چرا دولت بایدن برای بازگشت به برجام پیش شرط گذاشته است؟

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،  «آنتونی بلینکن» روز گذشته در اولین مصاحبه تلویزیونی خود بعد از تصدی سمت وزیر خارجه آمریکا به شرح سیاست‌های این کشور در قبال برخی کشور‌ها از جمله ایران پرداخت و در خصوص برنامه هسته‌ای ایران اتهاماتی را مطرح کرد. سیاست‌هایی که چشم انداز بازگشت آمریکا به برجام و سیاست‌های این کشور در قبال ایران را در هاله‌ای از ابهام فرو می‌برد.

بیشتربخوانید

• دبه بایدن با بازی «اول تو»

با پیروزی دموکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری و سنای آمریکا خوش بینی نسبت به آثار و پیامد‌های مذاکره با آمریکا در میان غرب گرایان تقویت شد. در این میان حتی رئیس جمهور نیز در تله غرب گرایان افتاد تاجایی‌که وعده دلار ۱۵ هزارتومانی داد و بودجه سال آینده کشور را خوشبینانه و متناسب با فروش نفت ۲ میلیون و ۳۰۰ بشکه در روز بست. اما با رونمایی از سیاست خارجی دولت جدید امریکا و اظهارنظر چهره‌های کلیدی بایدن مشخص شد که انگاره‌های جریان غرب گرا در واقعیت، آنچنان که می‌پنداشت شدنی نیست.

همچنان که روز گذشته بلینکن مدعی شد که «تهران ماه‌ها با دست‌یابی به مواد شکاف‌پذیر مورد نیاز برای ساخت یک سلاح هسته‌ای فاصله دارد [اما]اگر به برداشتن محدودیت‌ها در توافق هسته‌ای ادامه دهد این مسأله می‌تواند ظرف چند‌هفته اتفاق بیفتد.» بلینکن در حالی این سخنان را مطرح می‌کند که جمهوری اسلامی ایران بار‌ها بر ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود تاکید کرده و فعالیت‌های هسته‌ای ایران همواره تحت نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده است.

وی در ادامه ادعاهایش افزود آمریکا مایل است به تعهد به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بازگردد، اگر ایران هم همین کار را بکند و سپس با متحدان و شرکای خود بر روی دستیابی به توافقی «طولانی‌تر و محکم‌تر» که شامل مسائل دیگر نیز می‌شود، همکاری کند. وزیر خارجه دولت جدید آمریکا پیشتر در اولین نشست خبری خود هم با تاکید بر لزوم بازگشت ایران به پایبندی به تعهدات برجامی، گفته بود از بازگشت به توافق هسته‌ای به عنوان بستری برای مذاکرات و توافق گسترده‌تر استفاده می‌کند.

این سیاست دولت آمریکا در قبال ایران در حالی است که «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا با وعده به عقب‌برگرداندن سیاست‌های «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا روی کار آمد و در روز‌های گذشته چندین دستور اجرایی برای لغو سیاست‌های ترامپ امضا کرده است، اما بایدن نتوانست آمریکای ترامپ را پشت نقاب پنهان کند.

شروط اخیر وزیر خارجه دولت بایدن برای ایران جهت حضور در برجام از جمله اینکه جمهوری اسلامی ایران باید به تعهدات خود در برجام پایبند باشد، در شرایطی است که بنابر قانون راهبردی لغو تحریم ها، چنانچه آمریکا تحریم‌های خود علیه ایران را لغو نکند، ایران نیز در تاریخ سوم اسفند پیش رو گام‌های خود از جمله تعلیق پروتکل الحاقی را برخواهد داشت.

درهمین باره، سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان روز گذشته دوشنبه در نشست خبری، در پاسخ به سوال خبرنگار «صبح نو» مبنی بر اینکه اگر آمریکا در نهایت حاضر به لغو تحریم‌ها نشود، تکلیف چه خواهد شد، گفت: مسیر چند هفته و چند ماه آینده در قانون مجلس (لغو تحریم ها) کاملا روشن است. در کمتر از چند هفته دیگر، طبق قانون مجلس به تاریخ توقف نظارت‌های فراپادمانی (پروتکل الحاقی) می‌رسیم که اگر تا آن موقع (سوم اسفند) گام موثری صورت نگرفته باشد، دولت موظف به برداشتن گام بعدی خواهد بود. این مسیری است که نمایندگان ملت برای آینده ترسیم کرده اند و دولت قدم به قدم این مسیر را خواهد رفت.

خطیب‌زاده در بخش دیگری از این نشست در پاسخ به این سوال که چه اتفاقی بیفتد که ایران، آمریکا را عضو برجام بپذیرد، اظهار داشت: ما منتظر اقدام آمریکا هستیم. اقدام هم رفع تحریم موثر و این یعنی همه تحریم‌هایی که بعد از روی کار آمدن ترامپ با گردن کشی و سرکشی درباره معاهدات و نرم‌های بین‌المللی از جمله قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام رخ داد، باید به صورت موثر لغو شود و یعنی ما باید آثار رفع تحریمی را در ایران ببینیم.

وی تصریح کرد: یک امضا بر روی کاغذ کفایت نمی‌کند و پاسخش یک امضا بر روی کاغذ است. آنچه منتظریم اظهارنظر این و آن نیست. آنچه منتظر آن هستیم این است که سرمایه این ملت قابل دسترسی باشد. نفت به راحتی توسط شرکت‌ها مبادله و پولش برگردد و ... زنجیره‌ای از آثار رفع تحریمی را ببینیم. هر زمان این اقدام را از سوی آمریکا ببینیم متناسب با آن پاسخ خواهیم داد. وی گفت: آمریکا نه تنها از برجام خارج شده بلکه ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ نیز هست. بازگشت آمریکا به برجام به صورت اتومات نیست، با یک امضا خارج شدند و با یک امضا نمی‌توانند وارد شوند.

آمریکا در شرایطی از ایران توقع دارد که از روند کاهش تعهدات برجامی خود دست بردارد و در عین حال لغو تحریم‌های ظالمانه خود را منوط به این کاهش تعهدات کرده که در نوبت قبلی یعنی پس از امضای برجام، این ایران بود که ابتدا با عمل به تعهداتش، حسن نیت خود را به طرف غربی نشان داد و در عوض «تقریبا هیچ» نصیبش شد. با نظر به این تجربه تلخ، این بار نوبت آمریکاست که باید به تعهدات بر زمین مانده خود که عملیاتی شدن شان عملا ۶ سال به تاخیر افتاده، عمل کند.
این رویکرد دولت بایدن در قبال ایران در حالی است که به قول قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی دوران اقدمات نقد در برابر تعهدات نسیه به سرآمده است دولت آمریکا به‌عنوان «نقض‌کننده توافق هسته‌ای» و بازیگری که رسما از این توافق خارج شده است، باید به جای «تعیین تکلیف وقیحانه» و پیش شرط‌گذاری برای بازگشت خود به برجام، به فکر جبران خسارت‌ها و تبعات خروج دولت ترامپ از توافق هسته‌ای باشد. باتوجه به این شرایط دستگاه دیپلماسی باید این گزاره را به صورت مستمر به طرف مقابل (آمریکا- تروییکای اروپایی) یادآور شود که راه دومی در مسیر بازگشت آمریکا به برجام وجود نداشته و دولت بایدن باید میان عمل کامل به برجام و خارج ماندن از این توافق، دست به انتخابی سرنوشت‌ساز بزند.

منبع:  صبح نو 

انتهای پیام/