به شاه قبه طلا حضرت رضا صلوات
زائران بوشهری در سال‌های نه چندان دور با نوای چاووش راهی زیارت امام رضا(ع) می‌شدند؛ نوایی در وصف امام رئوف و صلوات بر ایشان و خاندان پیامبر رحمت(ص).
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، چاووشی خوانی آواز دیرینه مردم استان بوشهر است برای بدرقه زائران مکان‌های مقدس یا استقبال از آنان.
زیارت امام رضا علیه السلام نیز در سال‌های گذشته برای بوشهری‌ها با چاووش خوانی یا چاووشی همراه بوده است.
مردم این استان مانند دیگر نقاط کشور ارادت خاصی به امام رئوف دارند. در زمان‌هایی که راه‌ها ناهموار بود و زیارت امام رضا(ع) برای همه میسر نبود رفتن به زیارت آدابی داشت و یکی از آن آداب خواندن چاووشی یا در اصطلاح محلی چوشی بوده است.
در استان بوشهر چاووشی ویژگی‌های خاص خود را دارد. در بیشتر مناطق استان چاووش خوانی با ساختار مشابه و اشعاری نزدیک به هم اجرا می‌شود.
چاووش خوانی در استان بوشهر بدون همراهی ساز اجرا می‌شود و به طور معمول چند نفر آن را می‌خوانند، به طوری که دو یا چند خواننده اشعار چاووشی را با آواز مشخص بین یکدیگر مبادله می‌کنند و به هم جواب می‌دهند.
این آواز که با شور و شوق حاضران همراه می‌شود، شباهت زیادی به نغمه‌های رایج در پرده‌های دستگاه چهارگاه از موسیقی ردیف ایرانی دارد.
چاووش را در استان بوشهر هم زنان و هم مردان می‌خوانند، مهم این است که خواننده هم صدایش رسا باشد و هم حافظه خوبی در به یاد آوردن اشعار داشته باشد.
در امتداد هر چاووشی خواننده در فرود آواز خود بیتی مانند این می‌خواند:
که خدا فرموده بر همه آیات به غریب خاک خراسان رضا صلوات
یا
که خدا فرموده در همه آیات به شاه قبه طلا حضرت رضا صلوات
یا
که خدا فرموده در همه آیات به شهید خراسان رضا صلوات
حاضران پس از خواندن اشعار بر حضرت محمد(ص) و خاندان آن حضرت صلوات می‌فرستند و چاووشی خوانی ادامه پیدا می‌کند.
اشعار چاووشی خوانی در استان بوشهر به طور معمول دو بیتی است.
برخی اشعار چاووشی که در وصف امام رضا علیه السلام است در زیر می‌آید:
می‌روم در خدمت شاهی که ایوانش طلاست پادشاه هفت کشور پیش احسانش گداست
یک طواف مرقدش فرموده پیغمبر است هفت هزار و هفتصد و هفتاد حج اکبر است
یا
ای غریبی که ز جد پدر خویش جدایی خفته در خاک خراسان و غریب الغربایی
اغنیا مکه روند و فقرا سوی تو آیند جان به قربان تو گردد که حج فقرایی
یا
غریب خاک خراسان شویم به قربانت فدای چشم تر و دیده‌های گریانت
در آن زمان که تو را زهر داد آن ملعون نبوده‌ام که کنم جان خویش قربانت
این روزها که زیارت شمس الشموس راخت‌تر شده شاید کمتر کسی برای رفتن به زیارت امام هشتم چاووشی برگزار کند اما نوای چاووشی خوانان همچنان حجاج را در رفتن به سفر حج یا بازگشت از این سفر معنوی همراهی می‌کند.
منبع این مطلب کتاب اهل ماتم نوشته محسن شریفیان است.
دو چاووشی یا چوشی در باب زیارت امام رضا(ع) را اینجا بشنوید:
انتهای پیام/ک
