چه نهاد‌هایی همزمان با مجلس لایحه برنامه هفتم را بررسی می‌کنند؟

لایحه برنامه هفتم با ۱۱۸ ماده و ۱۲۱ ماده الحاقی، نوزده روز است که در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است.

طبق قانون اساسی مصوبات مجلس شورای اسلامی پس از تصویب در صحن علنی برای تبدیل شدن به قانون به شورای نگهبان ارسال می‌شود.

اصل نود و چهارم قانون اساسی می‌گوید مصوبات مجلس شورای اسلامی باید به شورای نگهبان فرستاده شود. شورای نگهبان موظف است آن را حداکثر ظرف ۱۰ روز از تاریخ وصول از نظر انطباق بر موازین اسلام و قانون اساسی مورد بررسی قرار دهد و چناچه آن را مغایر ببیند برای تجدیدنظر به مجلس بازگرداند. در غیر این‌صورت مصوبه قابل اجرا است.

طبق اصل صد و دوازدهم قانون اساسی هم مجمع تشخیص مصلحت نظام برای تشخیص مصلحت در مواردی که مصوبه مجلس شورای اسلامی را شورای نگهبان خلاف موازین شرع و یا قانون اساسی بداند و مجلس با در نظر گرفتن مصلحت نظام نظر شورای نگهبان را تأمین نکند و مشاوره در اموری که رهبری به آنان ارجاع می‌دهد و سایر وظایفی که در این قانون ذکر شده است به دستور رهبری تشکیل می‌شود. اعضای ثابت و متغیر این مجمع را مقام رهبری تعیین می‌نماید. مقررات مربوط به مجمع توسط خود اعضا تهیه و تصویب و به تأیید مقام رهبری خواهد رسید.

در ۹ مهر مجمع تشخیص مصلحت نظام اعلام کرد برنامه هفتم در جلسه مشترک کمیسیون‌های «اقتصادی، بازرگانی و اداری» و «زیربنایی و تولیدی» مجمع تشخیص در حال بررسی است.

با توجه به اینکه کار بررسی لایحه برنامه هفتم هنوز در مجلس به پایان نرسیده تا زمان تصویب کامل مواد آن به شورای نگهبان هم ارسال نخواهد شد لذا انتشار خبر بررسی برنامه هفتم در مجمع تشخیص مصلحت نظام این سوال را به‌وجود آورد که چرا همزمان با مجلس این لایحه در مجمع تشخیص هم بررسی می‌شود.

بررسی برنامه هفتم در مجمع تشخیص برای تسریع در کار

محمدصالح جوکار، رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌ها در مجلس شورای اسلامی در این باره به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: طبق قانون، مجلس باید مصوبات خود را برای شورای نگهبان بفرستد و شورا یک نسخه از مصوبات مجلس را برای هیات عالی نطارت بر سیاست‌های کلی نظام ارسال کند و مجددا هیات عالی نظارت، نظراتش را آنچه خلاف سیاست‌های کلی باشد به شورای نگهبان برمی‌گرداند و شورای نگهبان آن را به مجلس اعلام می‌کند، چون هیات عالی نظارت نمی‌تواند به هیچ عنوان به صورت مستقیم با مجلس مکاتبه داشته باشد.

وی اظهار کرد: با توجه به اینکه تعداد مواد زیاد است آنچه در صحن مجلس تصویب می‌شود یک نسخه از آن به صورت غیررسمی به شورای نگهبان داده می‌شود و شورای نگهبان هم آن را به صورت غیررسمی در اختیار هیات عالی نظارت قرار می‌دهد که برای بررسی و نظارت زمان داشته باشند. 

رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌ها در مجلس بیان کرد: این امر برای تسریع در امور انجام می‌شود و ارزش دیگری نخواهد داشت.

بررسی برنامه هفتم در شورای نگهبان و مجمع تشخیص رسمی نیست

حجت‌الاسلام مرتضی آقاتهرانی، رئیس کمیسیون فرهنگی در مجلس شورای اسلامی هم در این خصوص به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: بررسی برنامه هفتم در مجمع تشخیص مصلحت نظام غیررسمی است.

وی ادامه داد: مجمع تشخیص یک مقدار زودتر به لایحه برنامه هفتم ورود می‌کند تا زمانی که موقع بررسی برنامه هفتم در مجمع شد دیگر معطل نشوند. 

نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس بیان کرد: الان شورای نگهبان هم جلساتی می‌گذارد و مصوبات را بررسی می‌کند، اما اعلام نمی‌کنند، چون اعلامش برای زمانی است که همه آن را بررسی کردند و موقعی که بررسی تمام شد اعلام می‌کنند که بررسی‌ها تمام شده است.

وی ادامه داد: مثلا در مجلس، لایحه عفاف و حجاب مطرح می‌شود ما حتی زودتر از مطرح شدن آن در مجلس می‌توانیم به شورای نگهبان برویم و نظرات خود را بگوییم، اما این امر رسمی نیست، چون اعلام رسمی برای زمانی است که لایحه در مجلس رای آورده باشد سپس شورای نگهبان نظر خود را می‌دهد.

حجت‌الاسلام آقاتهرانی گفت: هیچ مصوبه‌ای از مجلس به دولت نرفته است، اما مجمع تشخیص مصوبات را می‌بیند و هر جایی که ایراد داشته باشد را بررسی می‌کند تا ببینند ایراداتش کجاست.