درآمد کم تئاتر آزار دهنده است/ در انتخاب بازیگر رابطه حرف اول را میزند/ تغییر عوامل نمایش به دستور اسپانسر مالی!

حوزه تئاتر  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، این روز‌ها استقبال گرمی از نمایش‌های ایرانی و خارجی اجرا شده در سالن‌های تئاتر می‌شود و به نظر می‌رسد شکل گیری گروه‌های حرفه‌ای تئاتر، ورود چهره ها‌ی جوان به این عرصه و استقبال از آن‌ها توسط مخاطبان، از عوامل رونق گرفتن فضای نمایش در ایران است.

اما با وجود این تعداد نمایش، باز هم تئاتر ایران گرفتار مشکلات و دغدغه‌های جدی و پر حاشیه برای هنرجویان تازه وارد است.
بهناز بستان دوست بازیگر تئاتر و سینما با خبرنگار ما در خصوص دغدغه‌ها و مشکلات هنرجویان عرصه تئاتر و هنر‌های نمایشی صحبت‌هایی کرده است که در ادامه می‌خوانید.

خانم بستان دوست ارزیابی شما از وضعیت کلی تئاتر نسبت به سال‌های گذشته چگونه است؟
بنده به مدت ۱۲ سال به علت تولد فرزندم هیچ فعالیتی در حوزه سینما و تئاتر نداشتم. اما پس ازورود دوباره به این عرصه شاهد اتفاقات عجیب و روابط جدیدی بودم. در دوران دانشجویی و در اوایل کاری بنده، تئاتر به معنای واقعی اجرا می‌شد. به دلیل اینکه ما به ساخت یک کار هنری با کیفیت فکر می‌کردیم و سالن‌های تئاتر با وجود کم بودنشان تماشاگران و مخاطبان خاصی داشتند. کار‌های خوب به نحو احسن انجام می‌شد و کار‌های بی کیفیت هیچ اجرا و تماشاگری نداشت. اما امروزه در حوزه تئاتر، گیشه و پول حرف اول را می‌زند و تمام سالن‌های خصوصی هم در حال پر شدن هستند. دغدغه اصلی اهالی این رشته چهره شدن و سود مالی است نه کاری که با محتوای پر بار و مناسب باعث جذب مخاطب شود.

به نظر شما امروزه تماشاخانه‌های خصوصی در پیشرفت هنرجویان نسل جوان موثر هستند؟
در حوزه تئاتر بحث کمیت مطرح نیست بلکه کیفیت معنا دارد. متاسفانه امروزه بیشتر افراد دوست دارند که راه صد ساله برای رسیدن به شهرت و پول را یک شبه طی کنند. اگر هم تعداد سالن‌ها برای اجرای نمایش‌ها بالا رود چیزی که مهم است محتوای مناسب نمایش هاست. کیفیت آثار مخاطبان را جذب می‌کند.

باتوجه به درآمد اندک تئاتر، میتوان آن را شغل دانست؟
این موضوع یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های بنده در حوزه سینما و تئاتر است. یکی از شانس هایم در دوران دوری ۱۲ ساله از تئاتر، فعالیت در رادیو بود که خدا را شکر درآمدم هرچند اندک، اما رضایت بخش بود. اما درآمد کم تئاتر و سینما واقعا فشار اقتصادی زیادی به اهالی این رشته وارد کرده است.

از آن جایی که در بخش نمایشنامه و فیلمنامه نویسی با مشکل مواجه هستیم آیا نسل جوان به خوبی در نمایشنامه نویسی فعالیت دارند؟
یک تعداد بسیار اندکی از افراد هم سن خودم در حوزه نمایشنامه نویسی فعالیت دارند، ولی تا به حال ندیدم جوانان در این زمینه فعالیتی انجام دهند. بنده امیدوارم اتفاقات و حمایت‌های خوبی از این عرصه مخصوصا جوانان تازه وارد شود.

بسیاری از هنرجویان از همان ابتدا تئاتر را پلی برای رسیدن به سینما می‌دانند. به نظر شما تئاتر تا چه حد می‌تواند در رسیدن افراد به بازیگری سینما تاثیرگذار باشد؟
بازی در تئاتر و سینما یک مقوله و مدیوم متفاوت است و اگر بنده حوزه تئاتر را برای بازی انتخاب کردم به دلیل فعالیت در این عرصه بود نه چیز دیگر؛ ولی اگر از همان جا زمینه‌ای برای فعالیت در حوزه سینما برایم انفاق می‌افتاد حتما با کمال میل قبول می‌کردم. تئاتر باعث پخته شدن استعداد‌های افراد برای بازی حرفه‌ای در سینما می‌شود. تاثیر مثبت رادیو در کار تئاتر من این بود که توانایی ام را برای بازی در زوایا وشخصیت‌های مختلف بالا برد.

یکی از مشکلات امروز تئاتر وجود رابطه و رانت در تمامی بخش هاست به نظر شما انتخاب عوامل به خصوص بازیگران، بر اساس توانایی شکل می‌گیرد یا معیار‌های دیگری هم وجود دارد؟
معیار‌های دیگر خیلی موثر هستند و ما افراد با استعداد زیاد داریم، اما متاسفانه برای انتخاب بازیگران، رابطه بیشتر از توانایی شخصی موثر است و گاهی پول باعث حق و ناحق شدن استعداد‌ها می‌شود.

گروه‌های پر چهره و معروف در کمتر از یک ماه تمرین، نمایش را به روی صحنه می‌برند. اما گروه‌های جوان و افراد تازه وارد همچنان دغدغه سالن اجرا را دارند، چگونه می‌توان این دغدغه‌ها را از بین برد؟
متاسفانه با پول و هزینه کردن می‌توان به بهترین جا‌ها رسید. ممکن است اسپانسری که از آن کار حمایت می‌کند دستور دهد تا کارگردان تک تک عوامل را بر خلاف سلیقه اش تغییر دهد.

چرا نمایشنامه‌های ایرانی کمتر روی صحنه می‌روند؟
ما ضعف زیادی در نوشتن داریم، ولی جشنواره‌های مختلف تئاتر مورد استقبال قرار می‌گیرند. وقتی یک مخاطب از بین نمایش ایرانی و خارجی دومی را انتخاب می‌کند باید راهکار‌های اساسی و اصلی برای جلوگیری از این قضیه صورت گیرد.

به نظر شما تا چه اندازه حضور چهره‌ها در تئاتر قابل قبول است؟
همانطور که افراد حرفه‌ای و معروف وارد تئاتر می‌شوند افراد فعال در حوزه تئاتر هم وارد سینما می‌شوند و این اتفاق بدی نیست. اگر یک هنرپیشه دغدغه زیادی برای به نمایش گذاشتن استعداد خود در صحنه تئاتر دارد و به فکر دیده شدن نیست، به نظرم نه تنها مشکلی ندارد بلکه بسیار هم پسندیده و فوق العاده است.

دانشگاه‌ها تا چه اندازه‌ای در روند آموزش بازیگری به دانشجویان موثر هستند؟
در دوران تحصیل بنده در دانشگاه، اساتید زیادی مثل آقای خسروی و استاد سمندریان که در بازیگری کشور بسیار جریان ساز و موثر بودند با دلسوزی تمام مشغول آموزش بودند. اما الان تا جایی که در جریان هستم اتفاقات مناسب و تاثیرگذاری در دانشگاه برای آموزش بازیگری صورت نمی‌گیرد و بالا بردن مهارت و استعداد بازیگر به خودش بستگی دارد.

بهترین راه ورود به عرصه سینما و بازیگری چیست؟
بهترین راه ورود به این عرصه این است که هنرجویان به صورت آکادمیک و مرحله به مرحله از طریق دانشگاه یا بهره گیری از تجارب اساتید برجسته، حرفه‌ای و مجرب، استعداد خود را در زمینه بازیگری محک بزنند.

به نظر شما مهم‌ترین مشکل تئاتر چیست؟
جریان هنر یک کشور در دست تئاتر آن کشور است، اما امنیت مالی از مهم‌ترین دغدغه‌های تئاتر برای تن ندادن به هرکاری است. وجود سالن‌های مجهز، ایجاد فضای هنرمندانه و فرهیخته مهم‌ترین بحث در حوزه تئاتر است.

انتهای پیام/