ماجرای شب دفن حضرت زهرا (س) در بیان امام حسین (ع)

شیخ کلینی در اصول کافی روایتی را از امام حسین علیه السلام از ماجرای شب دفن حضرت زهرا سلام الله علی‌ها نقل می‌کند. امام حسین علیه السلام در این روایت به بیان جملات جانکاه امیر مؤمنان علیه السلام در سوگ همسر بزرگوارشان می‌پردازند. متن این روایت را در ادامه می‌خوانید:

أَحْمَدُ بْنُ مِهْرَانَ رَحِمَهُ اللَّهُ رَفَعَهُ وَ أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِیسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ الشَّیْبَانِیِّ قَالَ حَدَّثَنِی الْقَاسِمُ بْنُ مُحَمَّدٍ الرَّازِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ الْهُرْمُزَانِیُ‏ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ ع قَالَ:

 لَمَّا قُبِضَتْ فَاطِمَةُ ع دَفَنَهَا أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ سِرّاً وَ عَفَا عَلَى مَوْضِعِ قَبْرِهَا ثُمَّ قَامَ فَحَوَّلَ وَجْهَهُ إِلَى قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ عَنِّی وَ السَّلَامُ عَلَیْکَ عَنِ ابْنَتِکَ وَ زَائِرَتِکَ وَ الْبَائِتَةِ فِی الثَّرَى بِبُقْعَتِکَ وَ الْمُخْتَارِ اللَّهُ لَهَا سُرْعَةَ اللَّحَاقِ بِکَ

زمانی که فاطمه سلام الله علی‌ها وفات کرد، امیرالمؤمنین او را پنهانی به خاک سپرد و جای قبرش را ناپدید کرد، سپس برخاست و رو به جانب قبر رسول خدا صلی الله علیه و آله کرد و گفت: سلام بر تو‌ای رسول خدا از جانب من و از جانب دخترت و دیدارکننده ‏ات و آنکه در خاک رفته و از من جدا شده و در بقعه تو آمده و خدا زود رسیدن او را نزد تو برایش برگزیده.

قَلَّ یَا رَسُولَ اللَّهِ عَنْ صَفِیَّتِکَ صَبْرِی وَ عَفَا عَنْ سَیِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ تَجَلُّدِی إِلَّا أَنَّ لِی فِی التَّأَسِّی بِسُنَّتِکَ فِی فُرْقَتِکَ مَوْضِعَ تَعَزٍّ فَلَقَدْ وَسَّدْتُکَ فِی مَلْحُودَةِ قَبْرِکَ وَ فَاضَتْ نَفْسُکَ بَیْنَ نَحْرِی وَ صَدْرِی بَلَى وَ فِی کِتَابِ اللَّهِ لِی أَنْعَمُ الْقَبُولِ ﴿ إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ﴾ قَدِ اسْتُرْجِعَتِ الْوَدِیعَةُ وَ أُخِذَتِ الرَّهِینَةُ وَ أُخْلِسَتِ الزَّهْرَاءُ فَمَا أَقْبَحَ الْخَضْرَاءَ وَ الْغَبْرَاءَ‌ای رسول خدا، شکیباییم از فراق محبوبه‌‏ات کم شده و خود داری‌ام از سرور زنان جهان نابود شده، جز اینکه برای من در پیروی از سنت تو که در فراقت کشیدم جای دلداری باقی است، زیرا من سر تو را در لحد آرامگاهت نهادم و جان مقدس تو از میان گلو و سینه من خارج شد (یعنی هنگام جان دادن سرت به سینه من چسبیده بود) آری، در کتاب خدا برای من بهترین پذیرش (و صبر بر این مصیبت) است، إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیهِ راجِعُونَ‏، همانا امانت پس گرفته شد و گروگان دریافت گشت و زهرا از دستم ربوده شد.

یَا رَسُولَ اللَّهِ أَمَّا حُزْنِی فَسَرْمَدٌ وَ أَمَّا لَیْلِی فَمُسَهَّدٌ وَ هَمٌّ لَا یَبْرَحُ مِنْ قَلْبِی أَوْ یَخْتَارَ اللَّهُ لِی دَارَکَ الَّتِی أَنْتَ فِیهَا مُقِیمٌ کَمَدٌ‌ای رسول خدا، دیگر چه اندازه این آسمان نیلگون و زمین تیره در نظرم زشت جلوه می‌‏کند، اندوهم همیشگی باشد و شبم در بی‏خوابی گذرد و غمم پیوسته در دلست، تا خدا خانه‌‏ای را که تو در آن اقامت داری برایم برگزیند، (بمیرم و به تو ملحق شوم)

مُقَیِّحٌ وَ هَمٌّ مُهَیِّجٌ‏ سَرْعَانَ مَا فَرَّقَ بَیْنَنَا وَ إِلَى اللَّهِ أَشْکُو

غصه‏‌ای دارم دل خون کن و اندوهی دارم هیجان ‏انگیز، چه زود میان ما جدایی افتاد، تنها به سوی خدا شکوه می‏‌برم.

 وَ سَتُنْبِئُکَ ابْنَتُکَ بِتَظَافُرِ أُمَّتِکَ عَلَى هَضْمِهَا فَأَحْفِهَا السُّؤَالَ‏ وَ اسْتَخْبِرْهَا الْحَالَ فَکَمْ مِنْ غَلِیلٍ مُعْتَلِجٍ بِصَدْرِهَا لَمْ تَجِدْ إِلَى بَثِّهِ سَبِیلًا وَ سَتَقُولُ وَ یَحْکُمُ اللَّهُ ﴿ وَ هُوَ خَیْرُ الْحاکِمِینَ﴾

به همین زودی دخترت از همدست شدن امتت بر ربودن حقش به تو گزارش خواهد داد، همه سرگذشت را از او بپرس و گزارش را از او بخواه، زیرا چه بسا درد دل‏هایی داشت که چون آتش در سینه‏‌اش می‏ جوشید و در دنیا راهی برای گفتن و شرح دادن آن نیافت، ولی اکنون می‌‏گوید و خدا هم داوری می‏ فرماید و او بهترین داوران است.

 سَلَامَ مُوَدِّعٍ لَا قَالٍ وَ لَا سَئِمٍ فَإِنْ أَنْصَرِفْ فَلَا عَنْ مَلَالَةٍ وَ إِنْ أُقِمْ فَلَا عَنْ سُوءِ ظَنٍّ بِمَا وَعَدَ اللَّهُ الصَّابِرِینَ

سلام بر شما سلام کننده‏‌ای که نه خشمگین است و نه دلتنگ، زیرا اگر از اینجا برگردم، به واسطۀ دلتنگی‌ام نیست و اگر بمانم به واسطۀ بدگمانی به آنچه خدا به صابران وعده فرموده نباشد.

وَاهَ وَاهاً وَ الصَّبْرُ أَیْمَنُ وَ أَجْمَلُ وَ لَوْ لَا غَلَبَةُ الْمُسْتَوْلِینَ لَجَعَلْتُ الْمُقَامَ وَ اللَّبْثَ لِزَاماً مَعْکُوفاً وَ لَأَعْوَلْتُ إِعْوَالَ الثَّکْلَى عَلَى جَلِیلِ الرَّزِیَّةِ فَبِعَیْنِ اللَّهِ تُدْفَنُ ابْنَتُکَ سِرّاً وَ تُهْضَمُ حَقَّهَا وَ تُمْنَعُ إِرْثَهَا وَ لَمْ یَتَبَاعَدِ الْعَهْدُ وَ لَمْ یَخْلَقْ مِنْکَ الذِّکْرُ وَ إِلَى اللَّهِ

وای، وای باز هم بردباری مبارک‏‌تر و خوش‌‏نماتر است اگر چیرگی دشمنان زورگو (که مرا سرزنش کنند یا قبر فاطمه را بشناسند و نبش کنند) اقامت و درنگ در اینجا را، چون معتکفان ملازمت می‌کردم و مانند زن بچه مرده بر این مصیبت بزرگ شیون می‏ کردم، در برابر نظر خدا دخترت پنهانی به خاک سپرده شد و حقش پایمال شد و از ارثش جلوگیری شد، با آنکه دیر زمانی نگذشته و یاد تو کهنه نگشته بود.

یَا رَسُولَ اللَّهِ الْمُشْتَکَى وَ فِیکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ أَحْسَنُ الْعَزَاءِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ وَ عَلَیْهَا السَّلَامُ وَ الرِّضْوَانُ.‌ای رسول خدا، شکایت من تنها به سوی خداست و بهترین دلداری از جانب تو است‌ای رسول خدا، (چون در مرگ تو صبر کردم یا برای گفتار تو دربارۀ صبر)، درود خدا بر تو و سلام و رضوانش بر فاطمه باد.

منبع: تسنیم