آیا خانه دوم دانش آموزان همانند خانه اول آن‌ها ایمن و مناسب است؟

از مدرسه به عنوان خانه دوم دانش آموزان یاد می‌شود و در دوران قبل از همه گیری کرونا و حتی زمانی که آموزش حضوری از سر گرفته شد دانش آموزان بیشترین وقت خود را در طول روز در مدارس می‌گذراند. به همین علت استحکام، ایمنی و امکانات مدارس برای دانش آموزان و خانواده آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در گذشته دانش آموزانی بودند که به علت ایمن نبودن مدرسه خود صدمات زیادی دیده اند که حتی جبران ناپذیر بوده است. البته اکنون مدارس شرایط مناسب تری پیدا کرده اند.

بر اساس آمار تا اواسط دهه هشتاد بیش از  ۷۰ درصد مدارس کشور فرسوده بوده اند و این آمار با کاهش ۴۰ درصدی در سال ۹۵ به ۳۰ درصد رسید و اکنون نیز فقط ۱۹.۲ درصد از مدارس کل کشور فرسوده هستند.

با این حال معاون حفاظت و پیشگیری از حریق سازمان آتش نشانی  شهرداری تهران درباره همین ۱۹.۲ درصد مدارس کشور در اوایل شروع آموزش حضوری دانش آموزان در تهران اعلام کرد ۲۰۰۰ مدرسه فرسوده معرفی شده که از این تعداد ۵۰۰ مدرسه در وضعیت ناپایدار و تخریب هستند.

حاجی پور مدیر کل حوزه ریاست سازمان نوسازی کشور گفت: عملیات‌های عمرانی با میزان اعتبارات رابطه مستقیم دارد و هر چه میزان اعتبار بیشتر باشد سرعت بازسازی و نوسازی مدارس نیز افزایش می‌یابد. البته این مقام مسئول اعلام کرد این ۱۹.۲ درصد مدارس فرسوده برای بازسازی نیاز به اعتبار ۱۰۳ هزار میلیاردی دارد.

در سال ۱۴۰۱ اعتبار نوسازی و توسعه مدارس در بودجه هئیت دولت و با حمایت مجلس افزایش داشته و سهم ۶ هزار میلیارد تومانی در بودجه کشور داشته است که باز هم این بودجه  با اینکه افزایش داشته اما کافی نیست.

البته طرح‌های عملیاتی نوسازی مدارس تنها به تخریب و بازسازی مدارس و یا مقاوم سازی آن مربوط نمی‌شود. وزارت آموزش و پرورش وظیفه دارد با ساخت مدرسه در سراسر کشور عدالت آموزشی را برقرار کند و به مناطق محروم توجه ویژه‌ای داشته باشد. البته که در بحث مدرسه سازی و گسترش عدالت آموزشی خیرین و بعضی نهاد‌ها مانند بنیاد برکت و سپاه پاسداران نیز در بحث محرومیت زدایی و ساخت مدرسه وظایفی دارند و کمک‌هایی انجام داده‌اند.

در حوزه عدالت آموزشی هنوز کودکان و دانش آموزانی هستند که معنای واقعی خانه و سرپناه دوم را حس نکرده اند و هنوز در کلاس‌های نامناسب کانکسی تحصیل می‌کنند. در کشور بیش از ۴ هزار مدرسه کانکسی وجود دارد که به گفته مسئولان از سال گذشته بحث جایگزینی آن با کلاس‌های درس ایمن و مناسب آغاز شده است.

 مدیر کل حوزه ریاست نوسازی مدارس اعلام کرده است که در بعضی مناطق مدارس کانکسی تنها راه برقراری عدالت آموزشی است یعنی این مناطق به دلیل نداشتن هیچ دسترسی و راهی ارتباطی مناسب امکان حمل مصالح مورد نیاز برای ساخت کلاس درس ایمن وجود ندارد و به همین دلیل تنها از کلاس کانکسی می‌شود استفاده کرد.

بیشترین فراوانی کلاس‌های درس کانکسی در استان‌های آذربایجان غربی و شرقی، کرمانشاه و خوزستان است و استان‌های تهران و سمنان به ندرت چنین کلاس‌های درسی دیده شده است.

بر اساس برآورد مسئولان برای  جایگزینی هر کلاس ایمن و استاندارد با کلاس کانکسی حدود یک میلیارد تومان اعتبار نیاز است و در کل برای جایگزینی ۴ هزار مدرسه کانکسی حدود ۴ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز داریم.

با توجه به بودجه محدود سازمان نوسازی و لزوم رعایت عدالت آموزشی باید خیرین بیشتری در این کار خیر مشارکت داشته باشند و نهاد دیگر با استفاده از ظرفیت های خود  پا به عرصه مدرسه سازی بگذارند تا آینده سازان این سرزمین که شاید تنها دلخوشی آن‌ها داشتن یک کلاس درس مناسب است، بتوانند رشد کنند و استعداد خود را شکوفا کنند.