چگونه آسمانخراش ۵۰۹ متری در تایوان در برابر زلزله ۷.۲ ریشتری جان سالم به در برد؟

اما در میان این هرج و مرج، فیلم‌های منتشرشده از بلندترین ساختمان تایوان، یک آسمانخراش ۱.۸ میلیارد دلاری به نام «تایپه ۱۰۱» را نشان می‌دهند که به آرامی مانند درختی هنگام وزش نسیم تکان می‌خورد.

از راه حلی مبتکرانه هنگام ساخت این ساختمان با ۵۰۹ متر ارتفاع استفاده شده که نوسانات کلی آن را تا ۴۰ درصد هنگام زلزله و وزش باد کاهش می‌دهد.

یک کُره ۶۶۰ تنی به نام «دمپر جرمی تنظیم شده» از طبقه ۹۲ این ساختمان آویزان است.

در حالی که ساختمان در یک جهت حرکت می‌کند، این کره فولادی در جهتی دیگر تاب خورده و تعادل کلی ساختمان را حفظ می‌کند.

اگر باد یا نیروی زمین‌لرزه برج را به سمت راست هل دهد، کره نیرویی فوری و برابر به سمت چپ ایجاد کرده و حرکت اولیه را خنثی می‌کند.

به همین خاطر، برج تاب می‌خورد؛ اما واژگون نمی‌شود.

این مکانیسم به عنوان «سیستم میرایی غیرفعال» شناخته می‌شود. به این معنی که بدون هیچ قدرت یا کنترل خارجی و فقط با نیروی گرانش و حرکت ساختمان کار می‌کند.

در همین حال، پیستون‌های هیدرولیک زیر کره انرژی را جذب و به شکل گرما منتشر می‌کنند.

دکتر آگاتوکلیس جیارالیس، استاد دینامیک سازه در دانشگاه لندن، این دستگاه کروی هوشمند را «شبیه به یک آونگ» توصیف کرده است.

این کره فولادی به روشی مشابه کمک‌فنر‌های سیستم تعلیق خودرو عمل کرده و شوک‌ها را جذب می‌کند.

اگرچه دیدن یک ساختمان در حال نوسان عجیب است، اما انعطاف‌پذیری در آسمان‌خراش‌های مدرن اهمیت زیادی دارد؛ به‌ویژه در مناطق زلزله‌خیزی مانند تایوان.

پروفسور آنتونی داربی از گروه معماری و مهندسی عمران دانشگاه باث در این باره گفته است: موادی که در ساخت آسمان‌خراش‌ها از آنها استفاده می‌شود، کشسان هستند. به این معنی که بر اساس بار در حال تغییر روی آنها منقبض یا کشیده می‌شوند.

مقدار این تغییر شکل در یک عنصر منفرد (مثلاً یک تیر یا ستون) بسیار ناچیز است؛ اما وقتی این تغییر شکل را در تمامی عناصر سازنده یک ساختمان بلند ضرب کنید، می‌تواند منجر به حرکات جانبی قابل توجهی شود.

این حرکات برای خود سازه خطرناک نیستند؛ اما اگر بیش از حد باشند، می‌توانند باعث ناراحتی ساکنان شوند.

ساخت تایپه ۱۰۱ در سال ۱۹۹۹ آغاز شده و برای بازگشایی عمومی در شب سال نوی ۲۰۰۴ تکمیل شد.

این آسمان‌خراش شبیه به یک شاخه بامبو است که در هشت بخش به سمت بالا می‌رود.

در حالی که ساختمان‌های بلند دیگر دمپر‌های جرمی تنظیم شده خود را پنهان نگه می‌دارند، بازدیدکنندگان می‌توانند طبقات ۸۸ تا ۹۲ این آسمانخراش را مشاهده کنند که یک جاذبه گردشگری محسوب می‌شود.

گردشگران بدون توجه به خطر حتی از حرکت کره در طول زمین‌لرزه‌های قبلی که یک اتفاق مکرر در تایوان است، فیلم گرفته اند.

تایوان یکی از کشور‌هایی است که در معرض زلزله قرار دارد. زیرا به محل برخورد دو صفحه تکتونیکی (صفحه دریای فیلیپین و صفحه اوراسیا) نزدیک است.

فعالیت لرزه‌ای قوی را می‌توان در امتداد مرز‌های صفحه تکتونیکی شناسایی کرد، چراکه صفحات به یکدیگر ساییده شده و باعث زمین لرزه می‌شوند.

به گفته استفان گائو، زلزله‌شناس و استاد دانشگاه علم و صنعت میزوری، آمادگی تایوان در برابر زلزله بسیار بالا است.

این جزیره قوانین سخت‌گیرانه ساختمانی، یک شبکه لرزه‌شناسی در سطح جهانی و کمپین‌های آموزش عمومی گسترده در مورد ایمنی در برابر زلزله را اجرا کرده است.

تا لحظه نگارش این مقاله، شدیدترین زلزله تایوان در ۲۵ سال اخیر ۹ کشته برجای گذاشته و ۵۰ نفر دیگر مفقود شده اند.

همچنین بر اساس آمار‌های دولتی، این زمین‌لرزه و پس‌لرزه‌های آن باعث خسارت به ۳۵ جاده، پل و تونل شده است.

آژانس نظارت بر زمین‌لرزه تایوان قدرت این زمین‌لرزه را ۷.۲ ریشتر اعلام کرد، در حالی که سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده (USGS) قدرت آن را ۷.۴ ریشتر اعلام کرده است.

منبع: روزیاتو