مغایرت علم روانشناسی با روانشناسی زرد

زهره قاسمی روانشناس شخصیتی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: روانشناسی زرد تعدادی از واژه‌ها، تعاریف وب اور‌هایی است که نمی‌توان گفت غلط و یا بد است، اما نکته مهم این است که با علم روانشناسی مغایرت دارد. سوالی که شاید در ذهن بسیاری از افراد پیش بیاد این است که اگر باور‌ها را مثل قانون جذب داشته باشیم چه ضرری دارد و چه آسیبی به ما می‌رساند، قطعا می‌توان گفت ضرر این موضوع در بسیاری از موارد وجود دارد که در این جا به یکی از آن ها اشاره می‌کنم؛ به طور مثال به  واژه امید می‌پردازیم.

او گفت: امید کلمه پر از بار مثبت است که توسط انسان‌های زیادی در حوزه روانشناسی زرد تبلیغ می‌شود. امید یکی از ویژگی‌های زندگی است که ما را به جستجوی فردای بهتر وا می‌دارد. امید یعنی موفقیت و آینده بهتر، دلیلی برای ادامه  زیستن است. وقتی امید وجود داشته باشد شادی و سرور در زندگی حضور خواهد داشت. امید درمانی امروزه بخش مهمی از روند بهبود بیماران محسوب می شود که  همواره بهترین نتیجه‌ها را زمانی به دست می آوریم که بالاترین سطح امید را داشته باشیم. 

قاسمی بیان کرد: هر فردی با مهارت و استعداد بالا باز هم برای فتح قله‌های موفقیت به امید نیازمند است. واژه امید بسیارمهم است زیرا در فراز و نشیب‌های زندگی، انسان‌ها بسیار به آن نیازمند هستند، حتی در آیات خداوند هم در مورد امید صحبت شده است. مانند آیه [۷_۸ سوره بقره]یا آیه ۸۷ سوره یوسف که خداوند می‌فرماید: اگر انسان امیدی نداشته باشد هرگز تلاشی نخواهد کرد و کوششی برای رفع و برداشتن مشکلات از خود نشان نمی‌دهد. از متن تمام این آیات یک جمله را می توان برداشت کرد که با امید، رسیدن به هدف و روحیه شخص تقویت خواهد شد و در برابر سختی‌ها استقامت، تاب آوری از خود نشان می دهد.

او گفت: واژه امید در بسیاری از ادیان در کتب‌های مختلف و حتی در فلسفه، جامعه شناسی و نظرات بسیاری از روانشناسان سخن بسیار گفته شده است. هرکس بر اساس نگاه و بینش خودش از امید سخن گفته است. همه انسان ها داشتن و نداشتن امید را در روند زندگی بررسی کرده اند، تفاوت تعریف امید در روانشناسی زرد وروانشناسی علمی است. اگر مرز این دو را بلد نباشیم قطعا گرفتار روانشناسی زرد خواهیم شد. در روانشناسی زرد امید در راستای خیال پردازی را تبلیغ می‌کنند. در این نوع امید خیال‌پردازانه که اتفاقا بسیار هم پررنگ است و در بسیاری از صحبت‌های انگیزشی از آن استفاده می‌شود وشاید در لحظه و برای مدتی هم بسیار اثرگذار باشد به مانند قرص ویتامینی عمل می‌کند که برای مدتی انرژی می‌دهد، ولی اتفاقی که می‌افتد  این است که  افراد بعد از گرفتن انرژی از این صحبت‌ها شروع به تلاش‌های بی وقفه می‌کنند. هرچی بیشتر تلاش می‌کنند کمتر می‌رسند و همین قضیه باعث فرسودگی افراد و در نتیجه ناامیدی آن‌ها خواهد شد.

به گفته وی دلیل نداشتن امید نداشتن نقشه راه و در نظر نگرفتن زمان مناسب برای رسیدن به هدف است.افراد فقط در حال تلاش هستند که بدون در نظر گرفتن نقشه راهی که موانع راه را پیش بینی کند.  فرد حتی به مفاهیم درست و علمی که باعث رشد می شود هم بی اعتماد شده و برای مدت‌ها در آشفتگی زیادی بسر می‌برد. 

قاسمی بیان کرد: اما امید مدبرانه جزو اصول روانشناسی علمی است.امید مدبرانه، را طبق اصول درست و باور‌های علمی یاد می‌دهند. در این نوع امید مدبرانه فرد یاد می‌گیرد وقتی خواسته ایی دارد باید اول نقشه راهی درست و فکر شده را تهیه کند که بر اساس توانایی‌های فرد باشد که تمامیت راه را برای فرد مشخص کرده باشد که در این نقشه موانع و سد‌های مسیر پیش بینی شده و فرد زمانی که با این موانع مواجه بشه می‌تواند بدون هیچ انکاری و یا سرکوبی آن‌ها را بپذیرد. چون از قبل آن‌ها را پیش بینی کرده بوده و براساس توانایی‌های خودش می‌تواند از آن‌ها به درستی عبور کند و چون امید این افراد واقع بینانه ومدبرانه است پس در نتیجه برای فرد اشتیاق را به وجود می‌آورد. اشتیاق یعنی فرد با وجود خبر داشتن از تمام سختی‌های مسیر و رنج‌های مسیر پیش رو به توانایی‌های خودش که با خودآگاهی به آن‌ها آگاه شده به سمت مسیرش حرکت می‌کند واز رنج‌های مسیر درس‌های خودرا می‌گیرد و با امیدی مدبرانه، باعث تاب آوری و استقامت خودش در طی مسیر می‌شود که همه این پکیج قطعا فرد را به هدف می‌رساند.اگر مافرق این دو واژه در دو حوزه و نتیجه ایی که در این دو حوزه بدست می‌آید را کاملا آگاه نشویم، دچار آشفتگی و سرگردانی‌ها و نهایتا اضطراب و افسردگی می‌شویم و در نتیجه جوانان و مردمان سرزمین ما ایران دچار آسیب‌های شناختی این قضیه می‌شوند؛ که، شاید گاهی نتایج این آسیب‌ها غیر قابل جبران نیز باشد.