نوجوانی دوره خود مرکزبینی است/ والدین ریشه رفتار‌های فرزند را در خود جستجو کنند

مهرنوش قنبری روانشناس کودک و نوجوان و درمانگر کودک در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گفت: برای ارتباط با فرزند نوجوان خود ابتدا باید به این نکته توجه کنیم که فرزند پروری کودکی با نوجوانی متفاوت است و در دوره کودکی یک چهارچوب مشخص جهت کنترل کودک می‌توانیم اعمال نماییم.

او افزود: والدین در دوره نوجوانی فرزند اقدام به نظارت کرده و تلاش می‌کنند از دور مراقب او باشند تا مسیر تربیت نوجوان به درستی طی شود، این در حالی است که اگر پدر و مادر یا یکی از آن‌ها کنترل گر باشند، عرصه را به نوجوان تنگ خواهند کرد و او نمی‌تواند نیاز‌های خودش را در آن محدوده کنترل و قدرت نمایی والدین ارضا کند.

قنبری او با بیان اینکه فرزند در این شرایط نمی‌تواند نیاز به عشق، احساس تعلق، ارزشمندی و کفایت را از محدوده خانواده بگیرد، اظهار داشت: به همین دلیل ممکن است نوجوان به سمت و سوی دیگری کشانده شود، در اجتماعی مسموم وارد شود یا در جمع دوستان ضد اجتماعی و گاهاً در گروهی از دوستان با اختلالات مرزی قرار بگیرد و رفتار‌های بسیار پرخاشگرانه و آسیب زننده‌ای به خود همچون خود زنی‌ها و انجام تتو در نواحی بسیار زیادی از بدن و گذاشتن پیرسینگ اقدام کند.

روانشناس کودک و نوجوان و درمانگر کودک استفاده از مواد پر خطر در انواع اعتیادها، انحراف‌های اخلاقی، رفتاری، دوستی با افراد غیر همجنس و برقراری ارتباط جنسی در سنین بسیار پایین نوجوانی را از دیگر خطراتی که نوجوان دارای خانواده کنترل گر را تهدید می‌کند عنوان و بیان کرد: بنابراین هر زمانی آسیب جدی در فرزندمان دیدیم باید ریشه آن را در نوع رفتار والدین و نبود ارتباط صحیح فی ما بین آن‌ها جستجو کرد.

او با تاکید بر خودداری از کشیدن انگشت اتهام به سمت نوجوان، ادامه داد: در چنین مواقعی باید والدین نگاهی به نوع رفتار و ارتباط خود با فرزند داشته باشند، به این معنا که به دور از هر گونه شعار باید نگاه ویژه‌ای به خود ارزیابی رفتار‌ها داشته باشیم، چراکه دوره نوجوانی را با نظارت استاندارد، برقرار کردن ارتباط موثر با او، مشورت کردن و حس ارزشمندی و کفایت دادن به فرزند، حس دوست داشته شدن، خواستنی بودن، پذیرفته شدن و تعریف و تمجید‌های صادقانه و راستین از رفتار و عملکرد فرزند می‌توان پشت سر گذاشت.

گام‌های موثر برای برقراری ارتباطی مثبت با نوجوان

قنبری در تشریح چگونگی برقراری ارتباط مفید و مثبت با فرزند نوجوان گفت: در گام اول باید نگرش و نگاه خود به فرزند را تغییر دهیم، به این معنا که قبل از واکنش نشان دادن به رفتار او باید علت را بدانیم، مثلا اگر پدر خانواده فرزند خود را صدا می‌زند، ولی جوابی نمی‌شنود، نباید این رفتار را به عنوان لجبازی یا بی احترامی او به بزرگ تر‌ها تلقی کنیم، چون شاید در این شرایط با هدفون درحال گوش دادن به موسیقی باشد و سهوی صدا پدر را نشنود و باید پدر یا مادر بجای دیدگاه منفی، توبیخ و تنبیه نوجوان که باعث دور شدن روابط والد-فرزند می‌شوند، این نکته را درک کنند که او نیاز به حریم خصوصی دارد و می‌خواهد دقایقی با خود خلوت کند و به موسیقی گوش دهد.

این روانشناس بیان کرد: باید به موضوع آگاه باشیم که تفاوت نسل بین والدین و فرزندان وجود دارد و باید این تفاوت‌ها را بشناسیم و بپذیریم و به آن‌ها احترام بگذاریم، همچنین باید نسبت به ویژگی‌های رشدی دوره نوجوانی به عنوان گام دوم موثر در ایجاد ارتباط مثبت با فرزند اطلاعات کسب کنیم، چراکه آگاهی همیشه سلاحی برای مبارزه با مشکلات است.

او افزود: برخی والدین از این موضوع شکایت دارند که هنگام رفتن به مهمانی دختر نوجوان زمان زیادی را برای آراستن و پوشش ظاهری خود صرف می‌کند و مدام می‌خواهد بداند که آیا ظاهر و پوشش او مطلوب است یا خیر، اما اگر جزو والدین آگاه باشیم و بدانیم که فرزند ما در این دوره از زندگی نیاز بیشتری به دیده شدن در نظر دیگران دارد، بهتر می‌توانیم او درک کنیم و با پاسخی مثبت و خوشایند که تو "خیلی زیبا هستی"، "این لباس برازنده تو است" و...، حس خوبی را به القا کنیم.

مهرنوش قنبری تصریح کرد: در صورتیکه والدین متوجه فرآیند تغییر خلقیات دوره نوجوانی نباشند، احتمال دارد واکنش منفی نشان دهند و با عصبانیت و صدای بلند فرزند را مورد خطاب و اعتراض قرار دهند که چرا در آماده شدن تاخیر زیادی دارد یا اینکه مرتب سوال درخصوص ظاهر می‌پرسد، اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که نوجوانان خود مرکزبین بوده و این تصور را دارند که همه درحال تماشای او هستند و او را رصد و ظاهرش را نقد می‌کنند، بنابراین آگاهی داشتن از روند رشد نوجوان در تعامل سازنده و موثر بین والد و نوجوان بسیار کمک کننده خواهد بود.

انتهای پیام/گ