همدان در تکاپوی آب؛ رخت خشکی بر تن دیار الوند
قصه پرغصه بی آبی و تشنگی همدان پایتخت تاریخ و تمدن ایران، این روز‌ها نقل محافل است.
شیرآب را باز می‌کنم، با ناراحتی به آب شکلاتی رنگی که از شیرآب بیرون می‌زند خیره می‌شوم و با خود می‌گویم آخر با این آب چکار کنیم؟! برای مصارف شربمان آب معدنی می‌خریم، اما آیا برای حمام کردن و دیگر مصارف هم باید آب بخریم؟ با این آب حتی وضوی ما هم اشکال دارد.
نامش فاطمه و نگران سلامت دوبچه کوچکش است که باید از این آب برای بهداشت آنان استفاده کند، با ناراحتی می‌گوید: نگاهی به آب گل آلود و پر از آلودگی می‌اندازم، هر چه با خود فکر می‌کنم سوالات زیادی ذهنم را درگیر می‌کند که مقصر داستان قطعی آب و بی آبی کیست؟
چرا شهر ما باید اینگونه باشد! چرا از ابتدا تدبیری برای ذخیره آب نداشتند و حالا که مردم به سختی افتادند تازه فهمیدند چه خبر شده؟ مگر نه اینکه کسی که عنوان مسئول و مدیر را از آن خود می‌کند باید متخصص و دارای فکر و اندیشه باشد و از قبل فکر چنین روز‌هایی را داشته باشد و چاره‌ای برای آن تعریف کرده باشد ...؟! یا فقط باید روی صندلی چرخدار بنشیند و ..؟
مادر قصه امروز ظرف بدست مشغول زدن زنگ خانه همسایه‌ها بود تا شاید آب تمیز و زلالی پیدا کند، استرس را راحت می‌شد از چهره اش و گلایه‌هایش به وضوح خواند، نکند آب آلوده ذخیره شده دو روز گذشته، سلامتی بچه‌های کوچکش را به خطر اندازد، سخت نگران و بیقرار سلامتی و بهداشت فرزندانش بود.نزدیکتر رفتم و صمیمی تر به درد دلهایش گوش کردم.
او می‌گوید: با این اوضاع پیش آمده آب شهر دیگر برای شرب قابل استفاده نیست و ممکن است با مصرف آن به جای صف بستن برای توزیع آب باید در صف داروخانه و دکتر انتظار بکشیم از طرفی هم باید به فکر هزینه‌های گزاف ویزیت دکتر و دارو باشیم.
به مکان و محله‌ای دیگر رفتم چشمم به جوانی افتاد که با چند ظرف پلاستیکی در دستش خود را به صف توزیع آب رساند، عصبی بود زیر لب زمزمه ای می کرد که خبر از نارضایتی و عصبی بودن می‌داد، به قولی (رنگ رخساره خبرمی دهد از سر ضمیر).
خودم را به او نزدیک کردم و با او سر صحبت را باز کردم، کنجکاو بودم که با آن چهره مضطرب زمزمه کنان با خود چه می‌گفت، چون خوب می‌شد فهمید که ناراحت بودنش چه دلیلی می‌تواند داشته باشد خودم را معرفی کردم انگار ذهنش هم درخواست کسی را داشت که بتواند حرفش را به گوش بالا دستی‌ها برساند این را از استقبال و ذوقش فهمیدم.
علی آقا هم نظریه خود را اینگونه گفت: آقا الان وضع آب همه شهر‌ها افتضاح شده، اما انگار همدان حالش نسبت به استان‌های دیگر ناخوش‌تر است.
او می‌گفت: آب محله ما از ساعت ۹ صبح قطع شده تا الان که ساعت ۸ شب شده هنوز هم قطع و کیفیت آب هم که نامناسب است مسئولان آب و فاضلاب استان هم که مدام وعده می دهند، این وعده ها کی عملی می شود؟
این شهروند همدانی در ادامه گفت: «خانم خبرنگار خدا شما را رساند تو رو خدا حرفهام رو به گوش مدیر آب و فاضلاب شهرمان برسانید و از مشکلات و ناراحتی که از این وضعیت برای مردم درست شده بگویید شاید به حرف شما گوش دادند اوضاع را درست کنند».
جوان نگران و مضطرب همچنان که در صف توزیع آب بود می‌گفت: من یک خواهر سه ساله دارم و متاسفانه دو روز پیش تب و استفراغ شدیدی داشت و متاسفانه ذخیره آب در منزلمان هم تمام شده بود چقدر اذیت شدیم بماند...، حالا بزرگتر‌ها تحمل می‌کنند، اما با این شرایط فعلی و قطعی آب رسیدگی به وضعیت کودکان و نوزادان خیلی سخت و دشوار است.
۱۲۲ هم کسی پاسخگو نیست
او گفت: طی دو روزه گذشته ۱۰۰ بار با شماره ۱۲۲ زنگ زدم دریغ از یک بار برقراری تماس، یا مشغول است یا جواب نمی‌دهند انگار برنامه رد تماس را برای شماره تعریف کردند و مردم هم علاف .
کاری از دستمان بر نمیاد جز تحمل کردن این جمله یکی دیگر از شهروندان همدانی بود که می‌گفت: در این هوای گرم تابستان با کم‌آبی دست و پنجه نرم می‌کنیم و دریغ از یک دوش حمام، وقتی هم بعد از ساعت‌ها آب را به رویمان باز می‌کنند آنقدربا افت فشار همراه است که توان گرم و خارج شدن از سر دوش را ندارد و با سختی باید استحمام کنیم.
آقای محبی می‌گوید:گاهی اوقات آنقدر قطعی آب طولانی مدت می‌شود که ذخیره ما هم تمام می‌شود و مجبور می‌شوم برای تهیه آب گالن به دست به منطقه تاریک دره (منطقه ای کوهستانی و ییلاقی در همدان) بروم و از چشمه آب بیارم و یا اگر فرصت برای رفتن به این مکان نداشته باشم باید آب معدنی بخرم آن هم با هزینه‌های گزاف، خدا خیرشان دهد حالا که شرایط اینگونه شده عده‌ای از مغازه داران سود جو قیمت را بالاتر از قیمت اصلی خود به فروش می‌رسانند و هیچ نظارتی هم در این خصوص نیست نه اصناف و نه تعزیرات هیچکدام نظارت درست حسابی ندارند.
در این معرکه بی آبی، مردم همیشه در صحنه دیار الوند این روز‌ها درحالی تابستان را پشت سر می‌گذارند که به ناچار باید قطعی‌های طولانی مدت حتی ادامه دار و بیش از ۲۴ ساعت را تجربه کنند.
در این روز‌های بی آبی، تمام حواس همدانی‌های در کمین نشسته شده این است که مدت‌ها عقربه ساعت را مرور کنند تا پایان ساعت قطعی آن برسد و همه تند و سریع اقدام به کار‌هایی که تنها راه چاره اش وجود آب است و بس، انجام دهند و بعد قابلمه و کتری پر می‌کنند و یا بلند بلند می‌گویند حالا هم که آب پرفشار نیست گویی شیر سماور باز شده. آری همدان اکنون غرق در بی آبی است.
بیشتر بخوانید
- ۷۰درصد اراضی کشور به صورت سنتی آبیاری می‌شود
- آب شرب شهرکرد به حالت پایدار رسیده است
- دولت سیزدهم به فکر تامین آب پایدار برای شهر همدان است
تانکرهای آب در برخی مناطق مستقر شده اند
بی‌آبی در گرم‌ترین روز‌های سال، یکی‌یکی شهر‌های ایران را طی می‌کند. چالشی که حدود یک هفته الی ۱۰ روزی است شهر همدان را نیز با مشکلات جدی مواجه کرده است، از ساعت‌های طولانی بی‌آبی و جیره‌بندی آب در شهر گرفته تا از چند روز قبل که با فرمان فرماندار تانکر‌ها خیابان به خیابان می‌گردند تا در ۷۰ نقطه شهرو روستا با تانکرهای سیار آبرسانی کنند.
نماینده ولی فقیه در استان همدان هم از تصفیه خانه آب شهرک بهشتی همدان بازدید و با حضور در بین مردم برخی مناطق از آن ها دلجویی و از صبر و حوصله مردم قدردانی کرد.
حجت الاسلام والمسلمین شعبانی موثقی همچنین اقدام جهادی را برای رفع این معضل و سریع در انتقال آب سد تالوار به همدان خواستار شد.
از دو هفته گذشته لوله‌های قطور آب سری به‌سری، کنار هم جفت و جور می‌شوند، جوش می‌خورند و زیر و روی خاک پهن می‌شوند عملیات اجرایی خط انتقال هم به شکل اضطراری در دستور کار قرار دارد.
سد اکباتان همدان تشنه است
به علت کاهش بارندگی های امسال و پایین بودن ورودی آب به سد اکباتان، حجم ذخیره آب مخزن سد به حداقل رسیده و تا یک هفته ای دیگر خشک می شود.
حجم ذخیره آب سد اکباتان همدان که تامین کننده اصلی آب شهر همدان است به حدود یک میلیون متر مکعب رسیده است.
علیرضا قاسمی‌فرزاد، استاندار همدان هم ، ۲۷ مرداد گفته: مدیران آب‌منطقه‌ای و آب‌وفاضلاب استان، هرچه سریعتر زمان‌بندی دقیقِ برنامه مدیریت توزیع آب شهر همدان را به مردم اطلاع‌رسانی کنند.
او ادامه می‌دهد: متاسفانه رکورد مصرف آب استان در روز‌های اخیر شکسته شده و انتظار می‌رود مردم استان بیش‌از پیش، اصلاح الگوی مصرف را رعایت کنند.
قاسمی فرزاد وعده داده که با توجه به تلاش بی‌وقفه دست‌اندرکاران طرح آبرسانی شهر همدان، در ماه‌های آینده مشکل آب شرب مردم یک‌بار برای همیشه حل‌خواهد شد.
استاندار همدان در ادامه گفته؛ سه دستگاه الکتروموتور‌های پمپاژ این طرح صبح فردا وارد کارگاه می‌شود و چهار دستگاه دیگر نیز درحال آماده شدن و بارگیری به مقصد کارگاه طرح است.
در این گزارش برآن شدم تا با متولیان مستقیم تامین آب استان هم صحبت شوم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان هم در این باره می‌گوید: عملیات اجرایی خط انتقال «بای پس» نیز ۲ هفته پیش به صورت اضطراری کلید خورده، طول کل این خط ۱۵ کیلومتر است که اکنون ۱۰ کیلومتر آن حفاری، چهار هزار و ۶۰۰ متر لوله خریداری و یک هزار و ۷۰۰ متر لوله گذاری شده است.
ضروری گفت: با تامین لوله و لوله گذاری در چهار روز آینده، عملیات اجرایی این خط «بای پس» در زمان تعیین شده به پایان می‌رسد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان می‌گوید: اکنون ۱۳۰ لیتر در ثانیه آب از چاه‌های منطقه خالق ورودی و از طریق خط انتقال طرح آبرسانی به همدان انتقال می‌یابد.
او در ادامه گفت: گروه‌های شناسایی چاه‌های کشاورزی برای تامین آب همدان با کمک فرمانداران فعال است وعزم وزارت نیرو برای انجام هرچه سریعتر طرح آبرسانی به همدان بسیار جدی است و استاندار همدان نیز با همراهی مدیران اجرایی به صورت شبانه روزی پیگیر تکمیل و افتتاح طرح هستند.
ابر طرح انتقال آب به همدان تا سه هفته دیگر به بهره برداری می رسد
چند روز قبل هم علی اکبر محرابیان وزیر نیرو در سفریک روزه به استان همدان به منظور بازدید از طرح آبرسانی به همدان و همچنین بررسی روند مسائل و مشکلات مرتبط با خشکسالی و تنش آبی این استان با اشاره به تلاش جدی دولت برای رفع مشکل گفت: شمارش معکوس برای افتتاح ابرپروژه آبرسانی به همدان آغاز شده و مرحله اول طرح آبرسانی به همدان ظرف ۲ تا سه هفته آینده به بهره برداری می‌رسد.
او گفت: این یک ابر طرح است که از ۱۷ سال پیش عملیات اجرایی آن شروع شده است.
وزیر نیرو در ادامه گفته است: این طرح فراز و نشیب زیادی داشته و با توجه به وضعیت تامین آب همدان و خشکسالی ممتد این استان و به ویژه سال آبی جاری قرار شد این طرح جزو طرح‌های ویژه و اولویت دار دولت قرار گیرد وهر چه سریعتر برای تکمیل آن اقدام شود.
محرابیان می‌گوید: البته سال گذشته که قرار بر این شد این طرح تکمیل شود، بخش قابل توجهی از طرح باقی مانده بود.
وزیر نیرو در خصوص جزییات این طرح گفت: اجرای این طرح با طول ۱۴۰ کیلومتر و خط انتقال ۱۶۰۰، لوله‌ای به قطر یک متر و ۶۰ سانتی متر، سه ایستگاه پمپاژ به ارتفاع نزدیک به ۶۰۰ متر دارد که آب در ارتفاع در کوهستان پمپ می‌شود و با طی یک مسیر، این آب به تصفیه خانه می‌رسد و به شهر همدان منتقل می‌شود.
به گفته محرابیان؛ هم اکنون با توجه به پیشرفت‌هایی که این طرح در ماه‌های اخیر داشته و با توجه به سرعت و بسیح همه امکانات در کشور و تامین اعتبار، سعی شده این طرح در اسرع وقت راه اندازی شود.
او گفت: در بازدید از این طرح و بر اساس گزارش‌های مهندسان و متخصصان طرح ، امیدواریم شاهد افتتاح فاز یک آن طی هفته‌های آینده باشیم و بتوانیم آب همدان رو به طور کامل تامین کنیم.
وزیر نیرو می‌گوید: اکنون بخشی از آب همدان از محل سد اکباتان تامین می‌شود که به خاطر کاهش بارش‌ها وضعیت این سد نگران کننده است و بخشی از آب شهر همدان نیز از محل چاه‌ها تامین می‌شود که با پیگیری‌های استاندار و نمایندگان مجلس تلاش شده آب این چاه‌ها را افزایش دهیم تا بتوانیم آب مورد نیاز مردم را تا زمان بهره برداری از این طرح تامین کنیم.
محرابیان ابراز امیدواری کرد: به زودی شاهد افتتاح این ابر طرح و خدمت رسانی به مردم همدان و شهر‌های مسیر و روستا‌های داخل مسیر باشیم.
گفت: طرح آبرسانی به شهر همدان یکی از اقدامات موثر و پایدار برای رفع مشکل کم آبی است که این پروژه در ۱۸ سال گذشته بلاتکلیف و پیشرفت بسیار کمی داشته، از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم این پروژه با پیگیری‌های جدی استاندار همدان و حمایت‌های دولت پیشرفت قابل توجهی داشته چراکه اقدامی راهگشا و پایدار برای رفع مشکل کم آبی همدان است.
گزارشگر: زهرا جعفرپور ایروانی
