محیط بانان بدون اسلحه در برابر شکارچیان تا دندان مسلح

محیط بانی شغلی سخت و پرخطر است که افراد برای انتخاب این شغل در ابتدا باید علاقه به حراست از طبیعت را در اولویت زندگی خود قرار دهند. جان محیط بانان در برابر شکارچیان انسانی و حیوانی در خطر است، این محیط بانان از طرفی با شکارچیانی تا دندان مسلح و تجهیزات کامل روبرو هستند و از طرفی دیگر خطر درگیری با حیوانات وحشی یا بلایای طبیعی جان آن‌ها را تهدید می‌کند.

در سراسر جهان، محیطبانان در خط مقدم مبارزه با حفاظت از میراث طبیعی ما هستند. روز جهانی محیط بان یا رنجرز‌ها فرصتی برای حمایت از فعالیت‌های حیاتی آن‌ها است، هر ساله در روز ۳۱ جولای به یاد تمامی محیط بانان و رنجرز‌های سراسر جهان جشن برگزار می‌شود.

همچنین هر ۳ سال ۱ بار در یک کشور جشنی توسط فدراسیون جهانی محیط بانی IRF برگزار می‌شود، این کنگره با حضورمحیط بانان ورنجرز‌های سراسر جهان با هدف آموزش‌های لازم با استاندارد‌های جهانی، بروز رسانی علم محیط بانان، تبادل اطلاعات و قدردانی از زحمات آن‌ها برگزار میشود.

از سال ۱۹۹۵ این جشنواره در کشور‌های لهستان، کاستاریکا، آفریقای جنوبی، استرالیا، اسکاتلند، بولیوی، تانزانیا، آمریکا و نپال برگزار شده است، همچنین مقصد بعدی این این کنگره در سال ۲۰۲۳ کشور پرتغال است.

این کنگره به محیطبانان و رنجرز‌ها این امکان را می‌دهد تا موفقیت‌های خود را به نمایش بگذارند، همچنین با کمک یکدیگر چالش‌های منطقه‌ای خود را شناسایی کرده و دانش و مهارت‌های خود را با سایر محیط بانان کشور‌های دیگر در سراسر جهان به اشتراک گذارند.

همچنین در پایان این جشنواره برای ادای احترام، نام تمام محیط بانان جهان که در راه حفاظت از محیط زیست جانشان را از دست داده اند ثبت میشود تا کسی فراموش نشود و به بهترین تیم محیط بانی حاضر در جشنواره، مبلغ ۱۰ هزار دلار آمریکا جایره اهدا می‌شود.

تخمین زده می‌شود که بیش از ۱۰۰ هزار پارک و مناطق حفاظت شده در سراسر جهان وجود داشته باشد.

در کشور ما محیط بانان با مشکلات زیادی از قبیل عدم استفاده از اسلحه، حقوق کم، عدم آموزش صحیح، نداشتن تجهیزات لازم و نداشتن حمایت‌های قانونی روبرو هستند.

به مناسبت روز جهانی محیط بان برای پرسیدن سوالاتی در مورد اقدامات یگان حفاظت محیط زیست برای محیطبانان ایران در ۸ ساله اخیر با سرهنگ جمشید محبت خانی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست تماس گرفتیم که او حاضر به مصاحبه نشد.

به همین منظوربرای لمس بیشتر مشکلات محیط بانی با موسوی یکی از محیط بانان سازمان حفاظت محیط زیست گفتگو کردیم، این محیط بان در مورد مشکلات محیط بانی گفت: مشکلات زیادی در این شغل وجود دارد که همگی مانند زنجیر به هم متصل هستند، مثلا برای گشت زنی اسلحه‌ای در اختیار محیط بان قرار ندارد، فقط یک قبضه اسلحه در اختیار سرشیفت است که در صورت همراه نبودن آن در کنار تیم در موقع درگیری با شکارچیان مسلح، ما دست خالی هستیم.

وی ادامه داد: در هنگام دوئل با شکارچیان مسلح در صورت در اختیار داشتن اسلحه، اگر در دفاع از خودمان تیر اندازی کنیم، باید ماه‌ها به زندان برویم تا شاید بی گناهیمان ثابت شود، تازه این در صورتی است که اسلحه‌ای در اختیار داشته باشیم که معمولا به علت نبود اسلحه دست خالی برای گشت زنی راهی مناطق میشویم.

موسوی گفت: حداقل تجهیزات هم در پاسگاه‌های محیط بانی وجود ندارد، دوربین ۲ چشم که مهمترین و ساده‌ترین ابزار هر محیط بان است در اختیار محیط بانان قرار نمیگیرد، امکانات خودرویی یا موتوری کاملا فرسوده و در مقابل تجهیزات خارجی شکارچیان ناکارآمد است.

پول بنزین و تعمیر خودرو‌ها و موتور‌ها را محیط بان از جیب میدهد!

موسوی ادامه داد: در صورت خرابی خودرو‌ها یا موتور‌ها محیط بان باید تمامی هزینه‌ها را از جیب خود پرداخت کند و با گرفتن فاکتور پس از گذشت ماه‌ها یا سال‌ها طلب خود را بگیرد، این همه‌ی ماجرا نیست تا سال‌های گذشته حتی هزینه بنزین را از جیب میدادیم، اما از آغاز سال ۱۴۰۰ با دریافت ژتون بنزین این مشکل کمی برطرف شده است.

این محیط بان افزود: با وجود حقوق کم، ماندن در این لباس عشق و علاقه به طبیعت می‌خواهد. به دفعات شاهد پیشنهاد رشوه از سوی شکارچیان به همکاران خود بوده ام، اما شرافت محیط بانان خریدنی نیست و آن‌ها از گونه‌های در معرض خطر کشور مانند فرزندان خود دفاع می‌کنند.

موسوی در مورد آموزش‌های بین المللی در روز جهانی محیظ بانی توسط فدراسیون جهانی محیط بانی گفت: در کشور ما آموزش اصولی و درستی برای محیط بانان وجود ندارد مثلا خیلی از همکاران ما وقتی حیوانی را برای رها سازی تحویل میگیرند نمی‌دانند در چه منطقه‌ای و به چه شکلی باید آن‌ها را رهاسازی کنند، چون آموزشی در این زمینه ندیده اند.

سازمان حفاظت محیط زیست در کل کشور و در عرصه‌های طبیعی ۶۰۷ پاسگاه محیط بانی دارد، در این پاسگاه‌ها حدود ۲۷۵۰ محیط بان مشغول خدمت هستند، بر اساس گفته قبلی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست، محیط زیست کشور ۶ تا ۷ هزار محیط بان کم دارد و برای جبران این بحران سالانه باید چند هزار محیط بان در سازمان محیط زیست استخدام شوند.

یکی از مهم‌ترین مشکلات شغل محیط بانی عدم حمایت‌های قانونی از محیط بانان است، طی سال‌های اخیر ۱۴۲ محیط بان به علت ترس از قصاص مجبور به عدم دفاع از خود در برابر شکارچیان مسلح، جان خود را از دست داده اند.

همچنین پس از شهادت خانواده محیط بانان مراحل زیادی تا رسیدن به حق و حقوق شهید خود در پیش دارند. به گفته سعید اوحدی رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران، محیط بانانی که در بحران هایی، چون سیل، زلزله، آتش سوزی و ... جان خود را از دست داده اند شهید راه خدمت محسوب می‌شوند.

رضا فرخی زاده، مسئول هماهنگی امور ایثارگران سازمان حفاظت محیط زیست، در گفتگو با خبرنگار حوزه رفاه و تعاون گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص تعداد محیط بانان شهید و جانباز گفت: ۱۴۸ محیط بان جانباخته و ۳۰۸ محیط بان مجروح داریم که تا این لحظه از جانباختگان، ۴۷ نفر احراز شهادت شده و از مجروحان، ۶۰ نفر جانباز در نظر گرفته شده اند.

وی در خصوص وضعیت رسیدگی به این افراد اظهار کرد: جانبازان و خانواده شهدای محیط زیست مشکلات زیادی دارند. بعضی از این افراد حقوق خود را از تامین اجتماعی می‌گیرند. عده‌ای دیگر از بنیاد شهید و تعدادی نیز از خود سازمان محیط زیست حق خود را دریافت می‌کنند؛ بنابراین هماهنگی وجود ندارند و این افراد سرگردان هستند.

مسئول هماهنگی امور ایثارگران سازمان حفاظت محیط زیست عنوان کرد: آن‌هایی که احراز نشده اند، وضعیتشان از این نیز بدتر است. تعدادی از آن‌ها فقط یک مقرره تامین اجتماعی گرفته اند و بعضی دیگر که نیروی رسمی نبودند، تنها مبلغی دریافت کرده اند و کارشان تمام شده است.

فرخی زاده خاطر نشان کرد: نیروی انتظامی گفته است هر حادثه‌ای پیش آمد و در آن درگیری مسلحانه وجود داشت و نیرویی جان باخت، باید به عنوان شهید احراز شود و نیرو‌های محیط بان تحت فرمان نیروی انتظامی هستند؛ پس باید شهادتشان احراز شود.

وی در پایان افزود: در حال حاضر دو هدف داریم. هدف اول این است، قوانینی که حاکم بر ناجا هستند را تسری دهیم؛ و هدف دوم آن که افرادی که تحت شمول احراز بنیاد شهید قرار نمی‌گیرند را به عنوان شهید دستگاه حساب کنیم، خانواده آن‌ها را تحت پوشش قرار دهیم و یک سری خدمات به آن‌ها ارائه کنیم.

این در صورتی است که نورالدین علم بلادی، مدیرکل پذیرش و امور اداری ایثارگران بنیاد شهید و امور ایثارگران در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان در این خصوص اظهار کرد: به استناد آیین نامه تعیین و احراز مصادیق ایثارگری مصوب هیأت وزیران، افرادی که به سبب ماموریت‌های محوله و پاسداری و حفاظت از اموال یا منابع طبیعی و محیط زیست، مورد هجوم دشمن و گروه‌های معارض واقع شده و کشته شوند، مشمول مصادیق ایثارگری و شهید محسوب می‌شوند و تحت پوشش بنیاد شهید قرار می‌گیرند.

هم چنین، محمود پاکدل، مدیرکل پذیرش و امور اداری ایثارگران بنیاد شهید و امور ایثارگران  در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران تصریح کرد: شهدای محیط بانی همانند سایر شهداء از حقوق و‌ مزایای بنیاد شهید برخوردار هستند و فرزندان آنان نیز همانند سایر فرزندان شهداء از تسهیلات اداری و استخدامی و آموزشی و سایر امتیازات برخوردار هستند.

بیشتر بخوانید

امسال هم روز محیط بان در تقویم ملی کشور ثبت نشد/ محیط بانانی که نامی از آن ها در تقویم کشوری نیست

حال باید دید با وجود پیشرفت و توسعه جهانی محیط بانان جهان، مشکلات فراوان در عرصه محیط بانی ایران، چه زمانی شاهد توجه و ارتقای به سطح جهانی این شغل از سوی مسئولان کشور خواهد بود؛ و حداقل خواسته‌ها و نیاز‌ها در این شغل چه زمانی برآورده خواهد شد.

انتهای پیام /