نخستین موزه ایران چگونه ساخته شد؟

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، امروز، روز جهانی موزه و میراث‌فرهنگی است. شاید بسیاری از شما خوانندگان عزیز گمان کنید که عمر احداث موزه در ایران، در نهایت به دوران پهلوی اول و تأسیس موزه ایران باستان برمی‌گردد؛ یعنی چیزی در حدود ۹۰ سال. اما جسارتاً عرض می‌کنم که اشتباه فکر می‌کنید! فکر تأسیس موزه در ایران، نخستین‌بار توسط تحصیل‌کردگان بازگشته از فرنگ، در دوره قاجاریه مطرح شد. اگر بخواهیم دقیق بگوییم، در دوره ناصرالدین‌شاه.

ظاهراً این پیشنهاد را محمدحسن‌خان اعتمادالسلطنه به شاه قاجار داد؛ او تحصیل‌کرده دانشگاه سوربن در رشته تاریخ و جغرافیا بود و اشتیاق فراوانی به حفظ آثار و ابنیه تاریخی داشت. ناصرالدین‌شاه که اصولاً صاحب شمّ هنری و به چنین کار‌هایی متمایل بود، دستور داد قسمتی از کاخ گلستان را که در آن هدایای سفرای خارجی به شاه ایران نگهداری می‌شد، تخریب و برای موزه و همچنین، یک کتابخانه مجهز آماده کنند.

به این ترتیب، نخستین موزه ایران با حمایت شاه قاجار و تلاش‌های اعتمادالسلطنه شکل گرفت. اعتمادالسلطنه درباره ظاهر موزه و اشیای موجود در آن می‌نویسد: «موزه همایونی نیز خزینه‌ای است مشحون به زواهر و جواهر گرانبها و ظرایف و نفایس اشیا و آثار جلیله علمیه و مهمات جریمه قدیم و آلات و ادوات متنوعه و مصنوعات ازمنه سالفه و نتایج خیالات حکمای بزرگوار و تماثیل و تصاویر نگارنده‌های بی‌مثل و مانند روزگار، پرده‌های نقاشی کار نقاش‌های مشهور و حاصل صنایع کارخانه‌های معروف و ظروف چینی بسیار ممتاز، کار چین و سور و انگلیس و ژاپن و بلورآلات کارخانه ساکس ونیز و سایر کارخانه‌های معتبر و مسکوکات قدیم با صور سلاطین معظم ایران».

ظاهراً بازدید از این موزه، جنبه عمومی نداشته‌است و فقط سفرا یا افراد خاص می‌توانستند از آن بازدید کنند. بعد‌ها موزه ناصری به اتاقی در مدرسه دارالفنون منتقل شد و در این مکان، اندکی بر حجم بازدیدکنندگان آن افزودند! اشیای نخستین موزه ایران، بعد‌ها به موزه‌های ساخته‌شده در تهران منتقل شد.

منبع: خراسان

انتهای پیام/