حصار با قدمت ترین تپه تاریخی سمنان

دانلود PDF

در روز طبیعت بازدید از قدیمی‌ترین تپه ایران را از دست ندهید.

به گزارش گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان استان سمنان با قدمتی کهن جزء استان‌های باستانی کشور به حساب می‌آید که بیش از 200 تپه تاریخی و باستانی در آن شناسایی شده که مجموعه تاریخی و فرهنگی تپه حصار شهرستان دامغان منحصر به فرد‌ترین و با قدمت‌ترین تپه تاریخی در این استان است.

تپه حصار در جنوب شهر دامغان در روستای حیدرآباد شهر دامغان قرار گرفته و یکی از تپه‌های مهم باستانی فلات ایران است .

در دوره پارتی مدتی دامغان یکی از شهرهای مهم ایران بوده است و آثار متعدد پارتی در این تپه مشهود است. همچنین از دوره‌های ماد، هخامنشی، سلوکی و ساسانی نیز آثار متعددی پیدا شده است، ولی اهمیت تاریخی این تپه مربوط به پیش از تاریخ آن است. در این تپه گل نوشته میخی بابلی پیدا شده که هنوز خوانده نشده است.

این گل نوشته مربوط به دو هزار سال پ. م. است و نشاندهنده ارتباط فرهنگی این منطقه با بین النهرین است. محوطه تاریخی تپه حصار بالغ بر ۱۶۰ هکتار است. اولین بار این منطقه توسط آرنه در ۱۹۵۳ حفاری شده است. سفال فرهنگ حصار خاکستری براق و ظریف است که در شاه تپه، تورنگ تپه، یاریم تپه و دشت گرگان بسیار دیده می‌شود.

فرهنگ حصار با هجوم اقوام بیگانه از سمت شرق نابود شده است و فقط در شاه تپه و تورنگ تپه ادامه پیدا می‌کند. حدود ۱۹۰۰ پ. م. را میتوان پایان فرهنگ حصار به شمار آورد. در دوره بعدی سفال نارنجی جایگزین سفال حصار میشود.

تپه حصار دامغان با قرار گرفتن در فلات مرکزی یکی از با ارزش‌ترین محوطه‌های باستانی کشور است که در دهه ۱۹۳۰ توسط دکتر اشمیت باستان شناس آلمانی مورد کاوش قرار گرفت.

کاوش‌های وی در این تپه باستانی منجر به کشف قلعه‌ای شد که شواهد آن نشان می‌داد این محوطه توسط افرادی به آتش کشیده شده است.

خانه‌های کوچکی که دیوارهای آن از چینه و خشت خام ساخته شده اند از آثار معماری این تپه است.

این خانه‌ها بدون هیچ نقشه اصلی و واحدی ساخته شده و دارای هیچگونه نظم واحد و خاصی نیست، اتاق‌ها کوچک و بدون یک نقشه واحد یا شکل خاصی برای استفاده‌های مختلف ساخته شده اند.

اتاق‌های دیگر هم بدون هیچگونه نظم و ترتیبی در اطراف این اتاق مرکزی ساخته شده اند با دیوارهایی که از چینه با خشت خام ساخته شد‌اند.

این ساختمان بزرگ در اثر آتش سوزی منهدم شده و ساکنان آن بیشتر مایملک خود را که احتمالاً فرصت کافی برای خارج کردن آن‌ها به هنگام آتش سوزی نداشته اند، در جای خود باقی گذارده و فرار را بر قرار ترجیح داده اند. این ساختمان شامل یک حصار دفاعی بوده و فقط یک دروازه ورودی دارد، در فواصل مختلف در حصار ساختمان برج و باروهای استحفاظی و دفاعی مشاهده می‌شود.

دکتر اشمیت و همچنین دانشمندان دیگر اظهار داشته اند که این ساختمان ممکن است معبدی بزرگ و یا قصر با شکوهی بوده که به خانواده متمکن تعلق داشته است. در این واحد ساختمانی ۶ اتاق اصلی و چند اتاق فرعی و دروازه با حیاط داخلی مشاهده می‌گردد. اتاق اول سالن مرکزی و اصلی بنا را تشکیل می‌دهد و اتاق دوم به عنوان انبار مورد استفاده قرار می‌گرفته و خمره‌ها و ظروف سفالی که برای نگهداری غذا بکار می‌رفته، در آن مشاهده می‌شود.