همسویی اوپک پلاس با روسیه برای مقابله با هژمونی آمریکا

شش کشور عضو سازمان اوپک پلاس (سازمان کشور‌های صادرکننده نفت و متحدان) روز یکشنبه (دوم آوریل/ ۱۳ فروردین)، اعلام کردند که از ماه مه (اردیبهشت) تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی، تولید نفت را روزانه به میزان بیش از ۱.۵ میلیون کاهش خواهند داد.

اعضای سازمان کشور‌های صادر کننده نفت (اوپک) به همراه تولیدکنندگان بزرگ نفتی غیر عضو این سازمان که به «اوپک پلاس» معروف است، روز یکشنبه (۱۳ فروردین ماه ۱۴۰۲) به طور غیرمنتظره اعلام کردند که تولید نفت خود را کاهش خواهند داد.

در این بین عربستان سعودی، امارات، کویت، عمان، عراق و الجزایر از کاهش داوطلبانه تولید نفت به میزان حدود ۱.۰۷۱ میلیون بشکه در روز خبر دادند.

از سوی دیگر یک منبع رسمی در وزارت انرژی عربستان اعلام کرد: ریاض از ماه مه تا پایان سال ۲۰۲۳ به کاهش داوطلبانه تولید نفت خام خود به میزان ۵۰۰ هزار بشکه در روز با هماهنگی تعدادی از کشور‌های اعلامیه همکاری اعضای اوپک مبادرت خواهد کرد.

این درحالی است که کشور‌های مصرف کننده نفت خام انتظار داشتند اوپک پلاس در جلسه روز یکشنبه خود بر توافق قبلی خویش یعنی کاهش ۲ میلیون بشکه‌ای نفت در روز تا پایان سال جاری میلادی، پایبند بمانند.

با این احتساب میزان کاهش تولید روزانه به ۳ میلیون و ۶۶۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید؛ که بر اساس بعضی تخمین‌ها معادل ۳/۷ درصد تقاضای جهانی نفت است.

ناظران اقتصادی معتقدند گام اوپک پلاس برای کاهش تولید روزانه نفت نشان می‌دهد که کشور‌های این سازمان به فکر منافع اقتصادی و مالی خود هستند به گونه‌ای که تلاش آمریکا در راستای کاهش قیمت نفت را نقش برآب می‌کند.

در حال حاضر جهان با مرحله جدیدی روبرو است به ویژه این که اوپک پلاس اکنون به رقیب اوپک تبدیل شده و قیمت نفت را کنترل کرده است. اوپک پلاس به مجموعه ۱۳ کشور عضو اوپک و ۱۱ تولیدکننده نفت دیگر دنیا و در راس آن روسیه گفته می‌شود که از اواخر سال ۲۰۱۶ با هم همکاری می‌کنند.
اوپک پلاس با آغاز جنگ اوکراین، واقعیت جدیدی را به دنیا و کشور‌های غربی تحمیل کرد که بدانند امروز «منابع انرژی» عامل اصلی کنترل کننده در جهان هستند و افزایش قیمت نفت منجر به پیامد‌های منفی بر اقتصاد ایالات متحده و سیاست‌های انتخاباتی در واشنگتن خواهد شد.

همچنین افزایش قیمت نفت پس از جنگ اوکراین و بحران اقتصادی اروپا، خطر بزرگ دیگری را برای آمریکا به همراه خواهد داشت که عبارت است از افزایش نفوذ چین به عنوان کشوری قوی در داخل اوپک پلاس چرا که این کشور دارای بزرگ‌ترین بازار و قادر به مهیا نمودن زمینه واردات مقادیر زیادی نفت و تامین مالی آن است.

ناظران روسی بر این باورند که تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید نفت با اقدام چندی پیش روسیه برای کاهش حجم تولید مطابقت دارد.
آن‌ها این اقدام اوپک پلاس را گامی در جهت پاسخگویی به منافع کشور‌های خود و همچنین حاکی از استقلال سیاست این کشور‌ها در زمینه منابع انرژی ارزیابی کردند که پس از تلاش مشترک در جهت استقرار یک سیستم جدید در عرصه بین المللی، بخش بسیار مهمی از روابط اقتصادی و مالی را در بر می‌گیرد.

تعلیق صادرات گاز روسیه به این معناست که کشور‌های اوپک پلاس بر اساس منافع ملی و اصل حاکمیت خود عمل کنند.

آمریکایی‌ها معتقدند که می‌توانند هژمونی خود را بر سازمان اوپک تحمیل کنند و غرب را با خود متحد نمایند، اما تحقق این امر دیگر با اوپک پلاس میسر نمی‌شود و کارشناسان روسی آن را یک شاخص مثبت بزرگ و همزمان با استقبال روسیه از حرکت اوپک پلاس، ارزیابی می‌کنند.