تبدیل تهدید به فرصت در تصفیه خانه‌های کشور؛ از کاهش تنش کم آبی تا ایجاد کود از لجن

خشکسالی‌های سالیان اخیر و رشد چشمگیر جمعیت باعث شده تا منابع آب شیرین محدود شده و مزارع کشاورزی و واحد‌های صنعتی برای تامین منابع آبی خود با مشکلاتی روبه رو باشند.

از طرفی نیز با مصرف روزانه میلیون‌ها مترمکعب آب، بخش عمده‌ای فاضلاب تولید می‌شود که با وارد شدن به سفره‌های آب زیر زمینی و رودخانه‌ها، تعادل محیط زیست را بر هم زده و سلامتی انسان‌ها را در معرض تهدید قرار می‌دهند.

کارشناسان یکی راه‌های کاهش این خطرات را در ایجاد تصفیه خانه‌های فاضلاب در پایین دست شهر‌ها می‌دانند. تصفیه خانه‌هایی که قابلیت استفاده مجدد پساب را در بخش‌های مورد نیاز فراهم می‌کنند.

این درحالی است که شهرستان ایوان در استان ایلام چند سالی است با مشکل کم آبی همراه است و همین موضوع مسئولان امر را پای کار آورد تا با هدف کاهش تنش‌های آبی در بخش کشاورزی و صنعتی، یکی از بروز‌ترین تصفیه خانه‌های فاضلاب کشور با مشارکت بخش خصوصی در این منطقه احداث شود.

خیری مجری طرح تصفیه خانه فاضلاب شهر ایوان با اشاره به اینکه در این تصفیه خانه روزانه ۸۵۰۰ متر مکعب فاضلاب تصفیه می‌شود گفت: این تصفیه خانه یکی از طرح‌های بزرگ حوزه آب و فاضلاب استان است که در سال ۱۳۹۷ با سرمایه گذاری ۲۴ میلیارد تومان توسط بخش خصوصی احداث شده است.

خیری ادامه داد: قرارداد این طرح، از نوع BOT است یعنی ساخت، بهره برداری و واگذاری آن توسط بخش خصوصی تا ۲۵ سال انجام می‌شود و بعد از آن، تجهیزات بروزرسانی شده و تصفیه خانه به دولت تحویل داده می‌شود.

نبض طبیعت در دل فاضلاب
مجری این طرح با بیان اینکه فعالیت این تصفیه خانه هیچ خطری برای محیط ندارد اظهار داشت: از همان ابتدا ایده ایجاد یک مجموعه باغ در دل این تصفیه خانه را طراحی کردیم و خوشبختانه تا به امروز بیش از ۴ هزار انواع درخت و گل در اینجا کاشته شده است.
خیری تصریح کرد:در حال حاضر خروجی آب این تصفیه خانه ۱۲۰ لیتر بر ثانیه است که با اضافه شدن به آب روخانه‌ها، قادر است ۱۲۰ هکتار از اراضی کشاورزی پایین دست شهر ایوان را سیراب کند.

استفاده از نوین‌ترین روش تصفیه فاضلاب در ایوان
پیرباوه معاون توسعه و بهره برداری شرکت آب و فاضلاب ایلام با اشاره به فرایند‌های تصفیه فاضلاب در کشور گفت: عموم فرایند‌های تصفیه بر اساس روش برکه تثبیت است، اما در تصفیه خانه‌های هوشمند و بروز کشور همچون ایوان از بروز‌ترین روش جهان یعنی لجن فعال و اکسیژن رسانی به میکروارگانسیم استفاده می‌شود که با اجرای آن شاهد هرگونه خطر زیست محیطی و بوی بد فاضلاب هستیم.

معاون توسعه و بهره برداری شرکت آب و فاضلاب ایلام ادامه داد: این تصفیه خانه جمعیتی حدود ۴۸ هزار نفر را پوشش میدهد که نقش مهمی در کاهش تنش‌های آبی بخش‌های مورد نیاز این منطقه خواهد داشت.

کاکایی مدیر تصفیه خانه فضلاب شهر ایوان با بیان اینکه این تصفیه خانه در ۷ بخش طراحی شده است گفت: فاضلاب شهری بعد از انجام فرایند تصفیه در واحد‌های مختلف، وارد خروجی می‌شود که در حد استاندارد‌های جهانی شامل cod زیر ۱۵ و bod زیر ۱۰ است که آبی مناسب جهت مصارف مربوطه را تحویل می‌دهد.

مدیر تصفیه خانه فاضلاب شهر ایوان با اشاره به اهداف این طرح گفت: بالا بردن سطح بهداشت عمومی، جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی، بهبود وضعیت زیست محیطی شهر ایوان و تامین بخشی از نیاز‌های کشاورزی و صنعتی از مهم‌ترین اهداف احداث این تصفیه خانه است.

تولید کود از لجن برای اولین بار در کشور
کاکایی افزود: در این مجموعه هیچ گونه پسماندی وارد محیط زیست نمی‌شود، چرا که فرایند استفاده شده قادر است تمام آلایند‌های فیزیکی، شیمایی و بیولوژیکی که در داخل پساپ فاضلاب است را حذف نماید و آبی تمیز را تحویل دهد.

وی ادامه داد: در نهایت دو محصول آب خروجی و لجن مازاد داریم که با اقدامات انجام شده، لجن فاضلاب طی فرآیند‌هایی به کود مغذی تبدیل می‌شود که برای بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مدیر تصفیه خانه ایوان تصریح کرد: در حال حاضر کود تولیدی تحویل کشاورزان می‌شود، اما خروجی آب تصفیه خانه به طور جدی در مصارف کشاورزی و صنعتی مورد استقاده نمی گیرد که نیازمند توسعه زیرساخت در این خصوص جهت بهره وری بیشتر از این آب هستیم.

گزارش از آغال