محسن هاشمی: کشور نیازمند یک انتخابات رقابتی است

محسن هاشمی رفسنجانی رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران با حضور در برنامه صف اول شبکه خبر و در ارتباط با انتخابات مجلس شورای اسلامی  اظهار کرد: ابتدا  روز خبرنگار را گرامی می‌دارم. همانطور که می‌دانید خبرنگاری این طور تعریف می‌شود که دیدن و شنیدن و روایت برای مردم و دولت مردان. این کار در این جهت انجام می‌شود که هم به گوش دولت مردان برسد و مواردی که مشکل وجود دارد اصلاح کنند هم به گوش مردم برسد برای این که بفهمند چه اصلاحاتی را باید از دولتمردان بخواهند.

به رسانه ملی هم باید تبریک گفت به همین خاطر. باید یادی هم از شهدا و امام راحل داشته باشیم. می‌دانید که ما الان در نیمه دوم هستیم و نیمه دوم مرداد ما روز‌های پرافتخاری را پشت سرگذاشتیم. در سال ۶۹ روز‌هایی که صدام حسین با نوشتن نامه‌ای به آیت الله هاشمی رفسنجانی اعتراف کرد که ایران در دفاع مقدس به همه خواسته‌های خودش رسید و به صورتی این نیمه دوم مرداد روز پیروزی ایران در جنگ و دفاع مقدس است و به همین مناسبت بود که فرمانده محترم کل قوا مدال درجه یک فتح را به آیت الله هاشمی رفسنجانی دادند.

هاشمی گفت: همانطور که می‌دانید پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند که دوست تو کسی است که با تو سخن در راستی و حقیقت بگوید و نه این که دائم تصدیقت کند یا تاییدت کند و قطعا امثال بنده و دلسوزانی که در کشور فعالیت می‌کنند هدف شان از حضور در این گونه مصاحبه‌ها یا برنامه‌ها این است که  کمکی به پایداری جمهوری اسلامی بکنند و امیدوارم که مورد مقبول مردم هم واقع شود.

کشور احتیاج به یک انتخابات رقابتی دارد 

هاشمی ادامه داد: الان بر همگان روشن شده که کشور احتیاج به یک انتخابات رقابتی و با مشارکت بالا دارد و می‌دانید برای این اتفاق کشور احتیاج به یک مجلس متکثر و ملی و فراگیر و کارآمد دارد. یعنی مجلس باید چنین خصوصیاتی را پیدا کند و اگر چنین خصوصیاتی پیدا کند می‌تواند خیلی از مشکلات کشور را حل کند. چون جایگاهی است که اگر تصمیمات دقیق گرفته بشود تاثیر آن در مدیریت کشور بسیار بالاست.

وی ادامه داد:  هرچند رهبری فرمودند که برنامه‌های راهبردی را باید عملی کنیم. تا به حال به آن عمل نشده است. مطمئنا همان طور که گفته شد مقامات عالی کشور به دنبال یک انتخابات همراه با سلامت، امنیت، رقابت و مشارکت بالا هستند.

محسن هاشمی درباره مشکلات پیش ثبت نام انتخابات گفت:  نمی‌خواهم درباره ابعاد پیش ثبت نام صحبت کنم که مثبت است یا خیر. اما اینکه یک دفعه و ناگهانی این اعلام شد و جریان‌های سیاسی آن حلقه تصمیم گیری شان به شدت تنگ شد و در شرایطی قرار گرفتند که آمادگی ثبت نام نیروهایشان را ندارند چندان خوش آیند نبود.

حضور جریان‌های سیاسی با برنامه دقیق موجب مشارکت بالای مردم در انتخاب می‌شود

هاشمی افزود: حرکت مردمی ایجاد شد شاید هم گفته شد همه بروند ثبت نام کنند ثبت نام‌ها هم احتمالا زیاد می‌شود. ولی جریان‌های سیاسی را در تنگنا قرار داد. یعنی حلقه‌ای که دارند روی آن کار می‌کنند تنگ شد و خود همین باعث می‌شود که یک جوری انتخابات شکل کنکور بخودش می‌گیرد. اطلاعیه می‌دهند که همه بروید ثبت نام کنید، در صورتی که آن چیزی که مشارکت بالا را در انتخابات ایجاد می‌کند حضور جریان‌های سیاسی با برنامه ریزی دقیق است و این حرکت سریع که در عرض دو سه هفته گفتند مجلس تصویب کرد و شورای نگهبان تایید کرد و حالا انتخابات کلیدش خورد پس از شانزدهم، چیزی در حدود هفت هشت روز فرصت ایجاد شد که گروه‌های سیاسی تصمیم بگیرند که چگونه بروند ثبت نام افراد موثرشان را انجام بدهند. کار سختی است. قبول کنید اصولا اکثر جریان‌های سیاسی فرض شان این بوده که انتخابات مثلا از آخر شهریورو مهرماه کلید می‌خورد و در حال برنامه ریزی بودند. یک دفعه مواجه شدند با یک «پیش ثبت نام» که همه دارند بحث می‌کنند.

سه نگاه‌ موجود به مشروعیت نظام از نظر محسن هاشمی

نسبت به مشروعیت نظام سه نگاه وجود دارد. نگاه اول نگاهی است که آیاتی مثل مرحوم نایینی، امام خمینی(ره)، آیت الله خامنه ای و آیت الله هاشمی رفسنجانی، تعداد زیادی از علما و نخبگان کشور داشتند و این نظریه را تایید می کردند که حتی اگر نظام اسلامی براساس این فکر که می خواهد اجرای احکام اسلامی را انجام بدهد شکل بگیرد و حمایت اکثریت مردم را نداشته باشد این نظام نامشروع است. پس داشتن یک اکثریت مشروعیت می آورد برای نظام و بسیار مهم است. این تفکر نگاه اولی بوده که سال ها در جمهوری اسلامی بهش عمل شد و نتایج بسیار خوبی گرفته شد. نگاه دوم که می شود گفت بخشی از علما و احتمالا بخشی از مدرسین حوزه علمیه قم یا بخشی از اعضای شورای نگهبان به آن اعتقاد داشتند و دارند نقش مردم را در این حد نمی بینند در ایجاد مشروعیت برای نظام. آن ها می گویند حضور مردم ایجاد یک مقبولیت می کند. یعنی به جای داشتن مشروعیت برای نظام به دنبال یک مقبولیت هستند. می گویند خود نظام ولایت فقیه خود به خود یک نظام مشروعی است. حالا اگر بتوانیم و رای مردم را هم داشته باشیم برای اداره و کارآمدی خودمان نیازمند به این رای ایم و این مقبولیت بیشتری برای نظام ایجاد می کند. لذا در یک دوره ای از این مشروعیت رفتیم به سمت مقبولیت. متاسفانه در سال های بعد نگاه سومی شکل گرفت برای انتخابات و مشروعیت نظام که این نگاه می گوید که نظر اکثریت جامعه نه در سطح مشروعیت و نه در سطح مقبولیت لازم نیست. در حدی لازم است که یک زینتی برای نظام باشد. خب این فکر در بعضی از علما ایجاد شد. من نمی خواهم نام ببرم و اطرافیان شان این را هم تبلیغ می کردند. می گویند نظام ولایت فقیه احتیاج به این رای اکثریت ندارد، ولی به عنوان زینت خوب است که مورد استفاده قرار بگیرد و هر چهار سال یکبار یا دو سال یکبار مردم بیایند و رای بدهند و به عنوان زینت نظام از این امر استفاده بشود. 

باید آسیب‌شناسی دقیقی نسبت به ۳۹ انتخابات گذشته انجام شود

 اگر بخواهیم به انتخابات در حدود ۴۴ یا ۴۵ سال گذشته در جمهوری اسلامی نگاه کنیم کارکرد این نظریاتی که در بالا گفتم نسبت به انتخابات را خوب می‌بینیم و لازم است ما یک آسیب شناسی دقیقی به ۳۹ انتخاباتی که در گذشته داشتیم، داشته باشیم که بتوانیم این چهلمین انتخابات را به عنوان یک انتخابات بسیار عالی در سطح بالا همان طوری که مقامات ارشد کشور خواستند برگزار کنیم. ما خودمان یا خانواده مان می‌دانید از کسانی بودیم که آیت الله هاشمی رفسنجانی شاید بیش از ۱۳ بار در انتخابات شرکت کردند. از اعضای خانواده هم دو سه بار شرکت کردند. مجموعا شاید چیزی در حدود پانزده، شانزده بار در انتخابات شرکت کردیم. در بعضی از انتخابات هم باختیم و باختند و رای لازم را نیاوردند. ولی از آن طرف هم در همه انتخابات هم شرکت کردیم و رای دادیم و اگر دارم این جوری صحبت می‌کنم براساس دلسوزی برای نظام است. برای رسیدن به یک مشارکت بالاست.

هاشمی ادامه داد:احزاب باید نقش خودشان را بازی کنند. جریان‌های سیاسی باید نقش شان را بازی کنند تا مشارکت بالا برود چرا؟ چون احزاب تشکیل می‌شوند برای این که قدرت اجرایی را به دست بگیرند و حکمرانی بکنند. با این هدف می‌آیند. ولی متاسفانه در کشور بهای جدی به احزاب داده نمی‌شود. همان چیزی که گفتید و موضوع احزاب یکی از سوالات تان بود. در این ۷ ماه تا انتخابات باید روش تغییر بکند و به جریان‌های سیاسی و احزاب مخصوصا در صدا و سیما  اهمیت ویژه‌ای داده بشود تا این مشارکت بالایی که دنبالش هستیم شکل بگیرد.

سخنان رهبر معظم انقلاب درباره اهمیت مشارکت در انتخابات سخنان ارزشمندی است 

محسن هاشمی درباره فضای سیاسی بی طرف در بحث انتخابات اظهار کرد: شما می‌دانید که از اول انقلاب تا به حال اگر بروید در بایگانی جایی که احزاب ثبت می‌شوند حدود ۴۰۰ حزب ثبت شده آمدند و تنها از این ۴۰۰ حزب چیزی حدود ۴۰ حزب عضو خانه احزابند. شاید هم کم‌تر که براساس تقسیم بندی اصلاح طلبان، اصولگرایان، مستقلین و معتدلین دارند فعالیت می‌کنند. همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند باید راهبردی عمل می‌شد. جریان‌های سیاسی وظیفه شان این است که در انتخابات شرکت کنند، فعال بشوند. خب باید با خانه احزاب جلسه گذاشته می‌شد، ازشان خواسته می‌شد که چه کار کرد؟ ولی حالا دیر نشده و بالاخره شش، هفت ماه تا انتخابات هست و لازم است که ما از این خانه احزاب و احزابی که در این جریان‌های سیاسی که آن جا فعالند با جلساتی ازشان بخواهیم که چگونه عمل کنند که جریان‌های سیاسی و احزاب بتوانند در انتخابات مشارکت را بالا ببرند و به اهداف سیاسی خودشان برسند. در این مورد هم باید به نظرم صدا و سیما و همه اجزایی که در انتخابات الان فعالند عمل کنند که احزاب بتوانند لیست‌هایی بدهند که نخبگانی در آن وجود داشته باشد که البته یک مقدار هم دیر شده است.

محسن هاشمی در ارتباط با سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی را درباره اهمیت موضوع مشارکت در انتخابات گفت: این سخنان واقعا سخنان ارزشمندی است و به نظرم کار را برای صدا و سیما و تمام دست اندرکاران انتخابات بسیار سخت می‌کند. من در بحثم وقتی جلوتر می‌رویم در مورد موضع گروه‌ها و افراد نسبت به شرکت در انتخابات حرف‌هایی دارم که خیلی تطبیق می‌کند با همین صحبت‌های مقام معظم رهبری که ان شاء الله آن جا می‌گویم.

وی افزود:اگر می‌خواهیم مساله اعتراضات و را حل کنیم باید کشور را ایمن کنیم. باید به رونق انتخابات و مشارکت بیشتر کمک کنیم. همین نظری است که رهبر انقلاب داشتند. البته این حرف، حرف بسیار درستی است. تکرار هم شد، ولی به نظر می‌آید روشی که برای بالابردن مشارکت در پیش گرفته شده روش کارآمدی نیست.

مردم به عملکرد‌ها نگاه می‌کنند

وی ادامه داد: باید در شیوه‌های عمل در انتخابات تغییراتی ایجاد کنیم  برویم به سمت این که صندوق‌های رای را به حالتی دربیاوریم که مردم با علاقه مندی به سمتش بیایند. چراکه مردم الان دیگه به اشخاص خیلی نگاه نمی‌کنند. مردم به عملکرد‌ها نگاه می‌کنند. به کارآمدی نگاه می‌کنند و اگر احساس کنند امیدی ایجاد شد حتما پا به میدان می‌گذارند. پس باید برویم به سمت این که تاثیرگذاری نهاد‌هایی مثل مجلس و وزارت کشور و ساختار‌هایی که همین الان وجود دارد طوری عمل کنند که باعث مشارکت بالا بشود و منویاتی که مدنظر مقامات عالی کشور است ان شاء الله اجرا شود و می‌دانید که یکی از مسایل بسیار مهم این است که مردم حس کنند که این امکان وجود دارد که گروه‌های سیاسی که می‌آیند و وعده‌هایی که می‌دهند بتوانند به وعده هایشان عمل کنند. اگر این احساس باز به مردم دست بدهد که می‌آیند صحبت می‌کنند. وعده‌هایی می‌دهند و عمل نمی‌کنند. باز باعث پایین آمدن مشارکت می‌شود.

ساختار فعلی انتخابات باید تغییر کند

رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران درباره راهکار‌های حل این موضوع گفت: به نظرم گام نخست تغییر در ساختار فعلی است. ساختار فعلی انتخابات هفت ماه هم فرصت است. اگر ما علاقه مندیم به نظام مان و اگر دل مان می‌خواهد که منویات رهبر انقلاب اجرا شود باید به فکر حرکت‌های واقعی باشیم که مشارکت در حد ۹۰ درصدی که مدنظر است بالا بیاید. اگر یادتان باشد اولین انتخاباتی که در جمهوری اسلامی برگزار شده مشارکت بالای ۹۵ درصد بوده. مشارکت برای همه پرسی. ما ریاست جمهوری انتخاباتی داشتیم که ۸۵ درصد مردم در انتخابات شرکت کردند و چطور شده انتخاباتی برای مجلس برگزار می‌کنیم که ۲۵ درصد در تهران شرکت می‌کنند. بعد آن موقع می‌خواهیم بنشینیم این ۲۵ درصد تهران را بیاوریم برسانیم به ۵۰ درصد ۵۵ درصد ۶۰ درصد؟! خب خیلی کار می‌برد؟ کار سختی نیست؛ لذا من اینجا تعبیر انتخابات آزاد را که آیت الله هاشمی مطرح کردند به عنوان مسیر واقعی حل مشکل مطرح می‌کنم. همان طور که گفتم این را هم باید بگویم که ایشان هیچ وقت با انتخابات قهر نکرد. یعنی در طول این مدت حتی خودشان ردصلاحیت شدند، ولی از انتخابات قهر نکردند.

وی ادامه داد:باید کاری بکنیم که نیرو‌ها و جریان‌های سیاسی با چنین علاقه‌ای به میدان بیایند و این باعث می‌شود که مردم در انتخابات شرکت کنند. انتخابات رونق بگیرد و در نتیجه باید در این هفت ماه به همان نظریه نخست که جایگاه مشروعیت ساز را به رای مردم میدهد برگردیم و از جایگاه مقبولیت ساز و زینتی عبور کنیم و می‌دانید که به نظر می‌آید که بعضی از مسئولین و شاید هم بعضی از کسانی که در جریان بالا در حاکمیتند از وضعیت فعلی که مشارکت کم باشد راضیند. چرا که منافع شان را تامین می‌کند و در یک انتخابات بی رونق و خلوت خب برنده می‌شوند و حتما کسانی الان در کشورند که دنبال آن هستند که این انتخاباتی با مشارکت پایین دارد دوباره برگزار می‌شود و در انتخابات برنده می‌شوند و ما نباید بگذاریم این اتفاق بیفتد. چرا؟ چون دستور صریح مقام ولایت فقیه در کشورمان است بدون هیچ اغماضی. بعضی وقت‌ها یادم است که گه گاهی آیت الله هاشمی رفسنجانی می‌گفتند، می‌گفتند مقام معظم رهبری می‌فرمایند من یک حرفی می‌زنم، ولی بعضی‌ها می‌روند همان کاری که خودشان دل شان می‌خواهد می‌کنند و می‌آیند تفسیر به رای خودشان را می‌گذارند و آن عملی که لازم است و رای و نظر رهبری را انجام نمی‌دهند.

بعضی جریانات در کشور خود را بی نیاز از رای اکثریت جامعه می دانند

هاشمی ادامه داد: امروز این سه موضع و نظر سیاسی نسبت به اجرای انتخابات وجود دارد موضع اولی موضعی است که جریان افراطی دارد که خودش را بی نیاز از رای اکثریت جامعه می‌داند و می‌خواهد حتی برخلاف نظر ولایت فقیه انتخابات را خلوت و بی رونق برگزار کند. این نظر که الان مشکل اصلی انتخابات در صحبت‌های آقا هم هست و ایشان می‌فرمایند که بعضی می‌گویند چرا شما اینقدر می‌گویی انتخابات رونق، مشارکت، همین گروهند. ایشان منظورشان همین گروه است. گروه دوم جریانات اصلاحات و میانه روست  که علاقه‌مند به نظام ست، ولی می‌خواهد که خود نظام به این نتیجه برسد که مصلحت نظام در رقابت و پر شور بودن انتخابات است. یعنی مثلا در انتخابات قبلی یک دفعه آیت الله هاشمی رفسنجانی با این همه سابقه و سران سه قوه و مجمع تشخیص مصلحت نظام ردصلاحیت می‌شود. می‌رسیم به انتخابات ریاست جمهوری این دوره و مثلا آقای لاریجانی رئیس مجلس ردصلاحیت، آقای جهانگیری معاون اول ردصلاحیت، حتی آقای احمدی نژاد رئیس جمهور ردصلاحیت می‌شود. خب این گروه الان چه می‌کنند؟ شما بروید بگویید. آقای جهانگیری، آقای لاریجانی این‌ها نمی‌آیند که گدایی صلاحیت بکنند. خود من هم کسی بودم که ردصلاحیت شدم. ولی این افراد گروه دوم که دل شان می‌خواهد انقلابشان، دولت شان، کشورشان پویا بشود.  مشکلاتش حل شود، ولی دیگر الان حاضر به گدایی صلاحیت نیستند؛ لذا می‌بینید که این گروه دوم صبر و سکوت را پیش گرفتند و تا به حال هم توصیه‌ای هنوز برای شرکت در انتخابات از هیچ کدام از این‌ها شما نشنیدید

وی ادامه داد: موضع سوم که موضع تفریطی هاست. این‌ها عمدتا به دنبال براندازیند. همین‌هایی که در همین صحبت‌های مقام معظم رهبری می‌فرمایند که این‌ها دوست دارند که فقط ده درصد مردم در انتخابات شرکت کنند، نود درصد شرکت نکنند. این‌ها همین هایند. اگر چه بخشی از مردم ممکن است با این جریان هم همراهی کنند، اما اکثر جامعه این کار را نخواهند کرد. چون نسبت به نتیجه و رهبری این جریان برانداز هیچ اطمینانی ندارند و اختلافات رهبران آن‌ها هم در خارج از کشور خودش را نشان داد که جایگاه جریان را به شدت تضعیف کرده و آن جایگاه را در ایران ندارند؛ لذا به نظرم در نتیجه جریان سوم که جریان تفریطی است تهدیدی برای نظام نیست، ولی تهدید اصلی همان افراطیونی است که مقام معظم رهبری بهشان اشاره دارند.

با سیاسی کردن موضوع حجاب موجب عصبانی کردن مردم شدند 

محسن هاشمی با اشاره به موضوع برجام گفت: نظرم این بود که باید آن امضا شود. یا همین خود حجاب. این خودبرانداز‌ها با سیاسی کردن موضوع حجاب و عصبانی کردن مردم موجب شدند یک مساله اجتماعی و مذهبی به مبارزه سیاسی تبدیل شود. یادم است که هفده، هجده سالم بود در زمان انقلاب. پدرم مبارز انقلاب بود. خب این‌ها می‌خواستند در زمان شاه مبارزه کنند. کار بسیار سختی باید انجام می‌دادند. تعداد کمی مبارزه می‌کردند. الان مبارزه با نظام جمهوری اسلامی خیلی ساده شده. یک دختری مثلا روسریش را بردارد انگار دارد مبارزه با نظام می‌کند! لذا راهکارم این است که صدا و سیما و سخنرانان و تحلیل گران و بعضا ائمه جمعه باید در جهت مشارکت حداکثری حرکت کنند.

محسن هاشمی گفت: آخرین جمله ام را بگویم. نکته بسیار مهمی که آیت الله هاشمی رفسنجانی این اواخر می‌گفتند و بعد از ۶۰ سال مبارزه به آن رسیده بودند این بود که می‌گفتند من قبل از انقلاب فکر می‌کردم که اگر با استبداد و استعمار مبارزه کنیم و پیروز بشویم، ریشه‌های مشکلات کشور حل می‌شود و با از بین بردن این دو تا ایران بهشت می‌شود. اما بعد از پیروزی انقلاب و حوادثی که رخ داد فهمیدیم مبارزه با افراط و تفریط از مبارزه با استعمار و مبارزه با استبداد بسیار سخت‌تر است. به نوعی خود ایشان هم توسط جریان‌های افراط و تفریطی دو بار ترور شدند. از فرقان و ترور سال ۷۲ بگیرید تا اینکه بار‌ها ایشان ترور شخصیت شدند.

وی افزود:لذا راه حل کشور این است که ما باید با افراط و تفریط مبارزه کنیم تا بتوانیم مشارکت را بالا بیاوریم. در نهایت نمی‌خواهم قضاوت کنم به یک سبکی. اینطور می‌خواهم بگویم که افراطیون و تفریطیون از هم جدا نیستند. این‌ها روی دو سکه اند و ممکن است بخشی از خودبرانداز‌هایی هم که موجودند و خودتحریمی‌ها نتیجه جریان نفوذ هم باشند و ما باید مواظب باشیم که نکند از خارج نفوذی دارد اتفاق می‌افتد که این‌ها می‌خواهند انقلاب را از طریق جهل و تندروی از بین ببرند.

روش و سیره آیت الله رفسنجانی قهر از صندوق‌ها نبود

هاشمی در انتها گفت:روش و سیره آیت الله رفسنجانی قهر از صندوق‌ها نبود. ایشان همیشه می‌گفتند که قهر از صندوق‌ها درست نیست. چرا؟ چون می‌گفتند کم هزینه‌ترین و سریع‌ترین راه برای حضور اراده مردم در اداره کشور همین انتخابات است و مهمترین وظیفه شهروندی ماست. ولی نباید عده‌ای نظام را به سمت خودتحریمی  پیش ببرند. مخصوصا با نسل جدیدی که الان در گام دوم ما با آن روبروییم، نباید کاری بکنیم که مردم فکر کنند که این انتخابات به صورت جدیدی مهندسی دارد می‌شود. اگر این حس بهشان دست بدهد دوباره مشارکت در حدی که ما می‌خواهیم نخواهد شد.

وی افزود:در آخر هم بگویم که امیدوارم مسیر کشور بتواند با انتخابات سالم، امن، رقابتی و با مشارکت بالا که همه آن را با تیتر انتخابات آزاد تشخیص می‌دهند و معرفی می‌کنند به توسعه کشور بپردازد و به سمت غنی شدن مردم برویم و رفاه به کشور بازگردد. اگر این کار را بکنیم، نفوذ ایران را در مسایل جهانی بالا می‌بریم. در داخل هم عدالت موردنظر را می‌توانیم به دست بیاوریم. قطعا افراطیون عدالت اسلامی را نمی‌فهمند و نمی‌توانند اجرا کنند و البته به نظرم عقیده‌ای هم به آن ندارند.