هر ۱۱ سال یا بیشتر، خورشید به دلیل وجود میدانهای مغناطیسی قوی و دائما در حال تغییر، اوج فعالیت به نام بیشینه خورشیدی را تجربه میکند. در این دوره از چرخه خورشیدی، فرکانس و شدت لکههای خورشیدی روی سطح خورشید افزایش مییابد و شعلههای خورشیدی و پرتابهای جرمی تاجی ایجاد میکند که جریانهای قدرتمندی از تابش خورشیدی را به اعماق فضا میفرستد.
به نقل از اسپیس، در حالی که میدان مغناطیسی زمین تا حد زیادی از سیاره ما در برابر تأثیرات چنین طوفانهای خورشیدی محافظت میکند، مریخ از این محافظها برخوردار نیست، زیرا سیاره سرخ مدتها پیش میدان مغناطیسی جهانی خود را از دست داده است. در نتیجه، مریخ همراه با هر فضاپیمای ساکن در آن در برابر فعالیت شدید خورشیدی آسیبپذیرتر است.
بر اساس بیانیه آژانس فضایی ناسا، به همین دلیل است که مدارگرد ماون (MAVEN) و مریخنورد کنجکاوی ناسا برای مطالعه ذرات خورشیدی و تشعشعاتی که هم از بالای سیاره و هم از سطح آن به سمت مریخ میآیند، متحد میشوند.
شانون کوری (Shannon Curry)، محقق اصلی ماون، در بیانیهای گفت: برای انسانها و داراییهای روی سطح مریخ، ما دستاویز محکمی در مورد تاثیر تشعشعات در طول فعالیت خورشیدی نداریم. من واقعا دوست دارم امسال را در مریخ ببینم. رویداد بزرگی که میتوانیم قبل از رفتن فضانوردان به مریخ برای درک بهتر تابش خورشیدی آن را مطالعه کنیم.
هر دو فضاپیما با هم کمیت ذرات خورشیدی که به مریخ میرسند و میزان انرژی آنها را مطالعه میکنند. ابزار سنجش تشعشع کنجکاوی یا RAD، چگونگی تأثیر اتمسفر نازک سیاره را بر شدت ذراتی که به سطح مریخ میرسند، و همچنین چگونگی شکستن مولکولهای مبتنی بر کربن بر روی سطح توسط تشعشع را اندازهگیری میکند، که از این طریق محققان میتوانند میزان حفاظت را استنباط کنند. فضانوردان در حال کاوش مریخ ممکن است به آن نیاز داشته باشند.
دان هاسلر (Don Hassler)، محقق اصلی RAD میگوید: شما میتوانید یک میلیون ذره با انرژی کم یا ۱۰ ذره با انرژی بسیار بالا داشته باشید. در حالی که ابزارهای ماون به ذرات کم انرژی حساستر هستند، RAD تنها ابزاری است که قادر به دیدن ذرات پرانرژی است که از طریق جو به سطح، جایی که فضانوردان هستند، میرسد.
ماون و کنجکاوی پشت سر هم کار میکنند، به طوری که وقتی مدارگرد یک شعله خورشیدی را تشخیص داد، به تیم مریخنورد هشدار داده میشود که به دنبال تغییرات در دادههای RAD باشند. بنابراین، مأموریت ماون همچنین یک سیستم هشدار اولیه را برای سایر تیمهای فضاپیمای مریخ در زمانی که سطح تشعشعات افزایش مییابد فراهم میکند تا در صورت نیاز ابزارهای آسیبپذیر را خاموش کنند.
بیشینه خورشیدی امسال مصادف با شروع غبارآلودترین فصل در مریخ است که با گرم شدن اتمسفر سیاره در حضیض که نقطهای در مدار مریخ است که در آن نزدیک به خورشید قرار میگیرد، ایجاد میشود. اگر یک طوفان گرد و غبار جهانی همزمان با طوفان خورشیدی اتفاق بیفتد، میتواند درکی در مورد چگونگی تبدیل شدن مریخ به صحرای یخزده امروزی که در آن وجود دارد، ارائه دهد.
مقامات ناسا در این بیانیه میگویند: در حالی که آب کمی در مریخ باقی مانده است، بیشتر یخ در زیر سطح و در قطبها و برخی هنوز به صورت بخار در جو در گردش هستند.
آنها افزودند: دانشمندان نمیدانند که آیا طوفانهای گرد و غبار جهانی به بیرون راندن این بخار آب کمک میکنند و آن را در بالای سیاره بالا میبرند و در آن جا جو در طی طوفانهای خورشیدی از بین میرود یا خیر. یک نظریه این است که این فرآیند، که چندین بار در طول چندین سال تکرار شده، ممکن است توضیح دهد که چگونه مریخ با دریاچهها و رودخانهها به سیارهای تقریبا بیآب تبدیل شده است.