خودروهای داخلی در کلاس خودروهای خارجی نیستند/ امکان واردات در صورت کنترلِ معاملات وجود دارد

حوزه مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، ابراهیم اسدی بیدمشکی؛ شورای نگهبان روز گذشته نتیجه بررسی‌های خود را بر روی مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه ۹۹ به مجلس فرستاد تا نمایندگان همین کمیسیون برای ایراد‌های اعلام شده را برای تأمین نظر این نهاد نظارتی اصلاح کنند. یکی از مصوبات کمیسیون تلفیق، بند الحاقی هفتم از تبصره ۶ لایحه بودجه است که در آن، واردات خودرو‌های سبک و سنگین با اولویت خودرو‌های ترکیبی (هیبریدی)) و ماشین آلات معدنی و راهسازی با ارز دارای منشأ خارجی طبق قانون‌ها و مقررات مجاز اعلام شده است. اما شورای نگهبان در بررسی‌هایش این بخش از بودجه را با بند ۷ سیاست‌های کلی تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی و همچنین هشتمین بند سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مغایر دانسته است.  باشگاه خبرنگاران جوان در این باره با فریدون احمدی، نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو کرده است تا بخشی از این مسئله را تحلیل کند:

بیشتر بخوانید: نگاهی به گوشه و کنار بودجه ۹۹/ تکلیف بنزین، وام ازدواج و یارانه چه می‌شود؟

اقتصاد مقاومتی بیان نمی‌کند که همه چیز را خودمان باید تولید کنیم

باشگاه خبرنگاران جوان: شورای نگهبان مصوبه کمیسیون تلفیق را مبنی بر واردات خودرو‌های خارجی با منشأ ارز خارجی مغایر با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی دانسته است. نظر شما با وجود اعتراض مردم به کیفیت محصولات خودروساز‌های داخلی درباره این رأی شورای نگهبان چیست؟

احمدی: اقتصاد مقاومتی بیان نمی‌کند که همه چیز را باید خودمان تولید کنیم، بلکه می‌گوید سازوکار اقتصادی باید به نحوی فراهم شود که با تغییرات جزئی در محیط کشور، اقتصاد به هم نریزد و درجه حساسیت اقتصادی خیلی بالا نباشد. این موضوع، سیاستی کلان است و در قوانین پایین‌دستی آن هم ذکر نشده که واردات هر محصول تولیدی داخل کشور ممنوع است؛ این استدلال هم چندان کارشناسی به نظر نمی‌رسد.

البته رد این مصوبه با دلیل دیگری درست خواهد بود؛ وقتی به دلیل واردات خودرو ارز با منشأ خارجی وارد کشور می‌شود، ارز مذکور به ریال تبدیل خواهد شد. در صورت تبدیل آن به ریال، وارد کننده و عوامل واردات این خودروها، دوباره می‌خواهند ارز را از داخل کشور جمع کنند تا چرخه عملکردشان متوقف نشود و ادامه یابد.

طبق مصوبه کمیسیون تلفیق در مورد واردات خودروها، کسی از دولت و سامانه‌های دولتی ارز نمی‌گیرد و ارز ناشی از صادرات هم نیست. برای نمونه فردی در خارج کشور سرمایه‌ای دارد و می‌خواهد خودروی خارجی را وارد کند. کسی هم در ظاهر با ارز داخلی کاری ندارد و ارز کشور برای مسائل مهمی مانند دارو، غذا و... باید اولویت بندی شود. این موضوع منطقی است، اما این اتفاق ممکن است نتایج بدتری را در پی داشته باشد.

 سطح خودروهای داخلی به هیچ وجه در کلاس خودروهای خارجی نیست

شکل گیری معاملات ارزی فضای بدی را ایجاد می‌کند که من از وجود برخی از این معاملات مطلعم. معامله‌های ارزی، گرفتاری‌های اقتصادی ایجاد خواهد کرد و سیستم مالی کشور باید تراکنش‌ها را رهگیری کند تا مشخص شود پول از کجا آمده و به چه حسابی واریز شده است. از طرفی، فردی که چندین خودرو وارد می‌کند، همه محصولات وارداتی را برای خود استفاده نمی‌کند و قصد فروش دارد و همچنین فروش خودرو‌های وارداتی به ریال خواهد بود. این تبدیل ارز به ریال، مسیر تقاضایی را برای دستیابی دوباره به ارز ایجاد خواهد کرد تا چرخه این نوع واردات ادامه پیدا کند و البته قابل کنترل هم نیست.

وارد کننده و عوامل واردات خودرو برای تبدیل دوباره ریال به ارز، از بازار ارز‌های سرگردان موجود در کشور را جمع می‌کنند و این اتفاق به التهاب‌های بازار ارز دامن می‌زند، نوسان ارزی ایجاد می‌کند و ثبات نسبی بازار را بر هم خواهد زد. شاید شورای نگهبان هم این استدلال را نمی‌توانسته بیان کند و به همین دلیل مصوبه را رد کرده است، وگرنه موضوع واردات خودرو برای جلوگیری از یکه تازی خودروساز‌های داخلی به لحاظ فنی تولیدی و تکنیکی هیچ توجیهی ندارد.

باشگاه خبرنگاران جوان: چرا این واردات از یکه تازی چند ساله خودروساز‌های داخلی جلوگیری نمی‌کند؟

احمدی: واردات خودرو‌های خارجی چندان تنه به تنه خودروساز‌های داخلی نمی‌زند، چراکه بازار خودرو‌های داخلی با خودرو‌های خارجی متفاوت است. همچنین خودرو‌های وارداتی محصولاتی نیستند که مشابه‌شان در داخل کشور تولید شود و به علاوه عوارض واردات هم به قدر کافی بالا هست. سطح خودروهای داخلی به هیچ وجه در کلاس خودروهای خارجی نیست و این محصولات وارداتی با پژو و پراید رقابت نمی‌کنند و مشتری خودشان را دارند. کدام یک از خودروساز‌های داخلی محصولی تولید می‌کند که ما بگوییم با محصول خارجی در رقابت است؟ به نظرم افرادی که به این این مسئله اعتقادی ندارند، اظهار غیر کارشناسی کرده‌اند.

امکان واردات در صورت وجود سازوکار کنترل معاملات وجود دارد

باشگاه خبرنگاران جوان: شما درباره ایجاد التهاب در بازار ارز به واسطه این نوع داردات خودرو‌های داخلی گفتید. اما نایب رئیس کمیسیون تلفیق و پیشنهاد کننده این بند از لایحه اظهار کرد که اگر شرکت‌های وارد کننده با یک سازوکار واردات را بدون ایجاد تلاطم در بازار ارز فراهم کنند، با نظارت بانک مرکزی این موضوع قابل اجراست.

احمدی: البته نظر مجلس به یک شرط درست به شمار می‎رود؛ اگر ریال جمع شده ناشی از واردات، سازوکاری داشته باشد که به ارز تبدیل نشود و با کنترل این سازوکار، معاملات شکل ارزی پیدا نکند، واردات قابل اجراست؛ زیرا کنار گذاشتن ریال در معاملات خطر سنگینی است که ما با آن مواجهیم. اگر ثبات پول ما بیش از این از دست برود، بسیاری از افراد در شرایط محافظه کارانه‌ای، معاملات را به سمت معاملات ارزی خواهند برد.

انتهای پیام/