قنات میراث زنده ی اعماق درون خاک

به گزارش خبرنگارگروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان،اصفهان باآثاری مثل میدان امام،مسجد جامع،عمارت چهلستون وباغ فین کاشان اصالت استواری دارد واین عاملی است که از دید جهانی اصفهان را منحصر به فردکرده است.

نصف جهان تنها با این آثار خلاصه نمی شود بلکه در این خطه ی زیبا آثاری دیگر ی نیز پنهان شده و در بین این همه اثار تاریخی گم شده است.

هر چه به سمت فلات مرکزی ایران پیش برویم گوهر های آبی در دل کویر چشم نوازی می کند که به عنوان جاذبه گردشگری هم می توان از آن نام برد.

اصفهان به عنوان مرکزی‌ترین منطقه و فلات کشور، یکی از استان‌هایی به شمار می‌رود که بیشترین تعداد قنات‌ها را در خود جای داده است

این استان پس از استان‌های خراسان رضوی و جنوبی، با 4672 رشته قنات و ۷۹ هزار و ۶۰۲ هکتار زمین تحت پوشش این قنات‌ها، سومین منبع ذخیره آبی این میراث کهن در کشور به شمار می‌رود.

اجداد ماآب های شیرین دامنه کوهستان را باروش ابداعی خود به حاشیه کویر ها برده اند ودر سنگ نوشته ها که خود سند مکتوب به شمار می آیند به عنوان قنات از آنها نام برده اند .

واژه قنات در لغت به معنای نیزه وبعدها به معنای کانال ومجراومعادل کاریز گفته اندودر معادل فارسی امروزی از آن آن کلمه به عنوان کهریزاستفاده می شود.

کاریزها یکی از شگفت انگیز ترین کار دسته جمعی بشر به حساب می آید که برای رفع نیازهای مهم وحیاتی خود یعنی آبرسانی به مناطق کم اب وتامین آب آشامیدنی ،حیوان وزراعت به وجود آمدند.

ابزار ووسایل حفر قنات از جمله چرخ چاه،طناب ،ریسمان ،دلو،کلنگ،بیلچه وچراغ را می توان نام برد.

قنات از اجزای مختلفی تشکیل شده واین درحالی است که قسمت هایی از آنرا پسته که خانه به خانه هستند تشکیل می دهند و به دیواره آن میله چاه گفته می شود که این اجزاء سپس به مادر چاه می رسند.

بستر قنات را کوره نیز می نامندکه در گذشته سنگ چین بوده ولی به مرور زمان سفالی شده اند وبعد از آن آجر وامروزه هم به شکل سیمان طراحی شده اند.

هر قنات حدود 100تا 200متر حریم دارد که در آن محوطه قنات دیگری نمی توان احداث کرد.

مدیرکل اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان گفت: سه قنات تاریخی این استان برای ثبت جهانی به سازمان علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو ) معرفی شده اند.

قنات تاریخی 'مون' در اردستان، قنات تاریخی 'وزوان' و قنات تاریخی 'میمه' از جمله این قناتها هستند

قنات دو طبقه مون با شماره ۹۰۲۳ در سال ۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. این قنات شامل دو طبقه است که در هر طبقه آن آبی مستقل جریان دارد به گونه ای که آب هیچ یک به دیگری نفوذ نمی کند.

این قنات ۸۰۰ سال پیش احداث شده و تنها قنات دو طبقهٔ جهان است .

قنات وزوان نیز در قسمت شمالی شهر وزوان و در قسمت جنوبی شهر میمه واقع شده و از قدمت 2500 تا 3000 ساله برخوردار است.

قنات میمه نیز با طول 18 کیلومتر و با عمق یک صد متر در شهر میمه در شمال اصفهان قرار دارد و به رودخانه ای زیرزمینی شباهت دارد.

بر اساس مطالعات زمین شناسان دانشگاه تهران ، میمه دومین قنات قدیمی کشور با عمری دو هزار ساله است.

آن گونه که محسن فخریان، پژوهشگر قنات‌های منطقه میمه می‌گوید: در سال‌های گذشته بالغ بر 36 رشته قنات در این منطقه وجود داشته که بسیاری از آنها به‌دلیل پایین رفتن سطح آب‌های زیرزمینی و برداشت‌های بی‌رویه توسط چاه‌های عمیق و البته غیرمجاز، خشک شده‌ و از بین رفته‌اند. از این که قنات‌های از بین رفته توانایی ذخیره آب در زیر زمین را داشته‌اند یا نه، اطلاعات دقیقی در دسترس نیست، اما از آنجا که تمام این قنات‌ها در یک منطقه ساخته‌ شده‌اند، به‌نظر می‌رسد بسیاری از این 36 رشته قنات، این قابلیت منحصربه‌فرد را داشته باشند.

وی عنوان کرد استان اصفهان حدود 1هزار چشمه و 2800قنات در خود جای داده است واین درحالی است که 3قنات در اصفهان داری شرایط مشخص وخاص هستند وهمین باعث شده آنها از دیگر قنات متمایزشوند. 

انتهای پیام/م