اما عدم توجه و آگاهی افراد و خانوادهها در انتخاب همسری مناسب از نظر فرهنگی و قومیتی و به ویژه نژاد و اصالت با خود، معضلات جدی را به همراه دارد و نه تنها موجب آرامش طرفین ازدواج نمیشود بلکه خود مسبب مشکلات بزرگ و جبران ناپذیر است.
جعفربای آسیب شناس با اشاره به ضرورت و نقش آگاهی در امر ازدواج، گفت: تشکیل خانواده به عنوان یک نهاد پایدار مستلزم آگاهیهای دقیق و روشنی است که خلا آن میتواند عوارض فردی و اجتماعی در برداشته باشد.
** ازدواج با اتباع خارجی وسیله ای برای رسیدن به آرزوهای شخصی
امروزه در بین اشخاص جامعه ماهیت، معنا، مفهوم و همچنین هدف از ازدواج تغییر کرده است تا جایی که برخی دختران و پسران جوان برای انتخاب همسر آینده خود تغییر عقیده داده و خواستار ازدواج با فردی خارجی و بیگانه هستند.
بیشتر این اشخاص برای این تصمیمگیری بزرگ اهدف خاصی را در نظر گرفتهاند و ازدواج با فرد بیگانه را وسیلهای برای رسیدن به اهدافی مثل زندگی در کشورهای اروپایی، کسب اقامت در کشوری دیگر، بهبود وضع اقتصادی، تحصیلات و ...میدانند. اما غافل از آن هستند که بعد از ازدواج با فرد خارجی خلاف تصورات و خیالبافیهایشان رخ میدهد و دچار مشکلات و مسائل مربوط به این اقدام و تصمیم اشتباه خود میشوند.
** تصمیمگیری صحیح با شناخت کامل از قوانین ازدواج
بخش عمده این ازدواجها توسط زنان ایرانی با مردان افغان صورت میگیرد. البته در این بین هستند مردان ایرانیای که خواستار ازدواج با زنان خارجیاند، اما بخش قابل توجهی از این ازدواجها توسط بانوان ایرانی با مردان افغانی صورت میگیرد.
جعفربای در ادامه با اشاره به عدم شناخت کافی زنان قبل از ازدواج با اتباع خارجی، افزود: یکی از مشکلات زنان ایرانی در ازدواج با اتباع خارجی عدم شناخت از قوانین و مقررات اینگونه ازدواجها است، اگر زنان ایرانی حقوق متقابل در ازدواج با اتباع خارجی را بدانند قطعا در تصمیم خویش آگاهانهتر وشفافتر ورود پیدا خواهند، کرد.
متاسفانه امروزه کشور ایران جزو یکی از کشورهایی است که تعداد بی شماری از بیگانگان، آوارگان و اتباع خارجی را در خود جای داده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و به دلیل جنگهای داخلی در کشورهایی مثل افغانستان، عراق و سوریه و باتوجه به اقدامات بشر دوستانه ایران در پذیرش آوارگان این قبیل کشورها بویژه افغانستان و با وجود مرزهای مشترک و سهل الوصول با این کشورها، شاهد پذیرش اتباع این کشورها در ایران هستیم.
اتباع بیگانه به راحتی وارد کشورمان ایران شده و در آن به کار و زندگی مشغول میشوند و در اغلب موارد دختران ایرانی را برای تشکیل خانواده و برقراری پیوند زناشویی خود انتخاب میکنند.
** ازدواجهای اجباری که زاییده فقر هستند
معمولا ازدواج با اتباع بیگانه و بویژه ازدواج با مردان افغان توسط خانوادههای کم درآمد، فقیر و قشر بیسواد جامعه صورت میگیرد.
اغلب این خانوادهها به دلیل فقر حاکم برآنها و تنها برای کم شدن تعداد اعضای خانواده خود به لحاظ فقر اقتصادی راضی به ازدواج دختران خود با تبعه افغان میشوند.
این خانواده ها در اکثر موارد دختران خود را با دریافت کمترین مبالغ به مردان افغان می فروشند و آنها را مجبور به ازدواج با آنها میکنند، به این امید که شاید با کم شدن یک نفر از اعضای خانواده، مشکلات اقتصادی و دیگر مسائلشان حل شود.
**ازدواجهای بیسند با کمترین مهریه
اغلب این خانوادهها با دریافت شیربهای اندک و با تعیین مهریههای پایین و یا حتی بدون تعیین مهریه، دختران خود را مجبور به ازدواج میکنند.
ازدواجی که هیچ سند قانونی نداشته و فقط از لحاظ شرعی مورد قبول است و مورد تایید قانون و دولت نیست. در این شرایط دخترانی که به این شکل ازدواج میکنند هیچگونه حق و حقوقی نداشته و در مسیری قدم میگذارند که پایان خوشی ندارد.
** زنان قربانیان اقامت
مردان افغان بدون هیچ علاقهای و فقط با هدف اینکه بتوانند گذرنامه و پروانه اقامت در ایران را به راحتی بگیرند، زنان ایرانی را برای ازدواج خود انتخاب میکنند. در اصل زنان و دختران ایرانی بازیچه و وسیلهای برای مردانی شدهاند تا به مقاصد سودجویانهشان از قبیل گرفتن گذرنامه و پروانه اقامت، شرایط بهتر اقتصادی، مالی و هچنین سهولت در رفت و آمد به کشور مبدا آن ها برسند.
مردان افغان با وجود مرزهای مشترک و دسترسی راحت و سریع به کشور اصلی خود و همچنین موقعیت مناسب کاری در ایران که دراین چند سال اخیر به وضوح شاهد استقبال کارفرمایان ایرانی از کارگران ارزان قیمت افغان هستیم به راحتی وارد کشور شده و بدون گذرنامه و مدرک قابل قبول و قانونی در شهرهای مختلف کشور از قبیل تهران، سیستان و بلوچستان، کرمان، مشهد و غیره زندگی کرده و تشکیل خانواده میدهند.
البته اغلب این ازدواجها غیر قانونی و غیر رسمی بوده و فقط از جنبه شرعی بودن قضیه قابل و قبول است.
براساس ماده 1060 قانون مدنی ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی در مواردی که مانع قانونی ندارد موکول به اجازه مخصوص از طرف دولت کرده است و ازدواج هر تبعه خارجی با زن ایرنی بدون اجازه دولت به حبس تعریزی از یک سال تا سه سال محکوم خواهد شد.
با وجود شمار بسیاری از ازدوجهای غیر رسمی افغانها با زنان ایرانی و نداشتن مدارک کافی برای ثبت ازدواج و فاقد بودن پروانه اقامت باز شاهد هستیم که از دورترین نقاط کشور خبر این ازدواجها به گوش میرسد که چگونه این مهاجران به راحتی در گوشه و کنار کشور زندگی میکنند و آزادانه مشغول کار هستند و موجب مشکلات امنیتی، سیاسی و اجتماعی می شوند.
** بلا تکلیفی فرزندان بیهویت
اغلب زنانی که با مردان افغان ازدواج میکنند پس از ازدواج، صاحب فرزندانی میشوند که بدون شناسنامه و بی هویتاند. فرزندان حاصل این ازدواجها از هرگونه امکانات رفاهی و بهداشتی، تحصیلی و ... که همه افراد عادی جامعه از آنها برخوردارند، محروم هستند آن هم فقط به دلیل اینکه شناسنامه ندارند و ازدواج والدین آنها غیررسمی بوده است.
محرومیت و نداشتن موقعیت مناسب آن ها خود عامل مهمی برای ایجاد نابهنجاریهای اجتماعی و معضلات، مشکلات و کج روی در جامعه است.
** عدم احساس مسئولیت مردان افغان
این ازدواجهای غیر قانونی که با هدف سوجویی مردان افغان صورت میگیرد در اغلب موارد دوامی نداشته، به ویژه از زمانی که رژیم افغانستان دچار تغییراتی شده است بیشتر مردان افغان به دلیل تعلقاتشان از جمله همسر و فرزندان دیگر خویش که ساکن کشور خود هستند به آنجا مراجعت کرده و زن و فرزندان خود را در ایران بلاتکلیف رها میکنند.
آنها بدون هیچ احساس مسئولیتی بار زندگی را بردوش زن ایرانی گذاشته، زنانی که خود از نظر اقتصادی جزو خانوادههای فقیر و بیبضاعت جامعهاند و هیچ کمکی را هم از خانواده خود دریافت نمیکنند.
در برخی موارد هم آنها با زنان ایرانی خود عازم افغانستان و یا کشور اصلی خود میشوند که محیط نامناسب اجتماعی و بهداشتی و رفاهی آنجا و نبود امکانات و سطح پایین فرهنگ آنها باعث رنجش و آزار این زنان میشود. حتی رفتار نامناسب مردان افغان و خشونت آنها بر زنان ایرانی در بعضی موارد منجر به قتل آنها میشود.
**لزوم کسب آگاهی و دانش حقوقی زنان
تردیدی نیست که این مسئله خود نیازمند سیاست گذاریها و برنامههای دقیق و مستلزم شناخت همه جانبه این موضوع و مشکلات احتمالی ناشی از آن از دیدگاه های مختلف است.
بنابراین آگاهی مردم به ویژه زنان از تبعات ازدواجهای بدون مجوز در کاهش آن بسیار موثر است.
بای در این باره گفت: اگر سطح آگاهی و دانش حقوقی زنان ایرانی به هنگام ازدواج به حدی باشد که عواقب اتخاذ اینگونه اقدامات را بدانند قطعا در برنامه های خویش تجدید نظر خواهند کرد و شرایطی را فراهم خواهند ساخت که فرزندان متولد شده قربانیان اینگونه ازدواجها قرار نگیرند.
بنابراین ازدواج با اتباع بیگانه به صورت غیررسمی با هیچگونه حمایتی از طرف دستگاههای قانونی کشور همراه نبوده و هیچ مرجع و موسسهای قادر به استیفای حقوق زنان نیست.
اما اگر اینگونه ازدواجها با نظارت و کنترل دولت متبوع صورت گیرد، دولت و مراجع قانونی ضامن حفظ حقوق و منافع زوجه خواهند بود.
جا دارد مسئولان حکومتی و برنامه ریزان کشور با نظارت دقیق و موشکافانه خود بر ورود و خروج اتباع خارجی و همچنین با وضع قوانین محکم و استوار در زمینه سکونت و ازدواج آنها با ایرانیان برخورد قاطعانه و محکمی داشته باشند.
برای آگاهی از آخرین اخبار و پیوستن به کانال تلگرامی باشگاه خبرنگاران جوان اینجا کلیک کنید.
انتهای پیام/