اولویت های سازمان پدافند غیرعامل در سال ۱۴۰۲

جعفر میعادفر، در کارگاه علمی، آموزشی ویژه کارشناسان دبیرخانه پدافند غیرعامل دانشگاه‌های سراسر کشور، اقدامات برنامه ریزی و اجرا شده در سال ۱۴۰۲ در حوزه پدافند غیرعامل، بررسی فعالیت‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی در این زمینه و پیش بینی برنامه‌های سال ۱۴۰۳ را از مهمترین مباحث این کارگاه ۲ روزه عنوان کرد و گفت : طبق بیانات مقام معظم رهبری، تنها راه مقابله با تهدید‌ها این است که وضعیت داخلی به گونه‌ای ساماندهی شود که دشمن از پیروزی خود مطمئن نباشد و زمینه را برای ماجراجویی فراهم نبیند. 

وی افزود: سوانح و بحران‌ها می‌توانند در هر زمانی به وقوع بپیوندند و موجب مرگ، جراحت افراد و بی ثباتی در اقتصاد شوند، هرچه جوامع گسترده‌تر و بزرگتر می‌شوند، تعداد وقوع سوانح بالقوه بیشتر می‌شود؛ به دلیل پیشرفت‌های تکنولوژیکی، اجتماعی و سیاسی موجود در این جوامع، اغلب تاثیر این سوانح شدیدتر می‌شود.

رئیس کمیته پدافند غیرعامل وزارت بهداشت مخاطرات را در ۲ دسته کلی "طبیعی و انسان ساخت" تقسیم بندی کرد و گفت: زلزله، سیل، طوفان، سونامی، طغیان، اپیدمی‌ها و بیماری‌ها از جمله مخاطرات طبیعی و مخاطرات ناشی از فناوری همچون نشت مواد شیمیایی یا رادیولوژیکی و آلودگی‌های بیولوژیکی و مخاطرات خصمانه همچون حملات مسلحانه و تروریستی از جمله مخاطرات انسان ساخت تلقی می‌شوند. 

میعادفر ادامه داد: از جمله دلایلی که مخاطرات طبیعی منجر به مرگ و صدمات بی شمار و سایر پیامد‌های سوءسلامتی می‌شوند، می‌توان به موقعیت جغرافیایی، خصوصیات توپوگرافیک ایران و آسیب پذیری بالای سازه‌ای و غیرسازه‌ای جامعه، اشاره کرد.

وی در ادامه عنوان کرد: توسعه سریع شهرنشینی باعث شده تا بسیاری از ساکنین روستا‌ها در حاشیه شهر‌های بزرگ ساکن شوند که از مقاومت و آمادگی لازم در برابر بالایای طبیعی برخوردار نیستند؛ چراکه در توسعه شهر‌های کشور مبانی کاهش خطر بلایا به درستی رعایت نمی‌شوند.

رئیس کمیته پدافند غیرعامل وزارت بهداشت با تاکید بر ضرورت افزایش سطح آمادگی و آگاهی خانوار‌های ایرانی در مواجهه با بلایا، ادامه داد: باید به گونه‌ای برنامه ریزی کرد تا با وقوع حوادث و بلایای طبیعی، آسیب ناشی از این مخاطرات در مراکز بهداشتی و درمانی به خصوص مخاطرات آب و هوایی، رو به افزایش نباشد.

میعادفر در ادامه، با تاکید بر ضرورت توجه ویژه به مخاطرات "انسان ساخت"، خاطرنشان کرد: در سال‌های اخیر مخاطرات انسان ساخت متعددی از جمله حوادث صنعتی، انفجار یا آتش سوزی اماکن عمومی و تصادفات جاده‌ای را تجربه کرده ایم.

وی ادامه داد: به لحاظ موقعیت ژئوپلیتیکی ایران در منطقه و بهره مندی از منابع عظیم نفت و گاز از منظر اقتصادی همواره در طول تاریخ مورد حمله واقع شد.

رئیس کمیته پدافند غیرعامل وزارت بهداشت در ادامه سخنانش در این نشست تخصصی، بیان کرد: موضوع پدافند غیرعامل در جهان از قدمتی به اندازه تاریخ زندگی انسان برخوردار است و در طول تاریخ همیشه جزء مهمی از زندگی بشر بوده است؛ انسان‌های اولیه از مأمن‌های طبیعی مانند غار‌ها و پوشش درختان استفاده می‌کردند.

میعادفر گفت: طبق مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام، پدافند غیرعامل عبارت است از مجموعه اقدامات غیرمسلحانه در مقابل تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن که موجب عواملی همچون افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب پذیری، تداوم فعالیت‌های ضروری، ارتقای پایداری ملی و تسهیل مدیریت بحران، شود.

وی خطاب به کارشناسان دبیرخانه پدافند غیرعامل دانشگاه‌های سراسر کشور حاضر در جلسه، عنوان کرد: دانشگاه‌ها باید کمیته‌های پدافند غیرعامل خود را فعال کنند. در این زمینه، تشکیل کارگاه‌ها و همایش‌های تخصصی جهت تدوین برنامه اجرایی پدافند غیرعامل علیه تهدیدات و بررسی نقاط ضعف مراکز بهداشتی و درمانی استان‌ها جهت برطرف کردن ضعف‌ها و تقویت زیرساخت‌های موردنیاز، الزامی است.

رئیس کمیته پدافند غیرعامل وزارت بهداشت افزود: دانشگاه‌ها باید آمادگی لازم جهت مقابله با تهدیدات را کسب و تهدیدات را رصد کنند تا بتوانند از میزان آسیب پذیری خود بکاهند؛ تشخیص و شناسایی، سیستم‌های حفاظت فردی و جمعی، تدوین اسناد دانشگاهی براساس اسناد بالادستی تدوین شده، شناسایی مراکز حیاتی، حساس و مهم و شناسایی برنامه‌ها و توانمندی‌های حوزه‌های مربوطه نیز از جمله وظایفی است که در حوزه پدافند غیرعامل برای دانشگاه‌ها تعریف شده است.

میعادفر درخصوص اولویت‌های سازمان پدافند غیرعامل در سال ۱۴۰۲، تصریح کرد: امن سازی مراکز داده در زیرساخت‌های حیاتی، حساس و مهم با اجرای نظام نامه عملیاتی پدافند سایبری، تهیه طرح پدافند کالبدی زیرساخت‌های حیاتی، حساس و مهم با اجرای طرح راهبری حفاظت از زیرساخت‌های کشور، امن سازی مراکز پرخطر شیمیایی با اجرای نظام مصون سازی و عملیات پدافند شیمیایی کشور، ارتقای توان مقابله و اقدام به موقع به پیامد تهدیدات و مخاطرات زیستی با اجرای نظام نامه عملیاتی پدافند زیستی کشور از جمله این اولویت ها است.

وی همچنین تامین برق اضطراری زیرساخت‌ها و مراکز حیاتی، حساس و مهم، ارزیابی و ارتقای آمادگی‌های سازمانی، مدیریتی و تجهیزاتی با اجرای نظام آمادگی و رزمایش، تکمیل طرح‌ها و پروژه‌های نیمه تمام پدافند غیرعامل مراکز حیاتی، حساس و مهم را از دیگر این اولویت‌ها دانست.