یادآوری و تجلیل از نام‌آوران و افراد جریان‌ساز عرصه هنر

به گزارش خبرنگار حوزه تجسمی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ سیزدهمین جشن تصویر سال شب گذشته طی مراسمی در خانه هنرمندان ایران از مهم‌ترین رویدادهای تجسمی سال ۱۳۹۴ و هنرمندان این رویدادهای شاخص تقدیر و تجلیل به عمل آورد.

در این برنامه از هنرمندانی چون رضا عابدینی در بخش گرافیک،‌ فخرالدین فخرالدینی در بخش عکس بابت چاپ کتاب دوم «پرتره‌ها و کتاب نقاشی‌هایش»، خلیل مستوفی برای گردآوری و چاپ کتاب «ارومیه به روایت تصویر؛ دوره قاجار جلد اول»، محمد هادیان جهت انتشار کتاب «چهره‌های آذربایجان»، محمودرضا بهمن‌پور مدیر نشر نظر در بخش انتشارات تصویری و آروین در بخش کاریکاتور بابت گردآوری مجموعه‌ای از برگزیده‌های کارتون و کاریکاتورهای مطبوعاتی منتشر شده در سال ۱۳۹۴ تقدیر شد.

فخرالدین فخرالدینی هنرمندی بود که در ابتدای این مراسم طی خاطره‌ای در خصوص ورودش به عرصه نقاشی عنوان کرد: من هنوز در حال یاد گرفتن هستم و به این جهت فکر نمی‌کنم که هنوز یک عکاس یا نقاش باشم. به یاد دارم که در 11 سالگی مرحوم استاد ارژنگی به دعوت کانون شعرا که پدرم نیز در آن عضو بود، با اثری از فردوسی به تبریز آمد و من که تحت تأثیر آن نقاشی قرار گرفته بودم با اجازه از وی و اعلام موافقتش که با خنده این استاد همراه بود، از روی آن کپی کردم و آن کار که هنوز باقی مانده است بهانه‌ای برای شروع کارم شد.

فخرالدینی در ادامه صحبتش را با آرزویی برای جشن تصویر سال به پایان رساند و گفت: امیدوارم این جشن همچنان در سال‌های آتی با قدرت به کارش ادامه دهد و من نیز شاهد پنجاهمین دوره «جشن تصویر» باشم.

در ادامه سیف‌الله صمدیان دبیر جشن تصویر سال با تاکید بر نقش عکس‌های پرتره‌ فخرالدینی در تاریخ تصویری ایران؛ از رضا عابدینی گرافیست به نام کشورمان یاد و در همین راستا فرهاد فزونی را برای صحبت درباره این هنرمند به روی سن دعوت کرد.

 فزونی طی حرف‌هایش از اولین برخورد با این هنرمند در مقام استاد در دانشگاه گفت و ادامه داد: از مواردی که برای رضا عابدینی مهم است این بود که در توصیه‌هایش می‌گفت اگر می‌خواهی روی تایپوگرافی کار کنی، باید لذت دیدن خوشنویسی را درک کنی و چنین مفاهیمی برای او همیشه ارزشمند و قابل توجه بوده و هستند.

وی ضمن اشاره به جدیدترین نمایشگاه این هنرمند در ایران اظهار کرد: من زمان برگزاری  نمایشگاه امسال استاد عابدینی در تهران، ایران نبودم و وقتی برگشتم که نمایشگاه تمام شده بود، اما با این وجود یک موج، جریان و حس و حالی را از حضور او در ایران و آن نمایشگاه احساس کردم و معتقدم هنوز انرژی آن حضور وجود دارد.

وی افزود: اگر 30 سال جلو برویم و حضور عابدینی را در تاریخ گرافیک ایران از مجله‌ها، پوسترها تا آموزش و کارهای دیگرحذف کنیم؛ با مرور این تاریخ من فکر نمی‌کنم موارد حذف شده خیلی به چشم بیایند. اما به جهت تغییر عظیمی که در سال‌های  74 تا 76 به لطف عابدینی در تاریخ گرافیک ایران از حیث هیجان، شور، عشق و ... به وجود آمد، حذف نام وی این سوال را مطرح می‌کند که این جریان از کجا آمد و آدم‌ها چگونه دیوانه و دوباره عاشق گرافیک شدند.

فزونی یادآور شد: حداقل نسل من و قبل از من تحت تاثیر این آدم، عاشق گرافیک شدیم و امیدوارم حضور عابدینی در ایران باز هم تکرار شود؛ زیرا فکر می‌کنم ما به افراد  شبیه به عابدینی؛ نه فقط برای دیدن آثارشان بلکه برای بهره‌مندی از حضور و نفس‌شان خیلی نیاز داریم.

بهرام کلهرنیا گرافیست، تصویرساز و پیکره ساز هنرمند دیگری بود که پس از پخش مالتی‌مدیایی از آثار نمایشگاه رضا عابدینی در ایران راجع به وی صحبت کرد.

 کلهرنیا در این راستا ابتدا از آشنایی با وی و دوستی عابدینی با احمد امین نظر که منجر به انتشار کتابچه «منظر» شده بود گفت و در توصیف این نشریه اذعان داشت: «منظر» کتابی بود که تمام قواعد را زیر پا می‌گذاشت و چیزی میان ادبیات، طراحی، خط و ...  بود که به شدت خصال انسانی داشت.

وی سخت‌کوشی، ظرافت و مسئولیت‌پذیری برای یافتن کارهای خاص و نو را از ویژگی‌های این هنرمند برشمرد و افزود: آثار او به روند یک ذهن تجربه‌گرا تعلق داشتند، ذهنی که خودش را از پیش محکوم نکرده بود که به روشی خاص کار کند. وی دغدغه‌های خارج از عادت و تجربه‌نشده را با خود حمل می‌کرد و با جسارت خیلی سریع در برابر جاذبه جهان، در کارهایش به گونه‌ای ترور شخصی انجام داد و این کاری بود که جسارت می‌خواست. عابدینی در ریخت نابهنجار قلم سربی انتزاع ریخت، حروف را به راه دیگری کشف کرد . از تکه‌تکه بودن آن ها استفاده کرد.وی روح رنگ را درک و تمام اینها را درونی کرد. رضا عابدینی نقاش است و نقاشان به طریق دیگری می‌اندیشند.

کلهرنیا عابدینی را فردی جریان‌ساز معرفی کرد و گفت: خطی که عابدینی می‌کشد چیزی را به وجود می‌آورد که دارای همان اعتباری است که قلم داوینچی و پیکاسو می‌ساختند. او چندین منشا و توانمندی را به هم متصل کرد و بعد از ایران رفت. در اینجا باید بگویم چیزی که به وفور وجود دارد هنرمند بزرگ است. نه افراد جریان‌ساز و رضا عابدینی جریان ساخت، رویدادی که در طول تاریخ گاه‌گداری با آن روبرو می‌شویم. 

در ادامه این مراسم بعد از نمایش مالتی‌مدیایی از آثار  نشر نظر، محمودرضا بهمن‌پور جهت تقدیر به روی صحنه آمد و با یادآوری خاطره‌ای بیان کرد: پیش از فوت صادق تیرافکن در پاسخ به سوال او که پرسید کی کتاب من را منتشر می‌کنی، به یاد مرحوم ممیز که به شاگردانش می‌گفت برای اینکه گرافیست‌های خوبی شوید باید موهای سرتان سفید شود، به او گفتم وقتی موهایت سفید شد اما امروز از اینکه چنین حرفی را زدم بسیار پشیمان هستم.

وی افزود: جای تاسف بسیاری دارد که تعداد آثار منتشر شده از هنرمندان عرصه هنر و تجسمی که به ویژه در صد سال اخیر فعالیت کرده‌اند و از این گروه وسیع که فرهنگ ایران را شکل دادند، ‌آن قدر کم است که شمارش آن‌ها باعث شرمندگی است. به همین جهت ما در «نظر» با امکانات بسیار محدود سعی کردیم تا تلاش بزرگان تأثیرگذار هنر ایران را انعکاس دهیم و با این وجود معتقدیم که در برابر کارهای آدم‌های موثری مثل احمد عالی، نصراله کسرائیان، مریم زندی، فخرالدین فخرالدینی و بسیاری بزرگان دیگر، هیچ کاری نکرده‌ایم.

وی در آخر ضمن تشکر از صمدیان بابت توجه به این امر خاطرنشان کرد: امیدوارم روزی دیگران هم بتوانند این کار را ادامه دهند و گسترش‌دهنده تلاش‌های هنرمندانی باشند که با خون دل در تمام این سال‌ها کار کردند.

خلیل مستوفی هنرمند دیگری بود که  بابت کتاب «ارومیه به روایت تصویر» مورد تقدیر واقع شد.

در ادامه بخش مرور بر کارتون‌ها و کاریکاتورهای مطبوعاتی سال 1394 که به همت آروین و با کمک کامبیز درم‌بخش، احمد عربانی و بزرگمهر حسین‌پور جمع‌آوری شده بود اجرا و معرفی شد. نگارخانه استاد «ممیز» خانه هنرمندان این بخش از تصویر سال را به صورت مالتی‌مدیایی در جریان برگزاری نمایشگاه‌ها به نمایش گذاشته است.

آروین ضمن تشکر از همکاری صمدیان در خصوص این مجموعه عنوان کرد: برای اولین بار ما خروجی از عملکرد یک ساله کاریکاتور ایران را گردآوری کردیم و به نمایش گذاشتیم که موجب خوشحالی جامعه کاریکاتور ایران بوده است. 

وی افزود: در این نمایشگاه 120 اثر از مجموع 3-4 هزار کاریکاتور منتشر‌شده در سال94 از حدود 60 کاریکاتوریست فعال در مطبوعات، به گونه بی‌طرفانه‌ای انتخاب و چاپ شده و روی دیوار رفته است. همچنین امیدوارم که در دوره‌های بعد بتوانیم یک کتاب سال کاریکاتور و به نوعی گزارش تصویری از اتفاقات آن سال داشته باشیم و در اینجا باید یادآور شد که یکی از مهمترین اتفاقات امسال در حوزه تجسمی خود «جشن تصویر سال» است و باید از آن تقدیر به عمل آید.

انتشار کتاب «چهره‌های آذربایجان» توسط محمد هادیان و نمایش مالتی‌مدیایی از این اثر آخرین تقدیری بود که صورت گرفت.

 هادیان نیز در سخنانی کوتاه، گفت: همه چیز از خودکاوی شروع شد، من سال‌ها دنبال خودم بودم و تکه‌ای از خودم را در آدم‌های موثر در عکاسی و هنر و اجتماع یافتم و این مجموعه عکس‌ها حاصل شد. باشد که جای خالی‌ای را در خطه آذربایجان پر کند. 

در پایان این مراسم؛ لوح تقدیر و تندیس تصویر سال، سه کتاب نفیس از نشر نظر و سکه بهار آزادی از سوی مرکز هنرهای تجسمی و موزه هنرهای معاصر به تقدیرشدگان اهدا شد.

انتهای پیام/