شب "فجازی" ظریف چطور گذشت؟

به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان،‌ محمد جواد ظریف روز سه شنبه عصر در نشستی دوستانه با فعالان فضای مجازی (فجازی)ساعتی را به نقدها و صحبت‌های آنها گوش داد و مدتی هم در رابطه با اخباری که از او نقل قول شده بوده و سوالات مطرح شده پاسخ داد.

بخشی از نقدها متوجه سفرا و دیپلمات ها بود. خبرنگاران از حضور غیرفعال سفرا و نمایندگان دستگاه دیپلماسی در فضای مجازی به‌ویژه توییتر گله داشتند. به باور آنها فعالیت این افراد می تواند اخبار دقیق را به سرعت منتقل کرده و به انتشار اخبار موثق کمک کند؛ امری که گفته می شد در کشورهای خارجی مرسوم بوده و در کشور ما مورد بی مهری قرار گرفته است.

برای مثال در موضوع بازداشت خبرنگار روس و مانوری که رسانه‌های خارجی روی آن ایجاد کردند، ظریف در پاسخ به این نکته تاکید کرد که این خبرنگار را از همان ابتدا نباید می‌گرفتند و اگر زمانی شما دلیل دستگیری‌ او  را بفهمید، در می‌یابید که به واقع دلیل آزادی‌ این خبرنگار امری طبیعی بود، اما همینکه شما تعجب کرده و سوال می کنید که چرا او را آزاد کردند نشان می دهد، ما کشوری نیستیم که تحت اختیار و نظر کسی باشیم.

بحث دیگری که یکی از حاضران مطرح کرد به شب استعفای وزیر خارجه باز می گشت و اینکه چرا چنین موضوعی باید رسانه ای می شد؟ که ظریف در جواب او گفت که من استعفا دادم، چون تلاشم حفظ برند «ایران» بوده است و آن شب به این نتیجه رسیدم دیگر برند ایران نیستم. اگر می‌خواستم برند ظریف باشم، جایزه صلح نوبل را می‌گرفتم. آن شبی که قرار بود جایزه صلح نوبل را اعلام کنند یکی از دوستان خارجی زنگ زد به من و گفت سخنرانی‌ خود را نوشته‌ای؟ و من به او گفتم خیالت راحت به من نوبل نمی‌دهند. جان کری و خانم موگرینی هم به نوعی پاسوز من شدند چرا که قرار نبود من برند یک فرد را دنبال کنم، در صورتی که شب استعفا به یک فرد تبدیل شده بودم. من سال‌ها تلاش کردم مانع این اتفاق شوم، اما در آن مقطع این تصور ایجاد شد که ظریف نماینده سیاست خارجی ایران نیست بلکه نماینده یک دیدگاه است آن هم دیدگاهی قابل حذف.

بیشتر بخوانید:ظریف:هرگز نگفتم امضای کری سند است

ظریف در بین صحبت هایش به جمله ای اشاره کرد که بیش از سه سال پیش از او نقل و تیتر یکی از روزنامه ها شده بود: " امضا کری تضمین است". رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در این باره گفت که او چنین صحبتی نکرده است. یکی از خبرنگاران گفت که آقای عراقچی این جلمه را گفتند که با پاسخ منفی ظریف مبنی بر اینکه خیر او هم چنین حرفی نزده است روبه‌رو شد و یکی دیگر از حاضران از وزیر پرسید که اگر این جمله از سوی شما طرح نشده بوده چرا تا امروز در رابطه با آن روشنگری نکرده‌ بودید؟

پاسخ او این بود که انقدر از این دست لاطائلات شنیده‌ام و جواب نداده‌ام، چرا که طرف دعوای من شما نیستید، بلکه آمریکا و جان کری بوده است. در جلسه‌ای کری به من گفت ما می‌توانیم سایت فردو را بزنیم، فکر نکنید نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم و من گفتم شما چقدر در جنگ ویتنام، عراق یا افغانستان موفق بودید؟ موفقیتی به دست نیاوردید، اما این را هم بدانید مردم ایران فرق می‌کنند و او در پاسخ گفت به خاطر همین است نمی‌خواهیم وارد دعوا شویم.

کلیپ مربوط به این بخش از صحبت‌های ظریف شب گذشته در فضای مجازی بازتاب گسترده ای داشت.

پس از انتشار تصویر و متن صحبت های شب گذشته وزیر خارجه و فعالان فضای مجازی، توییتر و تلگرام فضایی برای ارائه نظرات بسیاری در رابطه با برگزاری این نشست و مطالب مطرح شده در آن  بود. برخی از توجه ظریف به فعالان فجازی خرسند بودند هرچند از نظر آنها شش سال دیر چنین نشستی برگزار شد و بعضی دیگر معتقد بودند که باید دید چنین گفت و شنود هایی باز هم تکرار خواهد شد یا جنبه نمایشی داشته است.

یکی از منتقدان برجام هم در میان این گفت‌وگوها خطاب به وزیر خارجه گفت که در زمان مذاکرات موضوع خروج یکجانبه آمریکا و بازگشت تحریم‌ها بار‌ها مطرح شد، اما همان زمان هم شما و طرفداران برجام به این مساله توجه‌ای نکردید. ظریف در جواب او تاکید کرد که دلیل این است که ما  هر کاری انجام می دادیم آمریکا می‌توانست یکجانبه از برجام خارج شود. شما دائم می‌گویید چیزهایی به طرف مقابل داده‌ایم و در قبالش یک قول یا امضا گرفته‌اید. اما اینطور نیست. ما هیچ کاری نکردیم تا قبل از اینکه آمریکا اقداماتش را انجام دهد.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در ادامه خطاب به منتقدان برجام گفت که همش می‌گویند نقد داده‌ایم نسیه گرفته‌ایم. اما ببینیم آقای ترامپ چه می‌گوید؛ ترامپ می‌گوید ۱۵۰ میلیون دلار به ایران نقد داده‌ایم و یک قول از آنها گرفته‌ایم آن هم برای ۱۰ سال دیگر. این حرف ترامپ است، اما حرف من این است ما هیچ کاری را انجام ندادیم تا قبل از آنکه آمریکا تعهدش را انجام دهد.

یک پیچ از نطنز باز نکردیم تا وقتی که اوباما تعهداتش را امضا نکرد. چکار دیگر می‌توانستیم بکنیم آیا باید دختر اوباما را گروگان می‌گرفتیم؟ اینکه آمریکا بدعهد است تقصیر ماست؟! و آن هم در بند ۳۶ برجام ضمانت‌هایی را گرفتیم دیگر باید چکار می‌کردیم؟ وقتی ما چنین بندی را در برجام گذاشتیم، آیا براساس اعتماد مذاکره کرده‌ایم؟

در نشست مذکور برخی نقدها هم به بخش اقتصادی وزارت خارجه وارد شد و از وزیر در رابطه با آنچه ضعف دیپلماسی اقتصادی و به ویژه معاونت اقتصادی وزارت خارجه در پیشبرد منافع و قرارداد‌های اقتصادی گفته شد سوال پرسیده شد، او خاطرنشان کرد که بعد از برجام ۸۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی وارد ایران شد؛ اینکه این میزان عملیاتی نشد دیگر تقصیر من چیست؟ تنها کمتر از ۵ میلیاردش جذب کشور شد. وزارت نفت خواست در پروژه‌ها جلو برود شروع کردند به بد و بیراه گفتن. اگر این ۸۰ میلیارد محقق شده بود ترامپ که هیچ پدر جد آن هم نمی‌توانست ما را تحریم کند. البته خود دولت هم نسبت به این سرمایه‌گذاری‌ها سخت گرفت، اما بحق. اما خب سخت‌گیری‌هایی هم اتفاق افتاد.

او گفت که ما به عنوان وزارت خارجه یا معاونت اقتصادی نمی‌توانیم با کسی معامله کنیم یا قراردادی ببندیم. ما ظرفیت‌ها را شناسایی یا معرفی می‌کنیم. من در هر سفری که می‌روم حدود ۷۰ بازرگان را با خودم همراه می‌کنم و در این سفرها، ملاقات‌ها، قرارداد‌ها و یادداشت تفاهم‌ها امضا می‌شود. اینکه عملیاتی می‌شود یا نه و یا عملیاتی شدن یک یادداشت تفاهم سه سال زمان می‌برد دیگر کار من یا معاونت اقتصادی نیست. در حال حاضر تمرکز ما با توجه به شرایط کشور بر روی ترانزیت، تهاتر و تعامل با همسایگان است.

نکته دیگری که پس از نشست فعالان فجازی با وزیر خارجه در توییتر و بین رسانه ها مورد توجه قرار گرفت بحث تقطیع صحبت‌های ظریف از سوی یکی از خبرگزاری ها بود که با واکنش خبرگزاری مورد اشاره روبرو شد.

حضور پرویز اسماعیلی که چندی پیش از سمت معاونت ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر ریاست جمهوری استعفا داد و هم اکنون مشاور رئیس دفتر رئیس جمهور است هم مورد توجه قرار گرفت، چرا که چند ماهی است که صحبت از قبول پستی وزارت خارجه‌ای از سوی او مطرح است.

ظریف در رابطه با فعالیت خود در فضای مجازی و توییت هایی که می زند هم این طور گفت که معمولا زمانی که در ماشین نشسته به توییتر سر می زند و گاهی هم در خانه و مواردی هم سر کار اما معمولا با رفت و آمدهایی که انجام می‌‎شود کمتر از چهار الی پنج ساعت طول نمی‌کشد، اما وقتی که لازم باشد توییتی به سرعت زده شود زمان در چندین دقیقه متمرکز می‌شود. 

انتهای پیام/