روزه داری در دوران شیردهی

زهرا مغدانی کارشناس ارشد تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز گفت: تغذیه انحصاری با شیر مادر بهترین الگوی غذایی مناسب برای رشد شیرخواران است. با توجه به اهمیت شیر مادر برای شیرخواران به ویژه در طول ۶ ماه نخست زندگی و این نکته که یکی از دغدغه‌های مادران شیرده در ماه رمضان تأثیر روزه داری بر مقدار شیر است، مادرانی که کودکان شیرخوار داشته و در این ماه روزه می‌گیرند، همواره با نگرانی‌هایی روبه رو هستند.

زهرا مغدانی گفت: با توجه به محدودیت‌های زمانی برای غذا خوردن و تغییر نوبت‌های صرف غذا و آشامیدنی ها، روزه می‌تواند بر وزن مادر شیرده تأثیر داشته باشد. همچنین تغییرات ساعات خواب نیز در این خصوص بی تأثیر نیست.

او گفت: تغییر تغذیه مادرانی که دچار سوتغذیه نیستند، به جز موارد اندکی همچون ویتامین C و سایر ویتامین‌های محلول در آب، اغلب تغییر مهمی در ترکیب شیر مادر ایجاد نمی‌کند، اما حجم شیر تولید شده کاهش می‌یابد و این کاهش می‌تواند چشمگیر باشد.

به گفته این کارشناس تغذیه، در شش ماه نخست شیردهی که تغذیه شیرخوار فقط با شیرمادر انجام می‌شود و حتی در نیمه دوم سال اول که سهم شیرمادر در تغذیه شیرخوار زیاد است، شیر دادن همراه روزه داری کاری دشوار و اغلب توأم با کاهش حجم شیر است، به حدی که می‌تواند باعث کمبود شیر برای تأمین تغذیه شیرخوار و در نتیجه کندی رشد کودک شود.

 مغدانی گفت: بدیهی است هر چه کودک پس از شروع تغذیه تکمیلی، کمتر به شیر مادر وابسته باشد، امکان روزه داری مادر بیشتر است؛ بنابراین مادران شیرده می‌توانند در نیمه دوم سال دوم شیردهی، بدون تحمل دشواری فراوان روزه بگیرند، به ویژه اگر مادر شیرده با رعایت تغذیه مناسب، دریافت مایعات کافی و کاهش فعالیت‌های فیزیکی بتواند دفعات شیردهی در طول روز را کاهش داده و بیشتر در فاصله صرف افطاری تا سحری به نوزاد شیر دهد.

او گفت: با توجه به نظرات اکثر اساتید و محققان، روزه داری مادر تأثیری بر رشد نوزاد، نمای توده بدنی مادر و درشت مغذی‌های شیر مادر ندارد. مادران شیرده بهتر است تا ۶ ماهگی نوزاد، روزه نگیرند.

کارشناس ارشد تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز گفت: از ۶ تا ۱۲ ماهگی این امر به وضعیت کودک و شرایط مادر بستگی دارد و از یک سالگی به بعد با مشورت با پزشک، مادر می‌تواند روزه بگیرد.

 مغدانی گفت: تحقیقات قبلی نشان داده است که روزه داری مادر تغییر معناداری بر روی شاخص‌های رشد شیرخوارانی که به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می‌شوند، نداشته است. روزه ماه رمضان تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر روی درشت مغذی‌های شیر و رشد شیرخوار ندارد و در واقع تفاوت معنادار آن در روزه داری، بر روی ریز مغذی‌ها است.