آیین سنتی علم بندان در خراسان جنوبی

یکی از مراسم‌های سنتی عزاداری خراسان جنوبی در ماه محرم مراسمآیین سنتی علم بندان در خراسان جنوبی علم بندان است مردم به ویژه سادات در مرکز و دیگر شهر‌های خراسان جنوبی در دهه اول محرم با مراسم علم بندان به عزاداری سالار شهیدان می‌پردازند.

علم مهم‌ترین وسیله در اجرای مراسم سوگواری محرم به شمار می‌رود در هر یک از نقاط استان هر یک از علم‌ها را به نشانه امام حسین (ع) و اصحابش نامگذاری کرده و هر علم را نمادی از آن شخصیت می‌پندارند.

مراسم علم بندان یا عقد علم در بیرجند و برخی مناطق دیگر استان در غروب آخرین روز ماه ذی الحجه انجام می‌شود که نشانه شروع مراسم ماه محرم هست.

در برخی روستا‌ها این مراسم در روز‌های پنجم، ششم، هفتم و هشتم محرم آغاز می‌شود و علت آن را ورود اهل بیت به کربلا عنوان می‌کنند.

علم‌ها اغلب بانی و علمچی دارند که صاحب علم محسوب می‌شوند.

این کار به طور موروثی از پدر به پسر بزرگ‌تر خانواده می‌رسد.

روز علم بندان مردم را به وسیله چاووشی خوانی یا اعلام از بلندگو آگاه می‌سازند پس از جمع شدن مردم، بزرگان و سادات محل لباس ها، دستمال، پارچه‌ها و توغ towq علم را می‌بندند و در حین کار اسپند دود می‌کنند، یک نفر چاووشی می‌خواند و دیگران صلوات می‌فرستند.

 علم‌ها در روز عاشورا در میان عزادارن حرکت داده می‌شوند.

این آئین با شماره ۶۲۷ در فهرست میراث معنوی کشور (ناملموس) به ثبت رسیده است.