دور دنیا در هشتاد سال/ از تحصیل در شیکاگو تا یک دل سیر زیارت سید الشهدا (ع)

به گزارش خبرنگار کشتی و رزمی باشگاه خبرنگاران جوان ، بسیاری از گوش شکسته ها درباره کشتی و خاطراتش صحبت کردند و حرف های آن ها تبدیل به نوشتار شد اما شاید کمتر از موسپیدانی که در کنار ورزش مدارج علمی بسیار بالایی را پشت سرگذاشتند شنیده باشید؛مردی که امروز از او به عنوان پروفسور یاد می شود و خدمت بیشماری به ورزش و علم کشور کرده ما را مجاب کرد تا پای صحبت های شیرین این پیشکسوت ورزش و دانشگاه بنشینیم.

پروفسور محمد آهنچی متولد سال 1304 در کرمانشاه تحصیلات آکادمی خویش را در دانشگاه تهران و در دانشگاه iit در ایلی نویز و نورث وسترن ،یکی از 5 دانشگاه بزرگ جهان در شیکاگو و در رشته های مدیریت ،بازرگانی و اقتصاد و تحقیق در عملیات و سازماندهی به پایان رسانیده و تحصیلات بعد از دکترا و تخصص در طرح ریزی، برنامه ریزی و بودجه بندی را در دانشگاه نورث وسترن تکمیل کرده است.

وی قبل از عزیمت به آمریکا،چند سالی عضو تیم ملی کشتی و سپس دبیری فدراسیون و در نهایت ریاست فدراسیون کشتی ایران و ورزش های باستانی را بر عهده داشته است.همکاری در ساختن پل جدید شهرستان دزفول در سال 1329 و در سال 1345 مدیریت پروژه ساخت استادیوم 30 هزارنفری به همراه سایر تاسیسات مجموعه ورزشی شیراز را در 65 روز انجام داده که از کارهای اعجاب برانگیز در مدیریت پروژه بوده و حاصل این تجربه ها منجر به خلق و ارائه نظریه سازمانهای موقت و ثبت آن به نام ایشان در دانشگاه North Western آمریکا گردید.علاوه بر آن وی رشته های رنجر و چتر بازی را در ایران و آمریکا گذرانده است.

بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی،علاوه بر 30 سال حضور مستمر در تدریس واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی ، تحقیقاتی نیز به سفارش وزارتخانه های کشاورزی، جهاد سازندگی و ورازت کشور، همچنین نهضت سواد آموزی، جمعیت هلال احمر،سازمان هواپیمایی کشور،سازمان بنادر و کشتیرانی و مرکز آموزش مدیریتی دولتی و راه آهن انجام داده است.

او در حال حاضر ضمن تحقیقات در ایران با دانشگاه های اروپایی از قبیل دانشگاه ماستریخ هلند، دانشگاه ارفورت آلمان،IMI بلژیک، U.I.B.S GBAهمکاری نزدیک علمی تحقیقاتی دارد؛علاوه بر آن تألیفات بسیاری از وی به چاپ رسیده است.

در ادامه گپ و گفت خود را با دکتر آهنچی اینگونه آغاز می کنیم:

** چه زمانی به کشتی علاقه مند شدید؟

به طوری که اطلاع دارید و در مجلات ورزش مطرح شده است در 80 سال قبل ورزش کشتی اولین و مهمترین رشته نه تنها در کرمانشاه و ایران بلکه در تمام آسیای میانه و بعضی از کشورهای اروپائی بود و بعد از آن رشته های بوکس و وزنه برداری مقام های بعدی را داشتند بنابراین و به طور طبیعی جوانانی که به ورزش و به خصوص کشتی گرایش داشتند کار خود را از زورخانه آغاز می کردند من هم مثل نوجوانان دیگر و با تعدادی از همکلاسی های خود این رشته را از سن 12 سالگی و در زورخانه (میدان)که بعضی از پهلوانان کرمانشاهی در آنجا ورزش می کردند شروع کردم.

چه زیبا بود آن زمان که جوانان درس جوانمردی و پاکی و راستی را در کنار پیشکسوتان فرا می گرفتند و چون کم سن و سال بودند در وجود آنها نهادینه می شد و همیشه به آن (جوانمردی)افتخار می کردند و این بود سرنوشتی که من را همراه با درس و کتاب وارد ورزش و گود مقدس زورخانه کرد،10 سال بعد برای خروج رشته کشتی از زورخانه به سالن های ورزش در کرمانشاه چه مرارت ها کشیدم و این خود قصه جداگانه ای است که هر زمان فرصت شد درباره آن هم صحبت خواهم کرد.

** تا کنون چه پست هایی را در ورزش و به خصوص کشتی تجربه کردید؟

بعد از فارغ التحصیل شدن از درس(درمقطع لیسانس)به کرمانشاه منتقل شدم و چون هنوز دانشگاه ورزش ایجاد نشده بود ناچاراً از افراد تحصیلکرده و ورزشکار در پست های ورزشی استفاده می شد،به همین منظور بود که به عنوان مدیر ورزش کرمانشاه و رئیس هیأت کشتی کرمانشاه که در آن وقت (فدراسیون کشتی کرمانشاه نامیده می شد)منصوب شدم.علاوه بر آن پس از هجرت به خوزستان ابتدا مسئول هیأت کشتی شهرستان دزفول شدم که البته این رشته برای آنها بیگانه بود و من کار کشتی را از آغاز در این شهر پایه گذاری کردم.

مأموریت بعدی من رئیس هیأت کشتی اهواز و بعداً آبادان بود که در این دو شهر ورزش اول و آخرشان شنا،فوتبال و بوکس بود و باید برای جا انداختن کشتی تلاش بسیار به عمل می آمد و این کارها در اوایل جوانی مشغولیات لذت بخشی را در کنار شغل اداریم ایجاد می کرد تا اینکه با این سوابق به تهران منتقل شدم.

** پس انتقال به تهران چه اتفاقاتی برای شما رقم خورد؟/یاشاردغو در سیرک تهران کشتی گرفت

در این مرحله بد نیست بخشی از فعالیت های خودم را در کشتی تشریح کنم؛با آغاز جنگ جهانی دوم و چند سالی بعد از آن مسئله و موضوع ورزش در اولویت های بعدی قرار داشت. کشورها باید به بازسازی و نوسازی کشور خویش که از آثار مخرب جنگ جهانی دوم بود می پرداختند تا اینکه رفته رفته بار دیگر ورزش در برنامه های اصلی جای گرفت،بدین ترتیب فعالیت جدی کشتی یکسال قبل از آغاز برنامه المپیک 1948 آغاز گردید.

اولین تلاش تا آنجا که به خاطر دارم در راستای آماده سازی تیم ملی؛دعوت از تیم ترکیه برای حضور در ایران بود؛ مسابقه تیم های ایران و ترکیه با کشتی گرفتن یکی از چهره ای ماندگار تاریخ یعنی" یاشاردغو" در سیرک بزرگ تهران که بیش از 5 هزار نفر گنجایش داشت برگزار شد و متأسفانه من و تمام بچه ها در تمامی اوزان شکست خوردیم و همین موضوع باعث شد تربیت بدنی وقت،کمیته المپیک و فدراسیون کشتی تصمیم بگیرند که از یک مربی خارجی برای تیم ملی استفاده کنند که در میان قرعه به نام "صائیم آریکان" ترک افتاد.

در آن زمان با توجه به تخریب سیرک بزرگ تهران دیگر محلی برای تمرین تیم ملی وجود نداشت و کشتی گیران هر یک در باشگاه های خود تمرین می کردند و این نوع تمرین مورد قبول مربی خارجی نبود و او درخواست داشت تا همه بچه ها را یکجا در اختیار داشته باشد،بالاخره بعد از آمد و رفت بسیار (در این مقوله تلاش های بسیار داشتم)تصمیم گرفته شد با موافقت ریاست دبیرستان دارلفنون از سالن آنها با وجود آنکه رختکن و حمام نداشت استفاده شود.

**شب اول تمرین در دبیرستان دارلفنون لباس های بچه ها گم شد!

یک اتفاق جالب که بیشتر جنبه طنز هم دارد در شب نخستی که در سالن ورزش دبیرستان دارلفنون تمرین برگزار شد رخ داد و داستان این بود که بعد از پایان تمرین کشتی گیران هنگامی که رفتند لباس های خود را بپوشند خبری از لباس ها نبود چراکه مخالفین ایرانی مربی خارجی که خود را جزء برترین های جهان می دانستند از درب پشت سالن البسه بچه ها را بُرده بودند!!!
در آن مقطع با درخواست و پیگیری من از رئیس دانشکده افسری چند دوش و سرویس بهداشتی در مدرسه دارالفنون ساخته شد تا ملی پوشان صاحب یک محل تمرین مناسب شود و صائیم کار جدی خود را با کشتی گیران در حد ملی آغاز کرد.

سپس مسابقه قهرمانی کشور برگزارشد و نفرات اول تا سوم به اردوی المپیک در دانشگاه افسری دعوت شدند،البته چند نفر از بزرگان کشتی آن زمان مثل حبیب اله بلور بدون شرکت در مسابقات به سایر اردونشینان پیوستند.من در وزن چهارم و محمد خادم ازغندی(پدرامیر و رسول)در وزن دوم انتخاب شده بودیم و چون هر دو شهرستانی بودیم در زمان اردو با هم خاطرات مشترک و زیادی داریم .اما برسیم به نتیجه انتخابی پایان اردو برای اعزام به بازی های المپیک لندن و وزن چهارم در این وزن استاد بلور بیش از 12 کیلو وزن کم کرده بود و واقعاَ هیچ توانی نداشت و به همین دلیل نتیجه را به علی غفاری واگذار کرد،من هم با غفاری کشتی گرفتم و نتیجه مساوی شد ولی صائیم به دلیل آنکه علی غفاری زبان ترکی استانبولی را به راحتی صحبت می کرد و نقش مترجم سرمربی را نیز داشت او برای المپیک انتخاب کرد.

**به درخواست کشتی گیران ریاست فدراسیون کشتی را پذیرفتم

من یک بار بنا به دعوت استاد حبیب اله بلور به عنوان دبیر فدراسیون کشتی منصوب شدم و یک بار هم از سوی منوچهر قره گزلو این پست را تجربه کردم اما در نهایت و با درخواست کشتی گیران آن زمان از ریاست سازمان به ریاست فدراسیون کشتی رسیدم.

** تلخ ترین و شیرین ترین خاطره ورزشی شما مربوط به چه رویدادی است؟

تلخ ترین خاطره من از کشتی مربوط به زمانی می شود که بعد از مسابقات المپیک 1964 به مدت یک سال با همه سختی ها موجود برای شرکت موفقیت آمیز در مسابقات جهانی تلاش کرده بودیم،رقابت های انتخابی برگزار شده بود و حتی چمدان ها،لباس ها و بلیط هواپیما هم تهیه کرده بودیم تا راهی رقابت های جهانی شویم اما دقیقا یک روز قبل از اعزام یکی از کارکنان فدارسیون زمانی که از پله های تربیت بدنی بالا می رفتم خودش را به من رساند و گفت که من را کنار گذاشتند و قره گزلو آجودان شاه را برای ریاست فدراسیون انتخاب کردند؛البته همان زمان اعلام شد که هر نتیجه ای در این رقابت ها رقم بُخورد مربوط به ریاست فدراسیون آهنچی است که خوشبختانه با کسب 5 مدال طلا و نقره قهرمان جهان شدیم و شیرینی این موفقیت تلخی آن اتفاق روز آخر را از بین برُد.

و اما شیرین ترین و شاید بامزه ترین خاطره ای که در ذهن دارم مربوط می شود به سالی که در کشور بلغارستان مسابقه داشتیم،من به کشتی گیران وعده دادم که اگر اول بشوید شما را به جای تهران به بغداد می برم تا آرزوی دیرینه شان که زیارت حرم آقا امام حسین(ع) بود برآورده شود،خوشبختانه ما اول شدیم و بلیط تهران را با بغداد معاوضه کردیم؛در آن زمان رابطه ایران و عراق قطع بود با این وجود ما خودمان را به فرودگاه بغداد رساندیم ،من به سفیر ایران زنگ زدم که ما هم اکنون با اعضای تیم ملی کشتی در فرودگاه هستیم که او با تعجب و کلی دعوا مرافعه که چرا به این کشور آمدید مگر نمی دانید که رابطه ما به عراق قطع است خواستار این شد که به ایران برگردیم اما من گفتم چون به بچه ها قول دادم خودم مسئولیت تیم را بر عهده می گیرم و نیازی به حمایت سفارت نداریم ولی در نهایت سفیر وقتی پافشاری و اصرار ما را دید چهار خودرو در اختیار تیم قرار داد و چند روزی که در عراق بودیم تحت حفاظت کامل حسابی زیارت کردیم و این اتفاق یکی از شیرین ترین خاطرات دوران زندگی ورزشی من است.

**کشتی را چطور تعریف می کنید؟/کشتی عشق است و بس!...

کشتی ورزشی است که از زمان حضور انسان در این کره خاکی برای برتری جوئی و یا برای زورآزمایی در بین جوانان و حتی سالخوردگان وجود داشته و تاکنون ادامه داشته است اما اگر بخواهیم به صورت آکادمیک آن را تعریف کنیم می گوئیم کشتی ورزشی است انفرادی بین دو نفر که از قبل خود را برای مبارزه آماده کرده اند اتفاق می افتد.ولی اگر بخواهیم کشتی را از نگاه یک کشتی گیر تعریف کنیم فقط می توان گفت "کشتی عشق" است و بس!...

**کشتی گذشته (از حدود 50 سال پیش)با کشتی امروز چقدر تفاوت دارد؟

در آن روزگار بویژه بعد از جنگ جهانی دوم رشته های دیگر ورزشی مثل فوتبال،تنیس،ورزش های رزمی و بسیاری از رشته های دیگر در ایران زیاد متداول نبودند و بعضی از آنها هنوز شناخته نشده بود،به همین دلیل کشتی در صدر ورزش ها قرار داشت و قهرمانان آن از مزایای معنوی و مادی بهتری برخوردار بودند،به طوری که مسئولین مجبور می شدند مسابقات کشتی بخصوص مسابقات چهار وزن پهلوانی و یا قهرمانی کشور را در ورزشگاه شهید شیرودی فعلی برگزار کنند چراکه مشتاقان زیادی برای تماشای رقابت ها در این محل جمع می شدند.اما امروزه مسئولین در ایران علی رغم موفقیت هایی که کشتی در میادین بزرگ و بین المللی کسب می کند بیشتر توجه به رشته هایی مثل فوتبال دارند.اما به بحث فنی برسیم در گذشته با وجود تایم بالایی که مسابقات داشت بین کشتی گیران شاهد رد و بدل شدن فنون بسیاری بودیم که هیجان و جذابیت یک رقابت را چندین برابر می کرد ولی در حال حاضر با وجود قوانین موجود کمتر از فَن های ناب استفاده می شود و همین می شود که یک کشتی گیر ممکن است با چند بُرد ساده به یک عنوان بزرگ برسد.در مجموع می توان گفت کشتی امروز قابل قیاس با گذشته نیست.

**به نظر شما انتخاب ملی پوشان کشتی از کانال رقابت های انتخابی بهتر است یا انتصابی؟

به نظر من عدالت اجتماعی حکم می کند اگر فرصت شرکت در رقابتی وجود دارد این فرصت بین ذینفعان بر اساس لیاقت و شایستگی برای همگان توزیع گردد بر همین اساس رقابت انتخابی بهترین راه برای تشکیل یک تیم ملی مقتدر است،البته به شرطی که بر اساس یک مدل و فرآیند تعریف شده شانس حضور برای همه مدعیان فراهم باشد تا در نهایت حقی از کسی ضایع نشود،ضمن اینکه واقعاَ در برخی مواقع اعتقاد دارم شاید رقابت انتخابی نتواند کادر فنی را برای برخی اوزان قانع کند که در این صورت حتماَ باید در تدوین برنامه رقابت انتخابی تبصره ای ذکر و به همه هیأت های کشتی اعلام شود که در نهایت انتخاب ملی پوشان اعزامی به هر رقابتی با اکثریت آرای کمیته فنی خواهد بود.

**بهترین کشتی گیران از نظر شما؟

البته پاسخ به این سوال چون به زمان بستگی دارد و اعتقاد دارم اگر بخواهم نام قهرمانان امروزی که تعدادشان هم کم نیست را بگویم شاید فردی دلخور شود به همین منظور به قهرمانان گذشته اشاره می کنم و از نظر من شادروان غلامرضا تختی،عبداله موحد،امامعلی حبیبی و عباس زندی بهترین کشتی گیرانی بودند که تاریخ به خود دیده است.

** آینده کشتی را در ایران و جهان را چطور می بینید؟

همانطور استحضار دارید یک بار خطر کنار گذاشتن کشتی از بازی های المپیک بسیار جدی شد ولی کوشش و تلاش های کشورمان از یک سو و پیگیری های روسیه و آمریکایی ها و حتی کشورهای آسیای میانه سبب شد کمیته ملی المپیک فعلا از تصمیم خود صرف نظر کند به همین منظور معتقدم هر چند مسئولان اتحادیه جهانی در چند سال گذشته با تغییرات مکرر قوانین و حتی سخت افزارها سعی در بالا بردن جذابیت های کشتی در دنیا دارند اما به نظر هنوز هم جای کار زیادی وجود دارد.در شرایط کنونی کشتی در ایران که همچون گذشته حداقل در اسم ورزش اول کشور است و در جهان هم خوشبختانه روز به روز علاقه مند بیشتری پیدا کرده که همین موضوع می تواند به تثبیت کشتی برای همیشه در المپیک ها کمک کند.

**عملکرد رسول خادم طی چند سال گذشته به عنوان رئیس فدراسیون کشتی را چطور دیدید؟

با وجود این که از نزدیک شاهد کارهای فدراسیون کشتی نیستم اما موفقیت هایی که کشتی درابعاد مختلف فنی و غیر فنی کسب کرده خود گواه این است که رسول خادم در سال های گذشته کارنامه ی درخشانی از خود به جای گذاشته است ولی در هر سازمان یا نهاد موفقی هم نقاط تاریکی وجود دارد که فدراسیون کشتی نیز از این قائده مستثنی نیست اما در مجموع با توجه به رضایت مردم از کشتی می توان به خادم نمره قبولی داد.

و اما صحبت پایانی...

آینده متعلق به جوانان است من برای این نسل از عزیزان کشورم درهر رشته ورزشی و یا هر حرفه ی دیگری که هستند از خدای بزرگ بهترین ها را می خواهم،ضمن آنکه چون خودم سال ها در کشتی بودم برای تک تک آزاد و فرنگی کاران ایران در هر رقابتی آرزوی سربلندی دارم.

انتهای پیام/

اظهارات دکتر آهنجی از وضعیت فعلی کشتی ایران