تعدی یا تفریط مستاجر باعث ایجاد حق تخلیه برای موجر می‌شود
یک قاضی گفت: در صورتی که مستاجر بدون اجازه موجر مرتکب تعدی یا تفریط شود، حق تخلیه برای موجر ایجاد می‌شود.
حمیدرضا محمدباقری قاضی دیوان عالی کشور در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: مواد ۹۵۱ و ۹۵۲ قانون مدنی تعدی و تفریط را اینگونه تعریف کرده که تعدی عبارت است از تجاوز نمودن از حدود قرارداد، عرف یا قانون و تفریط یعنی طبق قانون، عرف و قرارداد، مستاجر در وظایف و نگهداری از محل اجاره کوتاهی کند.
وی مصادیق تعدی و تفریط را اینگونه عنوان کرد و گفت: مصداق بارز تعدی در رویه قضایی و پرونده‌ها، ایجاد بالکن، دیوارکشی، بالا بردن ارتفاع سقف و ساختن زیرزمین درمغازه یعنی مستاجر هر نوع تغییر اساسی در بنا بدون اجازه موجر دهد، مرتکب تعدی شده، در مورد تفریط با توجه به رویه قضایی طبق قانون موجر و مستاجر ایجاد تعمیرات جزئی و ریختن برف پشت بام بر عهده مستاجر است. تعدی و تفریط مربوط به اماکن تجاری است، اما اگر در مسکونی مستاجر ضرری به ساختمان بزند موجر می‌تواند طبق قانون خسارت بگیرد.
این قاضی افزود: در صورت تعدی یا تفریط مستاجر، اگر موجر متوجه نشود یا حرفی نداشته باشد رابطه مستاجری ادامه پیدا می‌کند، اما بدون اجازه موجر مرتکب تعدی یا تفریط شود، حق تخلیه برای موجر ایجاد می‌شود.
وی در خصوص اینکه در صورت تعدی و تفریط آیا حق کسب و پیشه و سر قفلی اسقاط می‌شود یا خیر گفت: بحث تعدی و تفریط مربوط به اماکن استیجاری تجاری است و شامل همه مغازه‌ها نمی‌شود و مشمول مغازه‌های اجاره‌ای می‌شود که تحت قانون ۵۶ قرار می‌گیرند، طبق این قانون خودبه‌خود به مستاجر حق کسب و پیشه و تجارت تعلق می‌گیرد، اگر ثابت شود مستاجر مرتکب تعدی یا تفریط در محل مورد اجاره شده و موجر دادخواست تخلیه بدهد در این صورت باعث سقوط حق کسب و پیشه و تجارت می‌شود، اما این تخلف باعث سقوط سرقفلی نمی‌شود، یعنی باعث تخلیه می‌شود، اما حق سرقفلی سقوط نمی‌کند.
محمدباقری افزود: در قانون اجرای احکام مدنی و نحوه اجرای احکام، تمام موارد پیش بینی شده است، اگر رضایت صورت نگیرد با حضور نماینده دادستان اموال به امین سپرده می‌شود و در درجه اول به موجر یا مالک و اگر کسی نباشد اموال را تحویل بگیرد به امین یا حافظ سپرده می‌شود.
این قتضی دیوان عالی کشور در حصوص اینکه در صورتی که مستاجر محل مورد اجاره را به موقع تخلیه نکند تکلیف چیست گفت: اگر مستاجر بدون اجازه موجر مدتی اضافه از قرارداد محل مورد اجاره را تصرف داشته باشد در این صورت اجرت المثل تعلق می‌گیرد و اجرت المثل غیر از اجاره بها است و طبق نظر کارشناس تعیین می‌شود.
