ارز چند نرخی چه ضرری به اقتصاد کشور و فعالیت تجار می زند؟
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان یکسان سازی نرخ ارز و حذف نظام چند نرخی، شفاف سازی اقتصاد و توسعه فعالیت های بازرگانی و تجاری را به دنبال دارد.
به گزارش خبرنگار بورس،بانک و بیمه گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان ، سیستم چند نرخی ارز پدیده‌ای نیست که منحصر به اقتصاد ایران باشد و در برخی از کشورهای جهان، استفاده از این نظام چندگانه‌ی نرخ ارز، راهکاری برای مقابله با بحران تراز پرداخت‌ها و یا اجرای سیاست‌های حمایتی تولید داخل محسوب می شود.
البته لازم به ذکر است معایب این سیستم در کشور ما تاکنون از مزایای آن کمتر نبوده است؛ بازارهای موازی ارزی، معضلاتی همچون قاچاق ، رانت و ایجاد زمینه مساعد برای فعالیت‌های غیرقانونی را به دنبال دارد که ضربه سنگینی بر پیکر اقتصاد وارد می آورد؛ از این رو سیاستگذاران حوزه پولی و مالی در چند سال گذشته اجرای سیستم تک نرخی شدن ارز را در دستور کار خود قرار داده اند.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی؛ ارز چند نرخی همچنین آسیب های زیادی برای تجار به همراه دارد چراکه تفاوت قیمت ارز سبب برهم خوردن تعادل سود واردات و صادرات می شود؛ در سیستم‌های چندنرخی، صادرکنندگان ناچار به فروش ارز ناشی از فعالیت‌های خود به نرخی پایین‌تر از نرخ تعادلی (با نرخ بازار آزاد) می‌گردند که این امر انگیزه توسعه صادرات را کاهش می دهد؛ در این شرایط واردات کالاها به نرخ‌های اسمی بسیار ارزان تمام می‌شود و از این رو، تقاضا برای واردات زیاد می‌شود.
سیستم چند نرخی ارز، پیامدهای نامطلوبی در تخصیص منابع اقتصادی یک کشور دارد. به‌کارگیری این سیستم، باعث ایجاد تفاوت میان قیمت کالاها در داخل کشور با قیمت‌های بین‌المللی می شود که اختلال‌هایی در تصمیم‌گیری‌های کلان اقتصادی در زمینه‌ی تولید، مصرف و سرمایه‌گذاری ایجاد می‌کند و در نهایت به تخصیص ناکارآمد منابع و کاهش بهره‌وری می‌انجامد.
نظام‌های چند نرخی ارز، زمینه‌ساز تخصیص منابع به سود رانت‌جویی‌های ناشی از تفاوت نرخ‌های ارز است و در این شرایط بخش قابل ملاحظه‌ای از توان جامعه، به جای آنکه صرف تلاش برای تولید و نوآوری شود، صرف استفاده از رانت‌های حاصل از تفاوت قیمت ارزهای متفاوت می‌گردد.
بر اساس این گزارش غلامحسین شافعی رئیس اتاق بازرگانی ایران معتقد است تثبیت و تک نرخی شدن ارز اهمیت زیادی در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی دارد چراکه فعالان اقتصادی در برنامه‌ریزی‌های صادراتی و وارداتی باید بتوانند به طور منطقی یک آینده حداقلی را در برنامه خود پیش‌بینی کنند.
شافعی جلوگیری از نوسانات شدید نرخ ارز و حرکت به سمت تثبیت ارز و تک‌نرخی شدن آن را از خواسته های مهم فعالان بخش خصوصی به منظور تسهیل تجارت داخلی و خارجی عنوان می کند.
شفافیت اقتصادی در گرو ارز تک نرخی
در همین ارتباط محسن بهرامی ارض اقدس قائم مقام مرکز توسعه صادرات ایران در گفتگو با خبرنگار بورس،بانک و بیمه گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به اینکه نرخ ارز در اقتصاد کشور نقش مهمی دارد، افزود: ارز چند نرخی ایجاد رانت می کند از این رو تک نرخی شدن آن گامی در جهت شفافیت اقتصادی است.
وی با بیان اینکه عوامل مختلفی در این اقدام باید مد نظر قرار گیرد، گفت: در وهله نخست، نوسانات موجود در این بازار باید به حداقل برسد و زیر ساخت های لازم جهت ارتباط بانک های داخلی و خارجی نیز باید مهیا شود تا شاهد سهولت ورود و خروج ارز باشیم.
بهرامی تصریح کرد: نرخ ارز باید به گونه ای تنظیم شود که علاوه بر حمایت از تولید داخلی، زمینه تقویت صادرات غیر نفتی را فراهم کند و تقاضا جهت خروج ارز از کشور و نیز جذب سرمایه گذاری را نیز داشته باشد و از همه مهمتر با تکیه بر آن، بتوان اقتصاد کشور را پیش بینی کرد.
ارز چند نرخی افزایش رانت را به دنبال دارد
همچنین مهدی اسلام پناه مدرس دانشگاه در گفتگو با خبرنگار بورس،بانک و بیمه گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان ، عنوان کرد: ارز دو نرخی ایجاد رانت کرده و بازار را از اصول و ضوابط خارج می کند.
وی اذعان داشت: درحال حاضر عده ای سودجو با خریداری ارز و استفاده از آن به عنوان سرمایه اقدام به ایجاد اختلال در اقتصاد کشور کرده اند.
این استاد دانشگاه افزود: در یکسان سازی نرخ ارز باید ارز به اندازه کافی در اختیار مصرف کنندگان واقعی قرار گیرد تا این امر بدون شوک نوسانی همراه باشد.
اسلام پناه معتقد است که یکسان سازی ارز اقتصاد کشور را از بی نظمی های موجود نجات می دهد.
انتهای پیام/
