با فوت و فن‌های حرفه‌ای پیوند كاكتوس آشنا شوید

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،  «یعنی می‌شه منم یه روزی از این گلدون‌های قشنگ داشته باشم؟» «چه خوب! اینا رو چه کارشون کردی که این‌طور شدند؟» «کاش می‌شد یه دونه گلدون منم چند تا می‌شد و یه کلکسیون کاکتوس داشتم!» «مگه کاکتوس هم پیوند می‌شود؟» «می‌شه به منم پیوند کاکتوس رو یاد بدی؟» این‌ها پرسش‌های متداولی هستند که شاید هر کدام از ما بعد از دیدن چند گلدان کاکتوس زیبا در منزل دوست و آشنا یا در گلخانه‌ها از خودمان پرسیده‌ایم. البته گاهی پرسیدن همین سوالات جرات هم می‌خواهد، چون به نظر کار سختی می‌آید و ما با جواب «من که این کاره نیستم» بی‌خیال داشتن چنین گلدانی می‌شویم. در صورتی که می‌شود با یادگرفتن روش کار، ما هم به سادگی و البته با چاشنی کمی زحمت، چند گلدان زیبای کاکتوس داشته باشیم.

بیشتر کاکتوس‌ها بعد از چهار پنج سال گل می‌دهند، ولی اگر روی پایه مناسب پیوند زده شوند می‌توان سن گل‌دهی‌شان را خیلی پایین آورد و حتی به سه تا چهار ماه رساند. به علاوه پیوند زدن خودش یک هنر است که با آن می‌توان شکل‌های نو تولید کرد. همچنین با این کار می‌توانیم کاکتوس‌های بیمار را هم درمان کنیم. یعنی قسمت بیمار را برش زده و از قسمت سالم به عنوان پایه یا پیوندک استفاده کنیم.

اول با چند واژه پیوندی آشنا شویم

پایه: همان کاکتوسی است که در گلدان به عنوان قسمت پایینی و ریشه‌دار شناخته می‌شود و در واقع عضو گیرنده پیوند است. کارش هم تغذیه بخش بالایی گیاه است. استفاده از کاکتوس‌های استوانه‌ای (خیاری پایه آبی یا نقره‌ای) و مخروطی برای پایه، زیبایی ظاهری بهتری دارند.

پیوندک: همان قسمت بالایی است که روی پایه قرار می‌گیرد و عضودهنده یا اهداکننده پیوند به حساب می‌آید. پیوندک می‌تواند از جوانه‌های جدید یا همان بچه کاکتوس‌های خودمان باشد یا برش بخشی از گیاه مادری.

حلقه آوندی: اگرکاکتوس را یک برش بزنید وسطش یک حلقه دایره‌ای می‌بینید که مثل قلب آن است. موقع پیوند باید قلب پایه و پیوندک کاملا با هم میزان شوند. البته در همه کاکتوس‌ها لزوما حلقه آوندی گرد نیست و گاهی به صورت دو خط موازی است.

برویم سراغ ابزار کار پیوندکاری

اگر می‌خواهید از تیغ‌های کاکتوس در امان باشید حتما با دستکش کار کنید. برای اطمینان بیشتر از پنس یا یک انبر کوچک هم استفاده کنید، چون می‌توانید با آن خار‌های ریزی را که در دستتان فرو می‌رود، درآورید. موچین می‌تواند همان کار پنس را بکند به شرطی که فقط مخصوص این کار باشد نه برای کار‌های دیگر. برای برش هم از یک چاقوی تیز یا تیزبر (کاتر) باید استفاده کرد، آن هم هر چه تیزتر بهتر. کش لاستیکی مرغوب هم به عنوان نگه‌دارنده پیوند از ابزار اصلی کار است. یادتان باشد تیغ یا کاتر را با حرارت ضدعفونی کنید. الکل هم برای این‌کار مناسب است.... و حالا شروع پیوند

قبل از هر چیز چاقو یا تیزبر را ضدعفونی کنید. فراموش نکنید برای هربار پیوند باید این کار را انجام دهید تا بیماری از کاکتوسی به کاکتوس دیگر منتقل نشود. پایه باید سالم باشد تا بتواند پیوندک را تحمل کند.

کاکتوس پایه را سیراب کنید. می‌توانید دو روز قبل گلدان آن را در ظرف آب بگذارید تا کاملا سیراب شود. اگر در ظرف، ۵/۱ تا دو سانت آب باشد کافی است.

قسمت انتهایی سر پایه را به صورت افقی برش بزنید. اگر چاقو کند باشد این بخش موقع برش کمی لهیده می‌شود و ممکن است پیوند، خوب نگیرد.

بعد لبه‌های کناری پایه را از بغل به صورت اریب برش بزنید. حالا دیگر سطح مقطع پایه که اول گرد بود چیزی شبیه هشت وجهی شده است. اگر این لبه‌ها را نزنید چند روز بعد که سطح برش خشک و چروکیده می‌شود، پیوندک پس‌می‌زند.

دوباره چاقو یا تیزبر را ضد عفونی کنید و بعد بروید سراغ انتخاب و برش پیوندک.

قطر پایه و پیوندک باید متناسب و همسان باشد تا آوندهایشان خوب با هم چفت شود و درصد پیوند خوردن‌شان بالا برود. این تناسب با چشم به‌راحتی قابل تشخیص است. حتی بهتر است پایه کمی بزرگ‌تر از پیوندک باشد. چون بعد از پیوند پایه رشد جزئی دارد و این پیوندک است که رشدش سریع‌تر است؛ پس باید پایه توانایی نگهداری آن را داشته باشد. یکی از دلایل بدشکلی (دفرمه شدن) کاکتوس‌ها بعد از پیوند همین انتخاب غلط اندازه این دو است.

پیوندک را از روی کاکتوس‌هایی که به قول خودمان بچه کرده‌اند با پنس بردارید و لایه نازکی از کف آن را با چاقوی تیز یا تیزبر ببرید و آن را روی پایه بگذارید. دقت کنید باید حلقه آوندی پایه و پیوندک را با هم میزان کنید و حتما کمی پیوندک را روی سطح پایه بلغزانید تا هوا بین محل پیوند نرود.

در آخر کار هم، چند تا کش دور گلدان بیندازید طوری که از بالای پیوندک رد شود و کل ارتفاع گلدان را در برگیرد. یک دانه کش جوابگو نیست بلکه باید چند تا کش باشد تا از همه طرف پیوندک را محکم نگه دارد و سریع‌تر بتواند جوش بخورد. این کش انداختن دور گلدان دقیقا مثل بخیه کردن است. خوب که بخیه بخورد، پیوند هم خوب می‌گیرد. برای گلدان‌های بزرگ می‌توان به جای کش از وزنه استفاده کرد. به این صورت که دو طرف نخ را وزنه ببندید و از روی پیوندک آویزان کنید.

بعد از پیوند چه کار‌هایی باید بکنیم؟

پای گلدان را آبیاری کنید. چون پایه قوی است و نیاز آبی اش نسبت به پیوندک بیشتر است. اگر پای گلدان خشک باشد، پایه آب پیوندک را به خود می‌کشد و آن را خشک می‌کند؛ ولی در صورتی که سیراب باشد برای آب سراغ پیوندک نمی‌رود. حواستان باشد موقع آبیاری، آب روی محل پیوند نریزد. آبیاری آن هم به دو شکل است. یا آبیاری مستقیم با آبپاش یا گذاشتن گلدان در یک ظرف آب، که روش دوم مطمئن‌تر است و خوب گلدان را سیراب می‌کند.

چه زمانی پیوند می‌گیرد؟

این زمان بستگی به نوع پایه کاکتوس دارد؛ ولی معمولا ظرف یک هفته پیوند می‌گیرد و شما می‌توانید کش را از روی آن بردارید تا پیوندک آزاد شود. اگر کش بیش از حد بماند بر اثر فشار وارده به پیوندک، آن را خراب می‌کند.

حالا گلدان را کجا بگذاریم؟

اگر در فصل زمستان پیوند می‌زنید گلدان را بعد از پیوند می‌توان جلوی پنجره جنوبی گذاشت تا نور مناسب آن تأمین شود؛ اما اگر در فصل گرم می‌خواهید این کار را بکنید بهتر است در چند روز اول آن را در جای سایه و خنک با دمای حدودا ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد بگذارید، تا بافت‌های سطح بریده شده خشک نشود. پس از اطمینان از موفقیت پیوند، آن را به محل بهینه‌ای که قبلا در آن جا بوده، انتقال دهید.

اگر برای بار اول است که پیوند می‌زنید بهتر است پایه از نوع ستونی یا عمودی (سرئوس) و پیوندک از نوع گرد و توپی (اچینوپیس) باشد. بعد که یاد گرفتید می‌توانید پیوند روی گونه‌های دیگر را هم امتحان کنید. معمولا همه گونه‌های کاکتوس با هم قابل پیوندند.

نشانه گرفتن پیوند چیست؟

همین که پیوندک محکم به پایه بچسبد و بین‌شان باز نشود، یعنی پیوند موفق بوده است.

چه فصلی برای پیوند مناسب است؟

در هر فصلی با ایجاد شرایط مطلوب می‌توان پیوند زد؛ ولی بهترین زمان آن در هوای آزاد و گلخانه‌ها موقعی است که گیاه زنده باشد و بتواند فعالیت کند. معمولا این شرایط در اوایل بهار تا اواخر تابستان اتفاق می‌افتد. برای پرورش کاکتوس در خانه، چون شرایط در همه فصول بهینه است محدودیت زمانی برای این کار وجود ندارد به شرطی که همه نکات گفته شده را رعایت کنید.

منبع:جام جم

انتهای پیام/

همه چیز درباره پیوند زدن کاکتوس