نورافکن شفافیت روی شرکت‌ها با بازار توافقی فرابورس
بنابر اعلام مسئولان هدف از راه‌اندازی بازار توافقی، سامان‌دهی شرکت‌های غیرپذیرشی ثبت‌شده نزد سازمان بورس است، بازاری که می‌تواند شفافیت شرکت‌ها را افزایش دهد.
بازار توافقی فرابورس ایران از روز شنبه ۱۵ مهرماه در جهت اجرای ماده ۳۶ قانون احکام دائمی توسعه کشور فعالیت خود را آغاز خواهد کرد.
بازاری توافقی که بنابر اعلام فرابورس ایران روز‌های معاملاتی آن از شنبه تا چهارشنبه هر هفته به استثنای ایام تعطیل رسمی از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ خواهد بود و دامنه نوسان روزانه قیمت و حجم مبنا برای معاملات آن اعمال نمی‌شود.
اما چه شرکت‌هایی می‌توانند در بازار توافقی معاملات خود را انجام دهند؟ نکته‌ای که وحید روشن قلب مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس در خصوص آن گفت: طبق ماده ۳۶ قانون احکام دائمی توسعه، تمامی شرکت‌های سهامی عام که مشمول ثبت نزد سازمان هستند باید معاملات سهام آن‌ها در یکی از تابلو‌های بورس یا فرابورس انجام گیرد.
او افزود: برخی از شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان بورس به سبب ساختار مالی و زیرساخت‌های ناکافی کنترل داخلی، شرایط پذیرش در بورس و تابلو‌های اصلی فرابورس را نداشتند و به همین خاطر در گذشته در بازار پایه فرابورس درج می‌شدند.
مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس گفت: انجام معاملات همانند شرکت‌های پذیرفته شده‌ای که از لحاظ وضعیت عملیاتی و ساختار، حائز شرایط پذیرش نبوده اند، ریسک‌های مختلفی را برای خریداران سهام به دنبال داشت، در همین راستا مقرر شد بنا به مصوبه هیئت مدیره سازمان بورس بازاری تحت عنوان (بازار توافقی) در فرابورس شکل گیرد تا سهامداران این شرکت‌ها بتوانند با سازوکار معاملاتی متفاوت معاملات خود را انجام دهند.
روشن قلب گفت: از این پس شرکت‌های سهامی عامی که نزد سازمان ثبت می‌شوند و حائز شرایط پذیرش نیستند در این تابلو درج خواهند شد و سهامداران می‌توانند در صورت تمایل و با در نظر گرفتن ریسک‌های مرتبط با این شرکت‌ها، به معامله سهام این شرکت‌ها بپردازند، لازم به ذکر است که این مصوبه شامل حال شرکت‌هایی که اکنون در بازار پایه فرابورس درج شده‌اند، نمی‌شود.
بازار توافقی فرابورس که در آن همه بخش امکان معامله را نخواهد داشت بر این اساس فرابورس ایران اعلام کرد، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی غیر از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و صندوق سرمایه‌گذاری مشترک در سهام، با درآمد ثابت و مختلط با رعایت کلیه مقررات مربوط امکان انجام معامله را خواهند داشت. همچنین انجام معاملات به صورت روزانه ممنوع است و امکان فروش سهام خریداری شده در همان روز برای مشتریان وجود ندارد.
همچنین بنابر اعلام محمدصادق غزنوی، سرپرست مدیریت عملیات بازار فرابورس، در بازار توافقی انتشار قرارداد‌های آتی، اختیار معامله و اختیار فروش تبعی بر مبنای سهام درج‌شده در آن و انجام فروش تعهدی امکان‌پذیر نیست.
بازار توافقی که مدیر عامل فرابورس ایران محمد علی شیرازی هم درباره هدف از راه اندازی آن گفت: هدف از راه‌اندازی بازار توافقی سامان‌دهی شرکت‌های غیرپذیرشی ثبت‌شده نزد سازمان بورس است.
در ادامه هم کارشناس بازار سرمایه اکبر ادهم به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: بازار توافقی از جمله بازار‌های پرریسک فرابورس است که معاملات آن به‌شکل بلوکی و عمده صورت خواهد گرفت. کلیه کارگزاران باید قبل از انجام اولین معامله، از مشتریان خود تأیید و امضای اقرارنامه و بیانیه پذیرش ریسک را اخذ کنند.
او بیان کرد: فعالیت شرکت‌هایی که به میزان شرکت‌های حاضر در بورس منظور بازار‌های اصلی که از شفافیت برخوردار نیستند در بازار توافقی، می‌تواند منجر به افزایش شفافیت و اعتبار بیشتر آن‌ها شود اقدامی که اثرات مثبت آن برای اقتصاد کشور بسیار زیاد خواهد بود.
در نهایت هم مطابق با اعلام شرکت فرابورس ایران، تاکنون نماد معاملاتی سه شرکت «تأمین آتیه کارکنان صنعت برق خراسان»، «سرمایه‌گذاری کارکنان گروه مپنا» و «کارخانجات مخمل و ابریشم کاشان» در این بازار درج شده‌اند.
