آزادسازی ذخایر استراتژیک آمریکا، بازی دو سر باخت بایدن با نفت

وزارت انرژی آمریکا به تازگی گزارش داده که ذخایر استراتژیک نفت این کشور به پایین‌ترین سطح خود در چهار دهه اخیر رسیده است. حجم نفت ذخیره شده در هفته منتهی به ۱۶ سپتامبر نزدیک به ۷ میلیون بشکه کاهش یافته و میزان ذخایر را به ۴۲۷ میلیون بشکه رسانده است؛ در حالی که تا ابتدای سال میلادی جاری، میزان نفت ذخیره شده حدود ۶۰۰ میلیون بشکه بود. به نظر می‌رسد آمریکا در سال جاری با سرعت بالایی در حال استفاده از ذخایر استراتژیک خود بوده است. بایدن در سال گذشته به امید کاهش قیمت بنزین سه بار از انبار‌های اضطراری، نفت برداشت کرده است.

وزارت انرژی آمریکا می‌گوید از زمانی که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در ۳۱ مارس امسال مجوز برداشت تا ۱۸۰ میلیون بشکه نفت خام را صادر کرده، تقریبا ۱۵۵ میلیون بشکه نفت آزاد شده است. برای بایدن که به دنبال کاهش قیمت سوخت در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا است، این اقدام یک موفقیت کوتاه مدت را رقم زد، هرچند که مشخص نیست این تصمیم تاثیری در آرای دموکرات‌ها داشته باشد یا خیر. از سوی دیگر، کارشناسان آمریکایی هشدار می‌دهند با کاهش سطح ذخایر استراتژیک نفت در صورت بروز اختلالات بعدی در عرضه، آمریکا گزینه‌های کمتری برای مقابله با بحران پیش آمده خواهد داشت.

میزان ذخایر نفتی آمریکا از سال  ۱۹۸۳ تا کنون

چرا آمریکا نفت خود را ذخیره می‌کند؟

ذخایر استراتژیک نفت آمریکا در سال ۱۹۷۵ در واکنش به بحران نفتی سال ۱۹۷۳ تأسیس شد. این بحران زمانی رخ داد که اعضای سازمان کشور‌های عربی صادرکننده نفت (OAPEC) تحریم نفتی را اعلام کردند. این تحریم علیه کشور‌هایی بود که در جنگ «اعراب و اسرائیل» از رژیم صهیونیستی حمایت کرده بودند. طی این تحریم‌ها در ابتدا کانادا، ژاپن، هلند، انگلیس و آمریکا و بعد هم پرتغال و آفریقای جنوبی هدف قرار گرفته و دچار بحران انرژی شدند. در پایان تحریم که تا مارس ۱۹۷۴ طول کشید، قیمت نفت نزدیک به ۳۰۰ درصد افزایش یافته بود. نفت از بشکه‌ای ۳ دلار آمریکا به ۱۲ دلار رسید. تحریم‌ها باعث بحران یا «شوک» نفتی شد که اثرات کوتاه مدت و بلند مدت بسیاری بر اقتصاد این کشور‌ها گذاشت. پس از این بحران کنگره آمریکا تصمیم گرفت بخشی از نفت استخراج و پالایش شده خود را ذخیره کند تا در مواقع «بسیار ضروری» بتواند از آن بهره برداری کند.

ذخایر استراتژیک آمریکا در سال ۲۰۱۰ به دوره اوج خود رسید. میزان نفت ذخیره شده در این زمان معادل ۷۲۶ میلیون بشکه بود. این ذخایر در طول زمان همواره افزایش و کاهش پیدا کرده، اما از دسامبر سال ۱۹۸۴ تا به حال، هیچ وقت سطح نفت کمتر از ۴۵۰ میلیون بشکه نبوده است.

کاهش ذخایر نفتی: سیاستی برای حفظ آرای دموکرات‌ها

مجله فوربز می‌نویسد: «در نهایت کاهش ذخایر استراتژیک یک تصمیم سیاسی بود. دولتی که مکررا بر اهمیت کاهش انتشار کربن دی اکسید تاکید کرده، اکنون در تلاش است تا ذخایر خود را برداشت کرده و عرضه را افزایش دهد تا بتواند قیمت سوخت را کاهش دهد. این به نوبه خود باعث بالا نگه داشتن تقاضا و انتشار بیشتر کربن دی اکسید می‌شود».

اگرچه دولت بایدن می‌گوید که می‌خواهد به وضعیت انتشار کربن، آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی رسیدگی کند، اما قیمت‌های بالای بنزین باعث می‌شود مدیران فعلی در انتخابات میان دوره‌ای شکست بخورند. بنابراین، آن‌ها سعی می‌کنند قیمت بنزین را کنترل کنند، حتی اگر این با یکی از اهداف کلیدی آن‌ها در کاهش انتشار کربن در تضاد باشد؛ و حتی اگر کشور را در برابر بحران‌های احتمالی بعدی آسیب پذیرتر کند.

افزایش حملات جمهوری‌خواهان علیه بایدن

جمهوری خواهان در ماه‌های اخیر حملات خود علیه دولت بایدن و سیاست‌های انرژی آن را تشدید کرده و می‌گویند کاخ سفید ذخایر استراتژیک کشور را تخلیه می‌کند تا قیمت سوخت را مهار کند، اما این اقدام کمک چندانی به حل مشکل نکرده است. مارس امسال، ائتلافی از قانونگذاران جمهوری خواه در نامه‌ای خطاب به جنیفر گرانهولم، وزیر انرژی آمریکا خواستار پاسخگویی دولت در برابر برداشت ذخایر نفتی در این حجم بالا شدند. در این نامه آمده است: «ذخایر استراتژیک برای اختلالات زنجیره تامین در نظر گرفته شده است، نه برای جبران جنگ دولت بایدن بر سر انرژی داخلی».

جمهوری‌خواهان در این نامه نوشتند در طول سال گذشته بار‌ها دولت بایدن نفت را به امید کاهش قیمت بنزین برداشت کرده است. با این حال، علیرغم این اقدامات، قیمت بنزین همچنان در حال افزایش است و در حال حاضر به طور متوسط به ۴.۶۰ دلار رسیده که بالاترین میانگین قیمت از سال ۲۰۰۰ است.

پیامد‌های کاهش ذخایر نفتی برای آمریکا: آیا فاجعه در راه است؟

باید گفت که بحران انرژی در غرب با همه سر و صدایی که ایجاد کرده هنوز «جدی» نشده است. اتحادیه اروپا نفت روسیه را تحریم کرده، اما نکته مهم این است که این تحریم‌ها هنوز اجرایی نشده است. واردات نفت از روسیه از پنجم دسامبر ممنوع خواهد شد و بحران جدی از آن زمان آغاز می‌شود. به بیان بهتر، بایدن بلیط خود را پیش از موعد خرج کرده است. از سوی دیگر، کشور‌های گروه هفت تلاش کرده اند جلوی افزایش قیمت نفت را بگیرند، اما کشور‌های عضو اوپک هم می‌گویند در صورت کاهش قیمت‌ها صادرات خود را کاهش خواهند داد.

وال استریت ژورنال در خصوص تصمیم‌های نفتی بایدن می‌نویسد: «جز سود سیاسی کوتاه‌مدت، برداشت از ذخایر استراتژیک می‌تواند به یک استراتژی بازنده تبدیل شود. در ابتدا تعادل عرضه و تقاضا از بین می‌رود؛ و بعد در صورت بروز یک شوک نفتی واقعی، اگر ذخیره نفت کافی نباشد تا آن را مهار کند، در وهله اول درسی دردناک به همه آمریکایی ها خواهد داد چرا که ذخایر برای چنین استفاده‌ای انباشته نشده بودند. از سوی دیگر، حتی اگر چنین شوکی هم رخ ندهد، برداشت امسال ممکن است راه را برای استفاده سیاسی از ذخایر در آینده باز کند».