استفاده از سلول‌های بنیادی در درمان فلج مغزی و اوتیسم

 مرتضی ضرابی در جمع اصحاب رسانه در جهاد دانشگاهی استان کرمان گفت: لازم است فرهنگسازی در زمینه استفاده از سلول‌های بنیادی و ذخیره سازی این سلول‌ها با اطلاع رسانی و ابزار‌های رسانه‌ای انجام شود تا مردم بتوانند از خدمات ذخیره سازی سلول‌های بنیادی و خون بند ناف به نحو موثری استفاده کنند.

او افزود: کاری که در زمینه سلول‌های بنیادی آغاز شد، حاصل دوراندیشی پژوهشکده رویان بود و مرحوم کاظمی آشتیانی در نامه‌ای به مقام معظم رهبری (مدظله العالی) اعلام کرد سلول‌های بنیادی به عنوان تحول در پزشکی مطرح است و اگر امروز وارد این عرصه بشویم، در آینده می‌توانیم حرف برای گفتن داشته باشیم .

او بیان کرد:  تنها نگرانی محققان این حوزه، مسائل اخلاقی است که رهبری تاکید کردند روی سلول‌های بنیادی کار شود و از آن به عنوان ثروت هنگفتی نام بردند و امروز مشخص است هر کشوری به این دانش دست یافته، به یک ثروت بی انتها دسترسی دارد.

مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته‌های رویان با اشاره به اینکه هدف این است که سلول‌های بنیادی از منابع مختلف را در مجموعه رویان جمع آوری کنیم، گفت: سلول‌های بنیادی سلول‌هایی هستند که تشکیل دهنده همه بافت‌های بدن بوده و این سلول‌ها را می‌توان از مغز استخوان، خون بند ناف، خون محیطی، بافت چربی و ریشه دندان شیری به دست بیاوریم.

او تصریح کرد: دانش سلول‌های بنیادی یک تحول در علم پزشکی ایجاد کرده و تلاش می‌کنیم در درمان بیماری‌های صعب العلاج از سلول‌های بنیادی استفاده کنیم و فرهنگسازی ترغیب خانواده‌ها به ذخیره سازی یا اهدای سلول‌های بنیادی در واقع به عنوان بیمه سلامتی است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان با بیان اینکه خون بند ناف یکی از منابع سلول‌های بنیادی است که بعد از تولد نوزاد دور ریخته می‌شود، گفت: برخی مراجع علمی می‌گویند نمونه خون بند ناف را تا ۲۵ سال می‌توان نگهداری کرد و برخی معتقدند برای مدت نامحدود می‌توان آن‌ها را نگه داشت.

او با اشاره به اینکه سلول‌های بنیادی در بیماری‌هایی با منشاء خونی، انواع سرطان خون، تالاسمی، نقص سیستم ایمنی و ... استفاده می‌شود، بیان داشت: از نمونه‌های ذخیره ۱۰ سلول‌های بنیادی تاکنون در درمان ۳۱ بیمار مبتلا به سرطان خون استفاده شده که بیش از ۸۰ درصد این پیوند‌ها موفق بوده است.

ضرابی تصریح کرد: برای درمان فلج مغزی و اوتیسم نیز از سلول‌های بنیادی استفاده می‌شود که در مرحله کارآزمائی بالینی فاز ۳ هستیم و امیدواریم طی ۳ تا ۵ سال آینده در درمان این بیماری‌ها از سلول‌های بنیادی استفاده کنیم.

او با اشاره به فعالیت پالایشگاه محصولات زایمانی رویان بیان کرد: همراه با تولد نوزاد ۵ جزء زایمانی، شامل: خون و بافت بند ناف، پرده‌های جنینی، مایع جنینی خارج می‌شود که دورریختنی نیست و از پرده جنینی در درمان سوختگی، جراحی قرنیه و زخم دیابتی می‌توان استفاده کرد.

مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته‌های رویان در ادامه با اشاره به اینکه هر واحد خون بند ناف اگر بخواهد وارد کشور شود، ۴۵ هزار یوور هزینه دارد، گفت: در حال حاضر ۲بانک خصوصی و عمومی خون بند ناف در کشور داریم.

او افزود: خانواده‌ای که بخواهد برای خودش سلول بنیادی ذخیره کند، باید با مراجعه به سایت رویان و دفاتر استان‌ها ثبت نام و قرارداد منعقد کند و هزینه ۶ میلیون تومانی پرداخت کند؛ اما در بانک عمومی، هزینه‌ای پرداخت نمی‌شود و دولت پرداخت می‌کند و پیشنهادات تشویقی می‌تواند خانواده‌ها را ترغیب کند.

ضرابی با بیان اینکه نمونه‌های سلول‌های بنیادی برای هر کسی که تطابق ژنتیکی داشته باشد، قابل استفاده است، افزود: در بانک عمومی نمونه را اهدا می‌کنند که در این بانک نزدیک به ۵ هزار نمونه خون بند ناف و در بانک خصوصی نزدیک به ۱۸۵ هزار نمونه داریم.

 او با اشاره به اینکه در مجموع ذخیره سازی ۱۸۵ هزار نمونه خون بند ناف در کشور انجام شده و بزرگ‌ترین بانک خون بند ناف خاورمیانه را داریم، بیان کرد: در کل کشور دفاتر نمایندگی فعال هستند و ۴۵ نمایندگی داریم.

مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته‌های رویان تصریح کرد: کرمان از استان‌های فعال در زمینه جمع آوری خون بند ناف است و تاکنون نزدیک به ۱۰ هزار نمونه را جمع آوری کرده و نمونه‌هایی از درمان بیمارانی را در کشور داریم که از استان کرمان پیوند شده است.

او در بخش دیگری از سخنانش گفت: موفق شدیم اولین نمونه مخزن نگهداری سلول‌های بنیادی را در کشورمان بسازیم که ساخت آن در انحصار چند کشور محدود بود و بعد از ۲ سال کار مطالعاتی با همکاری یک شرکت دانش بنیان این مخزن ساخته شد.

ضرابی افزود: امیدواریم دیگر برای نگهداری نمونه‌های سلول‌های بنیادی نیاز به واردات این تانک نداشته باشیم.

او تصریح کرد: تکنولوژی پیشرفته در برودت منفی ۱۹۶ درجه نمونه‌ها را نگهداری می‌کند.