گلوبال ریسرچ گزارش داد /
ریشه 60 ساله جنگ عراق و سوریه / سودای وسوسه انگیز ذخایر بی انتهای نفت و گاز در خاورمیانه
همان موضوعی که در دهه 1930 و 1940 میلادی جنگ و تروریسم را به خاورمیانه کشاند اکنون نیز موجب آشوب و درگیری در این منطقه شده است . بهترین روش برای فهم علل آغاز جنگ های کنونی منطقه بررسی ریشه های آن است .
به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران ؛ ایالات متحده عراق را بمباران می کند تا تا از مرکز نفتی عظیم در اربیل محافظت می کند . جنگ در سوریه نیز تا حدود زیادی به ذخایر نفتی و گازی این کشور وابسته است . نشریه " اینترنشنال بیزینس تایمز " سال گذشته در مقاله ای نوشت :
" دمشق یکی از بزرگترین منابع هیدروکربن در شرق دریای مدیترانه را در کنترل خود دارد . سوریه همچنین تا ژانویه 2013 دارای 5/2 میلیارد بشکه نفت خام بوده که بر اساس برآورد نشریه نفت و گاز "دمشق" را به بزرگترین دارنده ذخایر ثابت نفت خام در شرق دریای مدیترانه تبدیل کرده است . "
به گزارش منابع دولتی سوریه در سال 2010 , این کشور دارای منابع "نفت شیل" با ذخایری است که بطور نسبی بیش از 50 میلیارد تن تخمین زده شده است . بعلاوه سوریه قطعه ای کلیدی در شطرنج جنگ انرژی ( نفت و گاز ) در خاورمیانه محسوب می شود :
سوریه یک بخش جدایی ناپذیر در مسیر خط لوله گاز عربی بطول 1200 کیلومتر است .
پروژه تغییر نظام در سوریه ( عراق , لیبی , لبنان , سومالی , سودان و ایران ) از 20 سال پیش برنامه ریزی شده است . از دیدگاه طراحان این سیاست حمله به سوریه می تواند اتحاد و رابطه نزدیک میان ایران و ورسیه را تضعیف کند و بطور غیرمستقیم بر این روابط بر چین نیز تاثیر منفی می گذارد .
اما نقش مرکزی سوریه در " خط لوله گاز عربی " می تواند روشن گر دلیل مورد حمله قرار گرفتن این کشور طی سه سال گذشته باشد . همانطور که طالبان هنگامی که خواستار بازگشت به منطقه خطوط لوله آنوکال شده , حذف گردید ؛ بشار اسد در سوریه نیز مورد هدف قرار گرفت چرا که از سوی دولت های غربی و هم پیمانان آنها بازیگری مورداعتماد شناخته نشد .
ترکیه , اسرائیل و دوست صمیمی آنها آمریکا بطور اختصاصی خواستار جریان مطمئن و همیشگی گاز از طریق سوریه بوده اند و در این مسیر باید " بشار اسد " را حذف می کردند چرا که وی وفادار بی چون و چرای این سه دولت نبود و در اصلی ترین مسیر این خط لوله بااهمیت نیز قرار داشت .
همچنین بر اساس این معامله باید جریان گاز طبیعی از پالایشگاه عظیم پارس جنوبی ایران , خاک عراق و سوریه طی شود . احتمال گسترش این خط لوله به لبنان نیز وجود دارد . انتقال پترولیوم از میدان گازی کرکوک به بندر بانیاس در سوریه نیز در مفاد این معامله در خاورمیانه قید شده است .
گیل وربرگ , کارشناس امور اقتصادی صنعت نفت در گزارشی می نویسد : یکی از محدودیت های اصلی برای استخراج نفت عراق کمبود زیرساخت های کافی و مناسب موجوددر این کشور بوده که برای انتقال و صادرات نفت و محصولات آن لازم است . چنانچه بخش هایی از خطوط لوله از طریق سوریه به این ذخایر عراق متصل میشد انتقال آن تسهیل شده و تاثیرات زیادی بر بازارهای بین المللی نفت واقع می گشت .
( چنانچه هنوز هم تصور می کنید که جنگ در سوریه به دلیل تسلط بر ذخایر گازی و نفتی این کشور نیست , مطالبی که در ذیل آمده مطالعه کنید . )
معماران جنگ عراق ( که یکی از آنها در سال 2003 مرحله ای از پروژه را اجرا نمود ) خود نیز اذعان می کنند که "نفت " انگیزه اصلی آغاز جنگ بوده است . جنگ خلیج فارس نیز با همین هدف انجام گرفت . بطور خاص , حمله صدام به کویت باعث افزایش شدید و باسرعت قیمت جهانی نفت شد. مداخله نظامی آمریکا در عراق به منظور بازگشت آرامش به بازار نفت جهانی انجام گرفت .
در 20 آگوست 2003 نشریه " تایم " به نقل از یکی از مقامات رسمی دولت آمریکا که نخواست نامض فاش شود نوشت : حتی یک احمق هم اصل مسئله را می فهمد . ما به نفت نیاز داریم . خوب است که درباره مقاومت برای دستیابی به آزادی صحبت می کنیم اما کویت و عربستان نیز حکومت های کاملا دموکراتی ندارند .
روزنامه گاردین نیز نوشت : آمریکا و انگلیس پروژه تغییر نظام در سوریه را 57 سال پیش طراحی کردند تا بتوانند جریان ثابت نفت را برای خود تضمین کنند :
" حدود 50 سال پیش از آغاز جنگ در عراق , آمریکا و انگلیس پروژه ای سری برای "تغییر حکومت " در یکی دیگر از کشورهای عربی را مطرح کردند . بهانه اجرای این پروژه نیز اتهام " گسترش تروریسم " تعیین شد . روش اختصاصی برای تغییر حکومت در دمشق "حمله نظامی به سوریه " و " ترور شخصیت های برجسته و کلیدی این کشور " انتخاب گردید . "
اسناد این گفته ها نیز از سوی واشنگتن و لندن مورد تائید قرار گرفته است ... سوریه بر یکی از اصلی ترین شاهرگ های نفت در خاورمیانه کنترل دارد ؛ خطوطی که با میادین نفتی عراق و ترکیه _ که حامی و هم پیمان غرب است _ ارتباط تنگاتنگ دارد .
بین سالهای 1932 و 1948 ریشه های جنگ های کنونی در عراق و سوریه طرح ریزی گردید . ویکی پدیا اینگونه توضیح می دهد :
خط لوله نفت موصل _ حیفا (که به خط لوله مدیترانه شهرت دارد ) نفت خام میادین نفتی کرکوک در شمال عراق را از طریق اردن به حیفا ( که اکنون در سرزمین های اشغالی تحت کنترل رژیم صهیونیستی است ) منتقل می نمود . این خط لوله حدفاصل سالهای 1935 _ 1948 مورد استفاده قرار می گرفت . طول آن حدود 942 کیلومتر بوده و حدود 10 روز طول میکشد تا مقادیری نفت را از یک سر به سر دیگر خود منتقل نماید . این نفت ها در پالایشگاه حیفا دریافت , در تانک ها انبار شده و از طریق کشتی به اروپا ارسال می شد .
این خط لوله در سالهای 1932 تا 1935 توسط " شرکت نفتی عراق " ساخته شد . در این سالها بخش اعظمی از منطقه خاورمیانه بر اساس تصویب سازمان ملل تحت قیومیت انگلستان قرار داشت . این خط لوله یکی از دو خط لوله ای محسوب میشد که نفت میادین نفتی کرکوک را به ساحل مدیترانه منتقل میکرد .
خط لوله اصلی دیگری نیز حدیثه قرار داشت که نفت را به طرابلس در لبنان می فرستاد . لبنان در آن زمان تحت سلطه فرانسه قرار داشت . این خط لوله جداگانه به درخواست شرکت های نفتی فرانسوی به منظور ارسال اختصاصی و منفک نفت به این کشور و نیز کشورهای تحت استعمار آن تاسیس و مورد استفاده قرار می گرفت .
خط لوله مدیترانه و نیز پالایشگاه حیف از سوی دولت انگلستان بعنوان موارد مهم و استراتژیک تعیین شد چرا که از این طریق نیازهای سوختی تمامی نیروهای آمریکایی و انگلیسی طی جنگ جهانی دوم تامین میشد .
این خط لوله در سالهای مختلف از سوی گروه های مختلف و در حوادث مختلف مورد حملات قرار گرفت از جمله حمله شورشیان عرب . در سال 1948 و با آغاز جنگ میان اعراب و اسرائیل با مخالفت مقامات عراق در پمپاژ نفت به این خط لوله , فعالیت آن بطور رسمی به پایان رسید . این مسئله چه ارتباطی به امروز دارد ؟ هاآرتص پاسخ آن را بلافاصله پس از آغاز حمله به عراق در سال 2003 این گونه عنوان می کند :
" ایالات متحده از تل آویو خواسته است امکان انتقال نفت از عراق را به پالایشگاه حیفا بررسی نماید . این درخواست در یک تلگراف از سوی یکی از مقامات ارشد پنتاگون به یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه دولت اسرائیل مطرح شده است .
دفتر نخست وزیر اسرائیل که این درخواست را به منزله فرصتی طلایی برای باج گیری از آمریکا می دانست از ایالات متحده خواست این درخواست را بطور رسمی به رژیم صهیونیستی عنوان کند .
40 درصد از نفت عراق در میدان نفتی کرکوک تولید و سپس از طریق اردن به اسرائیل منتقل می شد . در درخواست رسمی دولت آمریکا به تل آویو آمده بود : هزینه های تقریبی برای تعمیر خطوط لوله موصل _ حیفا و فراهم نمودن شرایط استفاده از آن همانند سال های پیش از 1948 برآورد و اعلام گردد .
گفتنی است در پاسخ به شایعاتی که در مورد تلاش های اسرائیل برای احیای این خط لوله منتشر شده , ترکیه اعلام کرده است که چنین اقدامی از سوی تل آویو ضربه سختی به روابط اسرائیل و ترکیه وارد خواهد کرد .
به عبارت دیگر همان مسئله ای که دردهه های 1930 و 1940 جنگ و تروریسم را به سوی خاورمیانه سوق داد اکنون نیز در حال اجراست ؛ این مسئله چیزی جز سودای وسوسه انگیزی نیست که ذخایر بی انتهای نفتی و گازی منطقه ایجاد کرده است . نکته حائز اهمیت اینکه ذخایر گاز طبیعی فراوان و بکری نیز در سواحل غزه وجود دارد .
انتهای پیام /
