اما در همین بیخ گوش پایتخت، موزه خودروهای تاریخی، روایتهای جالبی از صاحبان خودروهایش دارد. از کالسکه ناصرالدینشاه گرفته تا فانتوم ضدگلوله محمدرضاشاه و خودروی تعلیم رانندگی ولیعهد. خودروهای لوکس و آخرین مدلی که دربار صاحب آنها شده بود. رولز رویس، فراری، بنز، مازراتی و پورشه خودروهای افسانهای خانواده سلطنتی بودند که آن روزگار تنها زیر پای درباریان بود!
حالا بیش از ۴۰سال از آن روزگار میگذرد و گذر زمان ورق را برگردانده است؛ بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، آنطور که محمد فاعل، مدیر موزه خودروهای تاریخی میگوید: «اکنون این خودروها متعلق به مردم است.»
کالسکه ناصرالدینشاه ساخت کالسکهسازی «واگن فابریک» اتریش
خودروها، بخشی از تاریخ متحرک ایران هستند. در لابهلای خودروهای موزه، تاریخ را میتوان ورق زد. کالسکه ناصری ساخت کالسکهسازی «واگن فابریک» اتریش که جای نشستن درشکهچی برای آن طراحی نشده؛ چهار کالسکهرانی را به تصویر میکشد که پابهپای چرخهای کالسکه حرکت میکردند تا قبله عالم را برای آخرین بار قبل از ترو، برای جشن پنجاهمین سالگرد سلطنت به حرم حضرت عبدالعظیم (ع) ببرند. اما هنگام بازگشت جنازه ناصرالدینشاه را داخل کالسکه گذاشتند تا برای جلوگیری از هرجومرج صحنه ترور، وانمود کنند که شاه هنوز زنده است.
از در اصلی سالن موزه که وارد تالارها میشوید، تاریخ درست به چهار بخش تقسیم میشود. سالن یک ماشینهای آنتیک، سالن دو ماشینهای کلاسیک، سالن سوم ماشینهای تشریفاتی و آخرین سالن ماشینهای سوپر اسپورت.
تاریخ آنتیکها
لیموزین آب طلاکاری شده «پیرس آرو»، گرانترین خودروی جهان با آن بدنه غولپیکر براق، درست در وسط سالن موزه خودنمایی میکند. خودرویی که در سال ۱۳۰۹، کلنل رضا قلیامیر خسروی، رئیس بانک پهلوی و نماینده انحصاری واردات خودروهای پیرس آرو، برای رضاخان سفارش داد. این خودرو به مبلغ ۳۰هزار دلار خریداری شد که به گفته انجمن دوستداران پیرس آرو در آمریکا، این خودرو در آخرین قیمتگذاری سال گذشته نزدیک به ۵۰۰هزار دلار امروزی ارزش دارد.
خودروی پیرس آرو متعلق به رضاخان
رولز رویس سیلورگوست احمدشاه قاجار
کمی آن طرفتر رولز رویس سیلورگوست احمدشاه قاجار، درست پشتبهپشت پیرس آرو رضاخان پارک شده است. مسئول سالن شماره یک موزه میگوید بدنه این خودرو با چوب ساخته شده بود، اما وقتی در دوران پهلوی برای تعمیر و مرمت به انگلیس فرستاده میشود یک ورقه فلزی سیاهرنگ روی آن قرار میگیرد. یکی از روایتهای جالب درباره رولز رویس دوران قاجار، دعوای حقوقی خانواده پهلوی با دولت ایران بود، چراکه فرستادن این خودرو برای تعمیرات به انگلستان همزمان میشود با وقوع پیروزی انقلاب اسلامی در ایران. خانواده پهلوی که ادعای مالکیت این خودرو را داشتند، به دادگاه عالی لندن شکایت میکنند. با این حال، دادگاه لندن اعلام کرد که این خودرو به مردم ایران تعلق دارد و به همین علت بعد از انجام مرمت و تعمیرات به کشور بازگردانده شد.
«فواد مجذوب» حسابدار شخصی دربار محمدرضاشاه پهلوی از آن ماشینبازهای معروف دوران خودش بود. گفته میشود که او ۴۰۰ خودرو تاریخی و ارزشمند داشت که ۳۰۰ دستگاه آن در ایران بود و باقی آنها را در انگلیس نگهداری میکرد. بنابراین، در سالن شماره یک موزه خودروهای تاریخی ایران، سه دستگاه خودرو از فواد مجذوب نیز، در کنار خودروی پادشاهان به چشم میخورد.
تاریخ کلاسیکها
خودروی کرایسلر اسپیشیال و هدیه شاه به ثریا اسفندیاری یکی از معروفترین خودروهای سالن شماره ۲ است. خودرویی که مینی گرامافون و یخچال چوبی در کابین خود دارد و داشبورد آن با طلا آبکاری شده است.
مرسدس بنز ۵۰۰ k هدیه هیتلر به رضاخان.
اما از مهمترین خودروهای مجموعه و درواقع این سالن مرسدس بنز ۵۰۰ k معروف است که تنها خودروی باقیمانده از رده خودش در جهان است. از این خودرو ۶ دستگاه، به دستور هیتلر ساخته میشود تا برای بهبود روابط به پادشاهان حوزه خلیجفارس هدیه دهد. منتها در این سالها ۵ خودرو در جنگ و بمبارانها از بین رفتند و حالا تنها هدیه هیتلر به رضاخان باقی مانده است. نکته جالب این است خودِ شرکت مرسدس بنز نیز این خودرو را در مجموعهاش ندارد و به همین دلیل بارها به ایران پیشنهاد خرید آن را به مبالغ بسیار بالا داده است. با این حال، بنیاد مستضعفان که متولی اصلی این موزه است هربار این پیشنهادات را رد میکند تا جایی که آخرین بار پیشنهاد وسوسه انگیز مرسدس بنز، حتی با یک چک سفید امضا هم رد میشود. مسئول موزه میگوید بسیاری از بازدیدکنندگان فقط برای دیدن این خودرو به موزه میآیند.
تاریخ تشریفاتیها
در سالن خودروهای تشریفاتی ماشینها از لحاظ جثه و امکانات متفاوت هستند، چراکه آنها اساسا با هدف تشریفات ساخته شدند. بین ماشینهای تشریفاتی، «رولز رویس» هیچ رقیبی ندارد و در این رده بهترین آنها «فانتوم» است. فانتوم ۳ از دوره رضاخان خریداری میشود و بعد از تبعید او خودروی لوکس فانتوم به پسرش محمدرضا به ارث میرسد.
فانتوم ۴، خودروی تشریفاتی دربار پهلوی
با این حال، آخرین باری که محمدرضاشاه سوار فانتوم پدرش شده بود، به جانش سوءقصد میشود. بعد از این حادثه او دیگر سوار این فانتوم نمیشود و به جای آن هجدهمین یا بهتر است بگوییم آخرین تولیدی فانتوم ۴ را میخرد که خودرویی ضدگلوله است. این بخش از تاریخ را مسئول سالن شماره ۳ روایت میکند. او میگوید که فانتوم ۴ دستساز، با چهارونیم تن وزن و ۱۶۰ کیلومتر سرعت تنها مختص استفاده دربار بود. در واقع در زمان حکومت پهلوی رولز رویس این خودروها را فقط برای تشریفات دربار سلطنتی تولیدمیکرد و خرید فانتوم برای مردم عادی ممنوع بود؛ بنابراین حتی متمولترین خانوادهها در دوران پهلوی، حق خرید خودروی فانتوم را نداشتند. همین مسأله باعث شد رولز رویس برای افراد ثروتمند و مردم عادی که دوست داشتند خودرویی شبیه به فانتوم داشته باشند، مشابه آن را تولید کند.
اما از مهمترین خودروهای این سالن مرسدس بنزهای ۶۰۰ هستند که از آنها در جهان تنها ۲ هزارو۶۷۷ دستگاه تولید شده است. این در حالی است که شرکت مرسدس بنز اعلام کرد که هیچ کدام از آنها شبیه به دیگری نیست و در تجهیزات با یگدیگر تفاوتهای جزئی دارند. بهترین نوع مرسدس بنز ۶۰۰ که به پولمن معروف است، در لابهلای فانتومها پارک شده. خودرویی که آن زمان به غیر از شاه ایران و سران کشورها، هنرپیشههایی مثل الیزابت تیلور، جان لنون و الویس پریسلی نیز از مشتریانش بودند.
تاریخ سوپر اسپورتها
در آخرین سالن، ورقهای تاریخ کاملتر میشود. بیشتر خودروهای این سالن ماشینهای خانوادگی و تفریحی محمدرضاشاه پهلوی است. از «مازراتی» که به گفته مسئول سالن شماره ۴ از برندهای مورد علاقه شاه پهلوی بوده گرفته تا خودروی سفارشی «امپیوی تهران» که از آن فقط یک دستگاه در جهان ساخته شده است. درواقع این خودرو با همکاری بنز، پورشه و فولکس ساخته میشود و دو سوییچ به رنگهای طلایی و نقرهای دارد که هر کدام از این سوییچها، خودرو را از نظر سرعت محدود میکردند. ظاهرا این خودرو برای تعلیم رانندگی ولیعهد سفارش داده شده بود.
پورشه تقریبا صفر که آخرین خودروی خریداری شده محمدرضا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بود
پورشه تقریبا صفر که آخرین خودروی خریداریشده پهلوی دوم قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بود
خودروی سوپرفست از کمپانی فراری، خودرویی است که در جهان تنها ۳۶ دستگاه از آن ساخته شده و گفته میشود این خودرو در دورهای که برای فروش عرضه شده، قیمت بسیار بالایی داشته و در ایران نیز، محمدرضا پهلوی آن را میرانده است. اما در لابهلای ماشینهای سوپر اسپورت آخرین سالن موزه، آخرین خودروی متعلق به محمدرضاشاه پهلوی، آخرین برگ این تاریخ پر زرقوبرق و سلطنتی را کامل میکند. عاج لاستیکها، درخشش رنگ بدنه و بافتهای مخملی صندلیهای پورشه مشکیرنگ، در گوشه سالن نشانمیدهد که خودرو تقریبا صفر است. خودرویی که وقتی محمدرضاشاه برای خودش سفارش داد، هرگز نمیدانست که با پیروزی انقلاب اسلامی به زودی باید همه این تاج و تخت را رها کند. حالا بیش از ۴۰ سال از آن روزگار میگذرد، پادشاهان، شاهان و خاندان سلطنتی از کاخها رفتهاند، در خیابانهای پایتخت دیگر صدای پای اسبهای درشکه اتریشی ناصرالدینشاه به گوش نمیرسد. دیگر از لیموزین آب طلاکاری شده رضاخان یا پورشه و مازراتی و فراری و فانتوم لوکس دربار هم خبری نیست؛ در این گذار، پادشاهان رفتهاند و تنها موزهها، این تاریخ پر زرقوبرق دوران دیکتاتوری و سلطنتی را به تصویر میکشند.
منبع : شهروند آنلاین