ یعنی عاقبت به خیری در گروی گذشته صحیح افراد است و به عبارت دیگر، تا عقبه درست نباشد آینده خوبی برای انسان رقم نخواهد خورد و محال است که عاقبت به خیری با گناه جمع شود. لذا، عاقبت به خیری کاملاً با توبه به معنی پشیمانی از اشتباهات گذشته و جبران آنها گره خورده است و تاریخ نیز، به روشنی گواهی می‌دهد که اگر کسی توبه کند و ضمن جبران گذشته، به اصلاح آینده بپردازد، آینده روشن و درخشانی در انتظار او خواهد بود. 

تحکیم و تثبیت عقاید

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی بیان کرد: تلقین و تکرار عقاید و پایبندی به آنها می‌تواند در عاقبت به خیری نقش تعیین کننده‌ای داشته باشد و به این جهت، در زمان غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف سفارش شده این دعا‌ها که مجموعه عقاید در آنها آمده است را جهت عاقبت به خیری بخوانید. 

 دعا برای حفاظت از دین

این کارشناس مذهبی تصریح کرد: امام صادق علیه‌السلام به زراره فرمودند: در عصر غیبت که عصر امتحان شیعیان و دوران سختی است برای محافظت دین، پیوسته این دعا خوانده شود:

«اللّهم عرّفنی نفسک فانّک ان لم تعرّفنی نفسک لم اعرف نبیّک...» و سفارش شده است که هر صبح و شام، این دعا را بخوانید: 

«اللهمّ مقلّب القلوب و الابصار، ثبّت قلبی علی دینک ولاتزغ قلبی بعد اذ هدیتنی وهب لی من لدنک رحمة...؛» «ای خدایی که دل‌ها و دیده‌ها را زیر و رو می‌کنی، قلب مرا بر دینت ثابت و استوار بدار و دلم را بعد از هدایت منحرف مگردان.»

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی مطرح کرد: دعای «رضیت باللّه ربّا و بالاسلام دینا و بمحمّدٍ صلّی اللّه علیه و آله نبیّا و بعلیٍّ اماماً و بالحسن و الحسین... و الخلف الصالح علیهم السّلام ائمّةً و سادةً و قادةً...؛» «رضایت دادم که خداوند پروردگار من است و اسلام به عنوان دین من، و محمّد، نبی من و علی و حسن و حسین (ونه فرزندش) از جمله خلف صالح امام من، سلام بر آنها باد به عنوان پیشوایان و بزرگان و رهبران.»

 مداومت بر تسبیحات حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها به عنوان مهم‌ترین ذکر الهی و خواندن هفت مرتبه «بسم اللّه الرحمن الرحیم لاحول ولاقوّة الّا باللّه العظیم.» عامل عاقبت به خیری می‌شود. البته به یقین مراد صرف خواندن نیست بلکه توجه به مضامین و عمل نمودن به معانی آنها عامل عاقبت به خیری می‌شود.

خدمت به خلق به خصوص والدین 

این کارشناس مذهبی ادامه داد: از امام سجاد علیه‌السلام نقل شده است مردی نزد رسول خدا صل الله علیه وآله والسلم آمد و عرض کرد: عمل زشتی نیست که انجام نداده باشم. آیا راه توبه برای من باز است؟ پیامبر اکرم صل الله علیه و آله و سلم فرمودند: «فهل من والدیک احدٌ حیٌّ قال: ابی قال: فاذهب فبرّه قال: فلمّا ولّی قال رسول اللّه (صلی الله علیه وآله) لو کانت امّه: آیا از والدینت کسی زنده است؟ عرض کرد: پدرم (زنده است) فرمودند: برو به پدرت نیکی کن (تا خداوند تو را ببخشد و عاقبت به خیر گردی) راوی می‌گوید: وقتی آن مرد رفت، پیامبر اکرم صل الله علیه و آله و سلم فرمودند: «ای کاش مادر داشت».

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی افزود: مرحوم آیت اللّه مرعشی نجفی فرموده‌اند: زمانی که در نجف بودیم، روزی هنگام ظهر، مادرم به من گفتند: برو پدرت را صدا بزن تا برای صرف نهار بیاید. من به طبقه بالا رفتم و دیدم پدر در حال مطالعه خوابش برده است. نمی‌دانستم چه کنم؟ از طرفی باید امر مادر را اطاعت می‌کردم و از طرفی می‌ترسیدم با بیدار کردن پدر، باعث رنجش خاطر او شوم. خم شدم و لب‌هایم را کف پای پدر گذاشتم و چندین بوسه بر آن زدم تا این‌که بر اثر قلقلک پا، پدرم از خواب بیدار شدند و دیدند که من هستم و وقتی این ادب و احترام را از من دیدند، فرمودند: شهاب الدین تو هستی؟ عرض کردم: بلی آقا، دو دستش را به سوی آسمان بلند کرد و گفت: «پسرم خداوند عزتت را بالا ببرد و تو را از خادمین اهل بیت علیه السلام قرار دهند.» و من هرچه دارم از برکت همان دعای پدرم است که در حق من کردند و به مرحله اجابت رسید.

خیر و برکت بر اثر خدمت به والدین

این کارشناس مذهبی تصریح کرد: استاد مرتضی مطهری رحمت الله علیه فرموده‌اند: «گهگاه که به اسرار وجودی خود و کارهایم می‌اندیشم، احساس می‌کنم، یکی از مسائلی که باعث خیر و برکت در زندگی‌ام شده و همواره عنایت و لطف الهی را شامل حال من کرده است، احترام و نیکی فراوانی بوده است که به والدین خود به ویژه در دوران پیری و هنگام بیماری کرده‌ام. علاوه بر توجه معنوی و عاطفی، تا آن‌جا که توانایی‌ام اجازه داد... از نظر هزینه زندگی به آنان کمک و مساعدت کرده‌ام...»

 محبت به اهل بیت علیهم السلام

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی افزود: در روایتی از پیامبر اکرم صل الله علیه وآله والسلم می‌خوانیم: محبت و علاقه به من و اهل بیت من، در هفت جای هولناک، کارساز و نجات بخش است: هنگام مرگ، در قبر، هنگام زنده شدن مردگان در قیامت، زمانی که نامه عمل هر شخصی را به دستش دهند، هنگام حسابرسی، هنگام سنجش اعمال، هنگام عبور از صراط؛ بنابراین، یکی از مهم‌ترین عوامل رسیدن به عاقبت به خیری، محبت معصومان علیهم السلام است. در پاره‌ای از روایت‌ها می‌خوانیم: «لِکُلِّ شَیءٍ جَوازٌ و جوازُ الصّراط حُبُّ علی بن ابیطالب؛» «برای هر چیزی اجازه عبور لازم است و جواز عبور از صراط در قیامت، محبت و اطاعت حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام است».

خبرنگار: فاطیما میرزایی