روایت سرگردانی و گمگشتگی یک شخصیت در «عروس و مرده»

نیکو ترخانی که مدتی است مشغول ساخت اولین فیلم بلند سینمایی خود با عنوان «عروس و مرده» به تهیه کنندگی ابراهیم ابراهیمیان شده است، در گفتگو با خبرنگار حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛  در خصوص شکل گیری این کار گفت: مثل همه ی كارهای دیگر از یك طرح و سپس یك فیلمنامه آغاز شد. زمانی كه برای پروژه ای به شهمیرزاد و روستاها و جاده های اطراف آن رفته بودم به نظرم رسید كه بهترین و مناسب ترین مكان را برای تحقق بخشیدن به ایده ام یافته ام. این بود كه نشستم و فیلمنامه را كامل كردم. 

وی راجع به انتخاب عنوان این کار اظهار کرد: عروس و مُرده عنوانی است كه فكر می كنم با دیدن فیلم بهتر متوجه علت گزینش آن می شوید.از ابتدا فیلمنامه را با همین عنوان نوشتم و به نظرم مناسب ترین نام  برای این اثر همین است.

وی همچنین در خصوص داستان کلی کار بیان کرد: داستان خط روایی مشخصی دارد اما نه به آن شكلی كه انتظار داریم  ماجرا از نقطه ی آ شروع شود و به نقطه ی ب برسد.ولی به طور کلی قصه فیلم روایت شخصی است كه شاید در ظاهر چندان شخصی به نظر نرسد؛ و با نگاهی دقیقتر متوجه می شویم كه داستان بیان سرگردانی و گم گشتگی کاراکتر اصلی فیلم است. شاید شبیه به نقاشی هایم كه فیگورهایی تنها در پس زمینه ای پر از آرایه ها غرق شده اند و در هوا معلق هستند؛ شخصیت اصلی من هم در زمان و مكانی ناآشنا گم شده و درپی یافتن خویش است.

ترخانی که در گفتگویی عنوان کرده بود که شاید این اثر برای سینمای ایران نامأنوس باشد درباره این موضوع گفت: علت این مساله این بود كه به ندرت در سینمای معاصر ایران اثری غیرخطی و سوررئال دیده ام. همانطور كه گفتم در این فیلم گرچه با روایتی داستانی روبرو هستیم اما پیرنگ داستان خطی و واضح نیست. و به نظرم رسید كه در سینمایی كه عمده ی داستانها به صورت مشخص و سرراست سراغ مسائل اجتماعی می روند و داستانی مشخص روایت می كنند طرح داستانی سوررئال گرچه از طرح مسائل اجتماعی اطرافش غافل نمی شود اما به هرحال چندان مستقیم هم بدانها نمی پردازد كمی نامانوس باشد.

وی در پاسخ به پیش بینی بازخوردها بعد از نمایش کار اذعان کرد: نمایش فیلم در كجا و در چه زمانی؟ این سوال بستگی به مخاطبان احتمالی اثر دارد. مثلا مخاطب آلمانی قطعا واكنشی متفاوت نسبت به مخاطب هندی خواهد داشت. مسلما كسانی كه با سینمای كارگردانان بزرگی چون بونوئل و لینچ آشنا هستند با مشكلی از نظر فهم و درك فیلم مواجه نخواهند بود و بیشتر انتقادها (چه مثبت و چه منفی) به سمت و سوی مسائل فنی، پیرنگ و غیره می رود.

این هنرمند با اشاره به تأثیر پرفورمنس آرت بر روند ساخت فیلم بیان کرد: فكر می كنم هنر پرفورمنس تاثیر خیلی زیادی در کار من داشت. خصوصا در مورد بازی ها این امر خیلی به كمكم آمد. گروه من گروه فوق العاده ای بود. خوشبختانه اكثر بازیگرانم یا تجربه ی تئاتر داشتند و یا در حیطه ی پرفورمنس آرت فعالیت می كردند. این بود كه مشكلی از نظر درك متقابل نداشتیم. اما اینكه این حرفه یا بهتر است بگوییم این شاخه از هنرهای اجرایی تأثیری بر كارگردانی دارد یا خیر مساله  كلی است و در حیطه ی دانش من نیست بلكه نیاز به تحقیق و پژوهش دارد. اما در مورد خودم می توانم بگویم كه خیلی به كمكم آمد.

وی همچنین در خصوص تأثیر آشنایی با هنرتجسمی اضافه کرد: می توانم با قاطعیت اثرگزار بودن هنرهای تجسمی را بر روند کارگردانی تایید کنم. خیلی از كارگردانان مهم جهان پیش از كارگردانی و ساخت فیلم تجربه های زیادی در زمینه ی هنرهای تجسمی داشته اند. مثال ایرانی اینگونه افراد عباس كیارستمی است. مثال های غیرایرانی هم كه فراوان است از خود لینچ بگیرید تا كسانی مثل جولین اشنابل. و معمولا فیلم های این افراد همیشه از نظر دیداری قوی است و فریم هایی كه به تصویر درمی آورند خیلی دقیق و پرداخت شده است. 

ترخانی در ادامه درباره تجربه کار با ابراهیم ابراهیمیان گفت: آقای ابراهیم ابراهیمیان خودش فیلمساز است. او و همسرش سارا سلطانی برای هر فیلمنامه وقت زیادی صرف می كنند و آشنایی ما هم مربوط به سالها پیش از ساخت این فیلم است. دوباره فكر می كنم همان درك متقابل به كمك من آمد. ابراهیم ابراهیمیان و سارا سلطانی گرچه تا بحال در حیطه ی سینمایی با داستانهای اجتماعی خود را به اثبات رسانده اند اما بواسطه ی شناخت و دانششان از سینما، راه بر هیچ ژانر دیگری نبسته اند و من تعجب نمی كنم اگر فیلم بعدیشان خیلی متفاوت از فیلم حاضر باشد و فكر می كنم آگاهانه توان این را دارند كه از ژانرهای مختلف سینمایی بنا بر مساله ای كه در پی طرح آن هستند كمك بگیرند. خوشبختانه ایشان از داستان من استقبال كردند و این امر برای من خیلی دلپذیر بود. 

کارگردان فیلم «عروس و مرده» خاطرنشان کرد: در زمینه ی انتخاب بازیگران من و علی اتحاد و كیان كیانی تصمیم می گرفتیم. در مورد آتنا حبیبی كه از ابتدا مطمئن بودم و حتی در حین نوشتن فیلمنامه به او فكر می كردم. در مورد سهراب مهرادی حقیقی هم كه خود مستندساز و فیلم ساز است و مطمئن بودم از پس نقشش برمی آید. در مورد سایر بازیگران تست گرفتیم و مبنایمان این بود كه بتوانند از پس موقعیت های مختلف برآیند. بدین ترتیب كه آنها را در موقعیت هایی پرفورماتیو و گاه پارودیك قرار می دادیم و واكنششان را بررسی می كردیم.

گفتنی است؛ نیکو ترخانی از هنرمندان عرصه تجسمی است که در حوزه هایی چون نقاشی، عکس، پرفورمنس و ویدئو آرت  فعالیت داشته و نمایشگاه های زیادی را در داخل و خارج از کشور برگزار کرده است.

انتهای پیام/