"نظربایف" 74 ساله در راه تهران/ بازار "آستانه" در انتظار صادرات کالاهای ایرانی

به گزارش خبرنگار دولت گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، تهران امروز در انتظار "نورسلطان آبیشولی نظربایف" رئیس جمهور 74 ساله قزاقستان است،  حضور وی در پایتخت به دعوت رئیس جمهور کشورمان صورت می‌گیرد، این سفر در رأس هیأتی متشکل از مسئولین دولتی و نمایندگان شرکت‌های بزرگ اقتصادی و بخش خصوصی این کشور انجام می‌شود،که قرار است در این سفر 2 روزه چندین موافقتنامه‌ و یادداشت تفاهم‌ به امضا دو طرف برسد.

این سومین سفر نظربایف به ایران از آغاز دولت یازدهم است، وی پیش از این برای مراسم تحلیف  روحانی در مرداد 92 و افتتاح راه آهن سه جانبه ایران- ترکمنستان-قزاقستان در آذرماه 93 نیز به کشورمان سفر کرده بود، علاوه بر برگزاری همایش اقتصادی ایران و قزاقستان كه همزمان با این سفر برگزار می شود، بیش از 30 سند همكاری بین بخش‌های خصوصی دو كشور در زمینه‌های مختلف اقتصادی، مهندسی و گردشگری به امضا خواهد رسید.

در سفر رسمی رئیس جمهوری قزاقستان علاوه بر دیدار با مقامات عالی کشورمان، امضای اسناد متعددی در بخش اقتصادی در دستور کار قرار دارد. این سفر علاوه بر ابعاد دوجانبه و نقش مؤثر آن در توسعه روابط دو کشور، از ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی نیز حائز اهمیت ویژه‌ای است. 

روابط تهران و آستانه در بیش از دو دهه گذشته بدون فراز و نشیب با آهنگ مطلوبی همواره رو به رشد بوده است، تاكنون بیش از 85 سند همكاری میان دو كشور به امضا رسیده است، ایران هم اكنون علاوه برسفارت درآستانه درآلماتی و بندرآكتائو هم دارای سركنسولگری است و قزاقستان نیزدرگرگان سركنسولگری دارد، مناسبات دو كشور پس از آغاز به كار دولت تدبیر و امید وارد مرحله تازه ای شده است. نظربایف اولین رییس دولتی بود كه دعوت ایران را پذیرفت و در راس هیات بلندپایه ای در مراسم تحلیف حجت الاسلام والمسلمین روحانی رییس دولت یازدهم شركت كرد.

رایزنی و همكاری در مجامع منطقه ای و بین المللی نظیر سازمان ملل ، سازمان همكاری اسلامی،سیكا، اكو، مجمع گفت و گوی آسیایی و اجلاس های مرتبط با امور دریای خزر نقش مهمی در پیشبرد مناسبات دوجانبه و منافع مشترك ایران و قزاقستان دارد.

در سومین دهه از استقلال قزاقستان، روابط اقتصادی و تجاری دو كشور با غلبه بر مشكلات ناشی از دوران گذار به مرحله ثبات رسیده است هرچند با رفع مشكلات در برخی بخش های اقتصادی، همكاری های دوجانبه می تواند رشد بیشتری داشته باشد، در سه ماه گذشته هم بزرگترین هیات اقتصادی قزاقستان به جمهوری اسلامی ایران آمد و چندین تفاهم نامه بزرگ اقتصادی بین دو كشور امضا شد.

از دیگر تحولات مهم در بخش اقتصادی دو كشور می توان به تكمیل راه آهن سه جانبه، افتتاح سیلوی مشترك دو كشور در بندر امیرآباد در خرداد 89، افتتاح پرواز خط مستقیم میان دو كشور از خرداد 89، برگزاری اولین نشست شورای بازرگانی دو كشور، برگزاری سه دوره نشست كارگروه تجاری دو كشور و آغاز بكار مركز تجاری ایران در شهر چیمكنت در استان قزاقستان جنوبی اشاره كرد. راه اندازی مجدد سوآپ نفت نیز از دیگر توافقاتی است كه در حال پیگیری است.

با توجه به همسایگی و وجود اشتراکات و پیوندهای تاریخی، فرهنگی، مذهبی و قومی بین ایران و قزاقستان، توسعه روابط با این کشور از جایگاه ویژه‌ای در سیاست خارجی  ایران برخوردار است. متعاقب اعلام استقلال قزاقستان در سال 1370، ایران جزو نخستین کشورهایی بود که استقلال آن را به رسمیت شناخت و به برقراری روابط سیاسی با این کشور مبادرت کرد. طی 24 سال گذشته، روابط دوکشور روندی متعادل و رو به توسعه داشته است.

ایران، قزاقستان را به عنوان شریک مهم سیاسی و اقتصادی خود در آسیای مرکزی تلقی می‌کند و برای گسترش مناسبات با آن اهمیت خاصی قائل است. قزاقستان نیز در راستای سیاست خارجی چند بعدی و متوازن خود و همچنین نقش کشورمان در فراهم کردن زمینه‌های دسترسی این کشور به بازارهای جهانی و آبهای آزاد، علاقه‌مند به توسعه روابط با ایران بویژه در بعد اقتصادی است.

در حوزه روابط اقتصادی، قزاقستان بازار مستعدی برای صدور کالا و خدمات فنی و مهندسی شرکتهای ایران، تأمین اقلام وارداتی مورد نیاز و همچنین مسیر ترانزیتی مناسبی برای دسترسی کشورمان به چین و روسیه محسوب می‌شود. ماه گذشته اولین قطار تجاری چین از مسیر قزاقستان و آسیای مرکزی وارد ایران شد که رویداد مهمی در زمینه حمل و نقل و ترانزیت منطقه‌ای و احیای جاده تاریخی ابریشم است.

در طرف مقابل، بازار ایران نیز جذابیت ویژه‌ای برای فعالان و سرمایه گذاران قزاقی دارد. دسترسی به کشورهای همسایه ایران، آب‌های آزاد بویژه به سمت جنوب و جنوب شرق آسیا، از دلایل عمده علاقه‌مندی شرکت‌های قزاقی برای توسعه همکاری‌ها با ایران می‌باشد.

وجود موافقتنامه‌های دولتی و سهولت دسترسی با توجه به زیرساخت‌های ارتباطی ریلی، هوایی، زمینی و دریایی بین دو کشور، زمینه‌های مستعدی را برای توسعه مناسبات اقتصادی دو کشور فراهم کرده است. اجرایی شدن برجام و رفع تحریم‌های ظالمانه تحمیلی بر ایران نیز علاوه بر رفع بخش قابل توجهی از موانع همکاری‌های اقتصادی دو کشور، موجب شده تا تمایل و توجه خاصی از سوی قزاقستان برای احیا و بسط روابط اقتصادی، ایجاد شود. سفر هیأت اقتصادی 300 نفره قزاقستان در بهمن ماه گذشته به کشورمان در پرتو این فضای جدید صورت گرفت.

پتانسیل این کشور نشان از توانمندی این کشور در عرصه اقتصادی دارد، چراکه قزاقزستان با داشتن منابع عظیم سوخت‌های فسیلی بویژه نفت، گاز، زغال سنگ ، مواد معدنی و ظرفیت‌های کشاورزی و دامپروری و با تولید ناخالص داخلی 200 میلیارد دلاری، بزرگترین اقتصاد آسیای مرکزی محسوب می‌شود. بخش عمده گردش اقتصادی این کشور بر پایه تولید و صدور منابع انرژی به ویژه نفت و گاز، منابع معدنی و محصولات کشاورزی استوار است. قزاقستان از غنی‌ترین کشورهای جهان از نظر معادن زیرزمینی محسوب می‌شود. طلا، روی، آلومینیوم، منگز، بوکسیت، تیتانیوم، قلع، تنگستن، مس و کروم عمده ترین اقلام معدنی این کشور محسوب می‌شود.

این کشور همچنین بزرگترین تولید کننده و صادرکننده اورانیوم طبیعی جهان است. در حوزه کشاورزی بویژه غلات نیز دارای توانمندی‌های بالایی است و از صادرکنندگان بزرگ غله در جهان به‌شمار می رود.

ایران و قزاقستان علاوه بر همکاری در سطح دوجانبه، در بسیاری از مسایل منطقه‌ای و بین‌المللی نیز دارای منافع مشترک، مواضع همسو و تعاملات اثرگذار هستند. همکاری دو طرف بویژه در چارچوب سازمان ملل و نهادهای زیر مجموعه آن، سازمان همکاری اسلامی، کنفرانس تعامل و اعتمادسازی در آسیا (سیکا)، اکو و سازوکارهای حوزه اوراسیا و مشترک المنافع قابل توجه بوده است.

ایران در سازمان ملل از عضویت غیر دائم قزاقستان در شورای امنیت سازمان ملل برای دوره 18-2017 رسماً حمایت کرده و قزاقستان به عنوان یکی از کشورهای فعال در حوزه خلع سلاح و عدم اشاعه هسته‌ای، همواره بر حق مشروع کشورمان در بهره برداری صلح آمیز از انرژی هسته‌ای، تأکید کرده است.

با توجه به نقش مذاکرات هسته ای ایران با گروه 5+1 در مقاطع مختلف زمانی خوب است به این نکته توجه کنیم که این کشور  میزبانی دو دور گفت‌وگوهای ایران و گروه 1+5 را برعهده داشته است در این راستا  قزاقستان با  انتقال 60 تن اورانیوم طبیعی به ایران به اجرایی شدن برجام مساعدت کرد. تعامل دو کشور در این زمینه بویژه پس از توافق هسته ای، وارد مرحله جدیدی شده است؛ از جمله در مجمع عمومی سازمان ملل در آذرماه 94، قزاقستان توانست با حمایت ایران، اعلامیه بین‌المللی دستیابی به جهانی عاری از سلاح هسته‌ای را به تصویب برساند. جالب آنکه بسیاری از کشورهای غربی و قدرتهای اتمی به این اعلامیه رأی منفی دادند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان در جهان اسلام که این روزها گرفتار منازعات پیچیده و معضلات ناشی از تروریسم و افراط گرایی است همکاری کشورهای بزرگی مانند ایران و قزاقستان می‌تواند به کاهش تهدیدات فرقه گرایی، تقویت وحدت اسلامی و بهبود شرایط امنیتی دنیای اسلام بویژه در منطقه غرب آسیا کمک کند. قزاقستان پیش از این در زمان ریاست بر شورای وزیران کشورهای اسلامی رویکرد مثبتی در جهت منافع امت اسلامی داشت.

علاوه بر این، قزاقستان و دیگر کشورهای حوزه اوراسیا و مشترک المنافع از رویکرد تعامل سازنده و توسعه مناسبات پیرامونی در سیاست خارجی کشورمان استقبال کرده و آن را در جهت تحکیم ثبات و امنیت منطقه بر مبنای اصول حسن همجواری می‌بینند. سازمان همکاری شانگهای یکی از مهمترین بسترهای تعاملات سیاسی و اقتصادی در این منطقه است که در چارچوب آن، علاوه بر چین و روسیه، قزاقستان نیز از عضویت کامل ایران حمایت می‌کند. پیوستن ایران به شانگهای نه تنها اثرگذاری آن بر روندهای اقتصادی منطقه بویژه در زمینه انرژی و حمل و نقل را افزایش می‌دهد بلکه جایگاه سازمان در تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی را هم تقویت می‌کند.

همچنین اتحادیه اقتصادی اوراسیایی دیگر نهاد مهم منطقه‌ای تازه تأسیس در روند طولانی همگرایی اوراسیایی محسوب می‌شود. قزاقستان در مقام یکی از اعضای مؤسس اتحادیه و رئیس دوره‌ای آن، علاقه‌مند به ورود ایران به روند همگرایی اقتصادی منطقه است. اتحادیه اوراسیایی با حضور روسیه، قزاقستان، بلاروس، قرقیزستان و ارمنستان توانسته در سال‌های اخیر مراودات اقتصادی و سرمایه‌گذاری و تبادلات تجاری را میان اعضا تسهیل کند.

اعضای اتحادیه تابستان گذشته از توسعه همکاری‌ها با ایران حمایت کردند و به پیشنهاد قزاقستان، تصمیم به ایجاد کارگروه مشترک بررسی زمینه‌های توسعه عملی روابط تجاری-اقتصادی گرفتند. همکاری ایران با این مجموعه از جمله در چارچوب رژیم تجارت آزاد، می‌تواند فرصت‌های جدیدی را در بازارهای منطقه، فراروی سرمایه گذاران، فعالان اقتصادی و صادرکنندگان ایرانی قرار دهد.

هم اكنون با توجه به اهتمام مسوولان عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری قزاقستان برای توسعه مناسبات و روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و همچنین پیشینه فرهنگی و تاریخی دو كشور باید شاهد گشایش فصل جدیدی در روابط تهران و آستانه باشیم، انتظار می‌رود با سفر رسمی  نظربایف به تهران، افق‌های نوینی در مسیر توسعه همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای گشوده شود. امری که علاوه بر منتفع شدن مردم دو کشور از آن، در توسعه اقتصادی و برقراری صلح و امنیت در منطقه نیز تاثیر بسزایی خواهد داشت.

انتهای پیام/