درمان سرطان خون با ژن درمانی توسط دانشمندان ایرانی

پروفسور امیرعلی حمیدیه یکی از  دانشمند برجسته کشورمان ، بنیانگذار سلول‌های بنیادی در ایران، بنیانگذار بانک اهدا کننده سلول‌های بنیادی کودکان در ایران ، همین طور دبیر ستاد توسعه فناوری سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری است. 
مجری: ما این خبر را چند روز پیش هم پوشش دادیم و امروز هم در اخبار علم و فناوری به آن اشاره کردیم، ولی گفتیم با شما صحبت کنیم دیگر کار را تمام کردیم و تبریک می‌گوییم به همه کسانی که در این کار دخیل بودند کل ماجرا را از زبان شما بشنویم.
پروفسور حمیدیه:  سال ها است در ایران علم سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی رو به رشد بوده و گسترش پیدا کرده است؛ به طوری که پیوند سلول‌های بنیادی خونساز دیگر تقریبا در سراسر ایران پخش شده ما الان ۲۰ مرکز پیوند سلول‌های بنیادی خونساز داریم، ۱۲۰۰ پیوند سلول‌های بنیادی در سال در کشور انجام می‌شود و سالانه تعداد زیادی بیمار حتی از خارج از کشور علاقمند هستند بیایند ایران و خدمات پیوند سلول‌های بنیادی را بگیرند، منتها علم یک جا نمی‌ایستد و مرحله به مرحله جلو می‌رود در علم سلول‌های بنیادی هم این سرعت جلو رفتن خیلی بیشتر از شاید علوم دیگر باشد و یک شاخه جدیدتری که دیگر فقط خود سلول نیست یعنی وارد سلول باید بشویم دست ورزی‌هایی را در داخل سلول بکنیم که اسمش همان ویرایش ژن یا همان ژن درمانی است.
درمان‌های جدیدی است که دارد جایگزین درمان‌های قبلی کم کم خواهد شد، برای این که بتوانیم همپای دنیا حرکت کنیم مخصوصا از هفت هشت ده سال گذشته شروع شده روی بحث ژن درمانی هم فعالیت‌هایی در کشور آغاز شده است، از جمله فعالیتی که بین مرکز طبی کودکان دانشگاه علوم پزشکی تهران و یک شرکت دانش بنیان صورت گرفت و یک محصول بسیار استراتژیک و مهم برای ژن درمانی سرطان خون که اسم روشش هست کال سل تراپی تهیه شد و بعد از سال‌ها آزمایش، انجام مطالعات پیش بالینی روی حیوانات و سپس رسیدن به فاز بالینی و انسانی اولین موردش در کشور انجام شد.
مجری: این خبر خیلی خوبی هست بخصوص بریا خانواده‌هایی که با این مسئله درگیر هستند چه پیامی برای این خانواده‌ها دارید و چه امیدی را می‌توانند در قلبشان بپرورانند این خانواده‌ها؟
پروفسور حمیدیه: من اول از این خانواده‌ها می‌خواهم که دعا کنند که تا می‌شود امکانات و حمایت‌های بیشتری از طرف همه کس یعنی چه مسئولین، چه خیرین، چه سرمایه گذاران صورت بگیرد تا این پروژه‌ای که این قدر با سختی و مشکلات و در اوج مشکلات تحریم‌ها و ...‌ای که ما داشتیم توانستیم کار خیلی خیلی بزرگ و یک فناوری فوق العاده پیچیده را در کشور را پیش ببریم خانواده‌ها ما را دعا کنند که بتوانیم این کار را با قوت و قدرت پیش ببریم.
مجری: باز هم در خبر‌ها خواندیم که کودک پنج ساله‌ای که به شیمی درمانی جواب مثبت نمی‌داده، با این روش درمان شده است بیشتر بشنویم از شما؟
پروفسور حمیدیه: بله این کودک مبتلا به یک نوع سرطان خون به نام‌ای ال ال بود که از سال ۹۸ بیمار بود چندین بار شیمی درمانی شد با شیمی درمانی بار‌ها اوت کرد، خوب نمی‌شد، حتی کاندید پیوند سلول‌های بنیادی خونساز هم شدند که بیماران بعد از شکست شیمی درمانی به این سمت می‌بریم کاندید آن هم شد که به علت این که سلول‌های بدخیمش اصلا پاک نمی‌شد به آن هم برایش قابل انجام نشد و در نهایت برایش همین ژن درمانی سرطان انجام دادیم. این کار هم برای ایشان شهریور انجام شده و الان آذرماه است و خداراشکر حالش الان خوب است.
مجری: همین طور خدمات سلولی ۷۰ نوع بیماری صعب العلاج هم ظاهرا از این روش قابل درمان است.
پروفسور حمیدیه: پیوند سلول‌های بنیادی خونساز ۷۰ نوع بیماری صعب العلاج را درمان نجات بخششان هست منتها هر هفتاد تا را نمی‌توانم با توجه به وقت کمتان بگویم به پنج شش دسته کلی طبقه بندی می‌شوند اول بیماری‌های خونی بدخیم مثل انواع سرطان‌های خون، دوم بیماری‌های خونی غیربدخیم مثل تالاسمی ماژور، نارسایی‌های مغز استخوان و آنمی ......، سوم بیمار‌های متابولیک که ارثی هستند، مثل بیماری ام پی اف و ... گروه چهارم بیماری‌های نقص ایمنی است و این که آن‌ها هم بیماری‌های کشنده هستند که اکثرا کودکان در سنین خیلی پایین جانشان را از دست می‌دهند و پنجم هم تومور‌های جامدی هستند که خیلی هایشان در نهایت وقتی به درمان‌های مرسوم جواب نمی‌دهند کاندید پیوند سلول‌های بنیادی می‌شوند.