پایگاه خبری سرویس جهانی «بیبیسی» که رسانه دولتی انگلیس به شمار می رود، در گزارشی به افزایش افسارگسیخته قیمتها وتورم جهانی کنونی پرداخت و نوشت: «قیمتها سریعتر از ۴۰ سال گذشته در حال افزایش است. افزایش هزینههای زندگی بر مردم فشار وارد میکند، زیرا درآمدها به اندازه قیمتها افزایش پیدا نکرده است».
این رسانه دولتی انگلیس در ادامه گزارش خود با شرح مفهوم تورم، تلاش کرد تا به توضیح چرایی تورمی بپردازد که در سطج جهان در حال حاضر مشاهده می شود و اقتصادهای جهانی، از جمله آمریکا از آن رنج می برند.
تورم افزایش قیمت چیزی در طول زمان است. به عنوان مثال، اگر یک تکه پیتزا ۱ دلار قیمت داشته باشد و در مقایسه با سال قبل ۲۵ سنت افزایش یابد، تورم پیتزا ۲۵ درصد است. هر ماه، دولتها رقم جدیدی را اعلام میکنند که تخمین میزند که قیمتها چقدر در حال افزایش است.
در ماههای اخیر، بسیاری از کشورها بالاترین نرخهای چند دهه گذشته را گزارش کرده اند؛ از جمله آمریکا که نرخ تورم ماه ژوئن آن سریعترین رشد از سال ۱۹۸۱ را داشته است؛ مسأله ای که این کشور را به بالا بردن نرخ بهره برای مقابله با تورم واداشته است.
بیشتر بخوانید: افزایش دوباره نرخ بهره بانکی در آمریکا
عوامل زیادی در افزایش نرخ تورم نقش دارند، افزایش قیمت گاز و مواد غذایی از جمله اصلیترین عوامل افزایش تورم هستند. کارشناسان از مدتها پیش نسبت به کمبود مواد غذایی در آینده و افزایش قیمت آن هشدار داده بودند، اما بروز جنگ در اوکراین به این بحران دامن زده است. یک دلیل دیگر برای افزایش تورم، افزایش قیمت خودرو است. این تغییر قیمت به خاطر کمبود عرضه ریزتراشههاست که نتیجه قرنطینههای متعدد ناشی از همه گیری کرونا است.
افزایش اجاره بها و قیمت خانه، مواد اولیه و اثاث منزل همگی از عوامل دیگر تورم هستند که در آمریکا از زمان شروع همه گیری و در اروپا از زمان آغاز جنگ اوکراین تشدید شده اند.
نرخ تورم در کشورهای مختلف جهان از سال ۲۰۲۰
متخصصان آمار از طرف دولت قیمت هزاران کالای روزمره را دنبال میکنند. این فهرست به سبد کالا یا سبد بازار معروف است. این سبد مرتبا به روز میشود تا تغییرات خرید مردم را نشان دهد. اقلام سبد کالا در کشورهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارد. رقم تورم هر ماه نشان میدهد این قیمتها نسبت به سال قبل چقدر افزایش یافته است. این شاخص به عنوان شاخص قیمت مصرف کننده یا CPI شناخته میشود.
افزایش دستمزدها حتی در آمریکا که شرکتها وادار به افزایش پرداختی شده اند نیز با قیمتها همخوانی ندارد. با در نظر گرفتن تورم، متوسط دستمزد ساعتی در آمریکا در ماه ژوئن ۳.۶ درصد کمتر از سال پیش بوده است. در انگلیس، دستمزدها در حال کاهش با سریعترین نرخ از سال ۲۰۰۱ هستند؛ رخدادی که باعث ایجاد بحران هزینههای زندگی شده است.
بسیاری از اقتصاددانان امیدوارند روند افزایشی قیمتها از پایان سال جاری میلادی قطع شود. این امر به خاطر افزایش نرخ بهره بانکی در کشورهای مختلف اتفاق خواهد افتاد. در آمریکا، سیاستگذاران بانک مرکزی انتظار دارند تورم در سال ۲۰۲۳ به زیر سه درصد کاهش یابد. اما شبهات زیادی وجود دارد که آیا واقعا چنین امری شدنی است یا خیر. زیرا تجربیات تاریخی ثابت کرده وقتی تورم به بالای ۹ درصد برسد، جبران آن سالها طول کشیده است؛ نه ماهها.
نرخهای بهره بالا باعث میشود وام گرفتن برای مردم و همچنین کسب و کارها سختتر شود. این امر تقاضا را کاهش داده و حداقل از نظر تئوری عوامل بالا برنده قیمت را کنترل میکنند. با این حال، چون در وضعیت فعلی دلیل اصلی تورم افزایش قیمت انرژی است، برخی فکر میکنند افزایش نرخ بهره بانکی تاثیر زیادی نداشته باشد.
تورم جهانی در حالی بر بسیاری از کسب و کارها سایه انداخته که بسیاری از شرکتها مجبور شده اند تا قیمت خدمات و کالاهای خود را همگام با تورم جهانی بالا ببرند. در تارهترین مورد، نشریه گاردین چاپ انگلیس نیز در گزارشی اعلام کرد رستورانهای زنجیرهای مک دونالد در انگلیس در پی تحولات اخیر و تورم کنونی، پس از ۱۴ سال قیمت همبرگرهای خود را افزایش داد.
چند روز پیش نیز رسانههای خبری با اعلام رکورد زدن نرخ تورم در انگلیس اعلام کرده بودند آمار رسمی نشان میدهد که در بحبوحه افزایش قیمت سوخت و مواد غذایی، شاخص قیمت مصرفکننده بریتانیا (CPI) در ۱۲ ماه منتهی به ژوئن، ۹.۴درصد افزایش یافت و به بالاترین حد خود در ۴۰ سال اخیر رسید.