آیت‌الله اراکی:
کوتاهی سعودی‌ها در مدیریت حج امسال واضح است
دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی گفت: این مجمع تاکنون اقدامات بسیار زیادی در زمینه تقریب مذاهب اسلامی داشته که در اکثر آن‌ها موفق بوده است.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، نشست خبری دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی امروز(26 مهرماه) به مناسبت بیست و پنجمین سالگرد تأسیس مجمع در محل موزه شهدای تهران برگزار شد.
آیت‌الله محسن اراکی دبیرکل مجمع در ابتدای این نشست با تسلیت ایام محرم و همچنین فجایع رخ داده در حج امسال به ویژه اتفاقات تلخ سرزمین منا اظهار داشت: علل وقوع چنین حوادثی هر چه سریع‌تر از طریق تشکیل کمیته حقیقت‌یاب در سطح بین‌المللی مشخص شود.
وی افزود: مسئله امنیت حج و مشاعر حج یکی از مهم‌ترین وظایف تعریف شده برای همه مسلمین و به ویژه کسانی است که تکلیف مهم میزبانی زائران بیت الله الحرام را برعهده دارند.
آیت‌الله اراکی تصریح کرد: مسئولان عربستان سعودی موظفند این امنیت را برقرار کنند و اگر کمیته حقیقت‌یابی که إن شاء الله در رابطه با فجایع حج امسال تشکیل خواهد شد به این نتیجه برسد که سعودی‌ها قصور یا تقصیر و یا عمدی در عدم مدیریت مناسک حج داشته‌اند باید با همکاری کامل همه کشورهای اسلامی امنیت لازم برای همه حجاج فراهم گردد و عربستان نیز نسبت به اقداماتی که مرتکب شده، پاسخگو باشد.
آیت‌الله اراکی تصریح کرد: میزبانی صحیح و درست از زائران سرزمین وحی یک وظیفه دینی، اسلامی، شرعی و حتی انسانی است و اگر متصدیان امر در عربستان از انجام چنین امری عاجزند بر همه مسلمانان وظیفه است که خودشان امنیت حج را به طور کامل تأمین کنند و امیدوار هستیم قربانیان حج امسال با رسول الله محشور شده و اعمال آن‌ها مورد قبول حضرت حق باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان ابتدایی خود گفت: ما در بیست و پنجمین سالروز مجمع تقریب مذاهب اسلامی هستیم، برای این مجمع سه فاز عملیاتی در نظر گرفته شده است؛ فاز اول، تئوری‌سازی تقریب و تدوین تئوری تقریب و وحدت جامعه اسلامی و شناسایی سازوکارها، راهکارها، موانع و شرایط لازم برای این امر است.
آیت‌الله اراکی افزود: مجمع تقریب با تشکیل نهادهای پژوهشی با استفاده از امکاناتی که در دست دارد، توانسته تا حدود زیادی به اهداف تعیین شده در این فاز دست یابد و ما امروز می‌توانیم مدعی باشیم که در عرصه نظریه پردازی در زمینه تقریب مذاهب اسلامی و ایجاد وحدت میان آن‌ها هیچ میدانی از میادین تئوری‌سازی خالی نمانده است.
دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی افزود: فاز دیگر مجمع تقریب گفتمان‌سازی برای تقریب و مذهب است و ما تا به حال تلاش‌های بسیاری در سطح جهان اسلام و همچنین در دیگر نقاط جهان در زمینه این گفتمان‌سازی انجام داده‌ایم و به همین دلیل می‌توانیم ادعا کنیم امروز گفتمان تقریب و وحدت گفتمان رایج و شایع در جهان اسلام است و در هر جایی از جهان اسلام می‌توان بازتاب آشکار گفتمان وحدت و تقریب را دید که بخش عظیمی از این فرایند مرهون تلاش مجمع تقریب مذاهب است.
اراکی به این نکته نیز اشاره کرد که فاز سوم فعالیت‌های مجمع، عملیاتی‌سازی و میدانی‌سازی بحث تقریب و وحدت است.
وی گفت: ما در این رابطه در مجمع تقریب طرح‌های گسترده‌ای را ایجاد کرده‌ایم که از جمله آن‌ها می‌توان به تأسیس اتحادیه‌های گوناگون با هدف تقریب بین مذاهب اسلامی و وحدت جامعه اسلامی اشاره کرد.
آیت‌الله اراکی افزود: در حال حاضر اتحادیه جهانی زن مسلمان، اتحادیه جهانی علمای مقاومت، اتحادیه فناوران و علوم و تکنولوژی، اتحادیه دانشگاهیان و فرهنگیان، اتحادیه احزاب و مقاومت و اتحادیه تجار و بازرگانان در حال فعالیت و همکاری نزدیک با مجمع جهانی تقریب هستند و حضور آن‌ها تاکنون در عرصه تقریب مذاهب اسلامی و وحدت جهان اسلامی بسیار کارساز بوده است. از جمله اتحادیه جهانی علمای مقاومت تا به حال مواضع بسیار مهم و کارساز در مورد مسئله فلسطین داشته است.
آیت‌الله اراکی در ادامه افزود: دیگر راهکار برای میدانی‌سازی بحث تقریب میان مذاهب اسلامی تأسیس یا فعال‌سازی مجامع تقریبی در نقاط مختلف جهان است.
وی در این رابطه افزود: ما در تلاش هستیم این مجامع تقریبی را توسعه دهیم و در حال حاضر در لبنان تجمع بزرگ مسلمانان و در پاکستان نیز مجمع همبستگی اسلامی را داریم که حتی در سفر اخیر به پاکستان گفت‌وگوهای بسیار خوبی با این مجمع در زمینه مباحث تقریبی داشتیم.
دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی افزود: برخی دیگر از اتحادیه‌های اسلامی که همکاری نزدیک با این مجمع دارند، عبارتند از جماعت اسلامی پاکستان، جامعه وحدت اسلامی لبنان، شورای وحدت علمای اسلام در افغانستان و حتی در تلاش هستیم زمینه‌های ایجاد اتحادیه‌های تقریبی در عراق، سوریه و مصر را فراهم کنیم. حتی در اندونزی و مالزی هم فعالیت‌های مختلفی داریم در سطح اروپا و به خصوص در کشورهای آلمان، انگلیس و سوئد تاکنون فعالیت‌های تقریبی بسیار خوبی صورت گرفته است که بسیاری از آن‌ها با پشتیبانی مستیم مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی عملیاتی شده است.
آیت‌الله اراکی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در عرصه عملیاتی‌سازی تقریب جشنواره بزرگ فیلم وحدت اسلامی را در نظر داریم که امیدواریم در روزهای مقارن با مبعث رسول اکرم این جشنواره آغاز به کار کند و مقدمات کار نیز فراهم شده است.
وی افزود: فعال‌سازی دانشگاه مذاهب اسلامی در دستور کار ماست و امیدوار هستیم بتوانیم هم در داخل و هم در خارج از کشور از جمله در عراق و پاکستان شعبات این دانشگاه را تأسیس کنیم زیرا معتقد هستیم این دانشگاه نقش بسیار کلیدی و موثر در زمینه تقریب مذاهب اسلامی دارد.
اراکی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین کارها در زمینه عملیاتی‌سازی تقریب ایجاد تغییراتی در ساختار برگزاری کنفرانس وحدت است که در این زمینه تدابیری اندیشیده‌ایم تا این کنفرانس بتواند فعال‌تر و مؤثرتر باشد. این تغییرات هم در مورد افراد شرکت کننده هم در مورد نحوه دعوت از آن‌ها و هم در مورد مباحث مطرح در این کنفرانس هستند و امیدواریم با تصمیماتی که گرفته شده امسال کنفرانس وحدت به صورت متفاوت و مؤثرتر برگزار کنیم.
دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی افزود: علاوه بر این‌ها مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی فعالیت‌های پژوهشی خاص خود را نیز داشته است که از آن جمله می‌توان به تأسیس و تجهیز پژوهشگاه تقریب، خبرگزاری تقریب، تشکیل حلقه‌های گفت‌وگوی بین مذاهب اشاره کرد. در سال قبل حلقه اول گفت‌وگو تشکیل شد و حلقه دوم نیز ان شاء الله در هفته آینده تشکیل خواهد شد در این حلقه‌‌ها علمای تراز اول و برجسته جهان اسلام با هدف تقریب و وحدت با یکدیگر بحث و مناظره خواهند داشت.
آیت‌الله اراکی به تشکیل کمیته مساعی حمیده متشکل از بیش از 40 کشور اسلامی نیز اشاره کرد و گفت: هدف از تشکیل این کمیته در مجمع تقریب مذاهب اقدام به موقع در مقاطع بحرانی در موارد بروز اختلاف شدید بین گروه‌های دینی به خصوص بین شیعه و سنی و وساطت و میانجی‌گری میان آن‌ها برای رفع اختلافات است.
دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی افزود: ما جشنواره‌های مختلف از جمله جشنواره رسول مهربانی و جشنواره‌های فاطمی را تاکنون برگزار کرده و همچنین همایش‌هایی به منظور نکوداشت شخصیت‌های تقریبی نظیر امام موسی صدر، شیخ صدیق شعبان و آیت‌الله تسخیری را برگزار کرده‌ایم.
وی اضافه کرد: یکی دیگر از مهم‌ترین فعالیت‌های میدانی مجمع جهانی تقریب تشکیل سازمان خیر اسلامی (فخا) است که هدفش ارائه کمک به نیازمندان در جامعه اسلامی و حتی در دیگر نقاط جهان که ساکنان غیرمسلمان دارد، می‌باشد.
اراکی افزود: این سازمان بدون توجه به گرایش‌های دینی افراد دچار بحران به آن‌ها کمک ارائه می‌کند و در واقع یک سازمان خیریه جامع است و ما معتقدیم و این سازمان نقش بسیار مهمی در تقریب مذاهب اسلامی و وحدت جهان اسلام بازی می‌کند.
بعد از این سخنان پرسش و پاسخ برگزار شد؛ آیت‌الله محسن اراکی در پاسخ به نخستین سوال که از سوی باشگاه خبرنگاران جوان در رابطه با رسالت‌ها و اهداف مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در راستای همگرایی میان کشورها و دولت‌های اسلامی به خصوص با توجه به ظهور و فعالیت‌های تکفیری تروریستی که اغلب به نام اسلام دست به جنایت می‌زنند، گفت: رابطه مجمع جهانی تقریب با گروه‌های تکفیری تروریستی رابطه‌ای بسیار منفی است چون اساساً هدف ما با هدف آن‌ها فرق می‌کند. آن‌ها برای تفرقه آمده‌اند اما ما برای وحدت.
وی افزود: تاکنون تلاش‌های بسیاری داشتیم و تماس‌های مکرری را با برخی افراد ذی‌نفوذ در عراق و سوریه برقرار کردیم تا از جایگاه و نفوذ آن‌ها برای مهار گروهک تروریستی استفاده کنیم که در بسیاری از موارد موفق هم بودیم.
آیت‌الله اراکی افزود: در حال حاضر در حال پیگیری طرح تشکیل جمعیتی در کشور سوریه متشکل از علمای موافق و معارض دولت هستیم که امیدواریم با شکل‌گیری این جمعیت تنش‌ها در سوریه کم شده یا به طور کامل پایان بپذیرد.
دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی اضافه کرد: کار ما و هدف ما در مجمع مانع گسترش فعالیت‌های تروریستی به خصوص در جهان اسلام است و اگر فعالیت‌های مجمع نبود جریان تروریست در جامعه اسلامی و به خصوص در منطقه بسیار گسترده‌تر و شدیدتر بود و این نکته‌ای است که علمای پاکستان هم در سفر اخیر ما به این کشور بر آن تأکید داشتند.
دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی در پاسخ به سوال دیگر باشگاه خبرنگاران جوان در رابطه با اقداماتی که این مجمع در مورد پیگیری فاجعه منا و مسئولیت‌پذیر کردن مقامات سعودی در مورد این اتفاق تلخ داشته یا دارد، گفت: مجمع تقریب تشکیلات اجرایی گسترده ندارد تا بتواند در مورد فاجعه منا و پیگیری این حادثه تلخ کار اجرایی گسترده انجام دهد اما در عین حال هرگز از فعالیت‌ها و اقدامات دیگر غافل نبوده است از جمله این که از همان ابتدا موضع‌گیری شفاف نسبت به این حادثه داشت و بر این نکته تأکید کردیم که دولت عربستان باید مسئولیت خود را در این حادثه بپذیرد و با همه دولت‌ها که در این حادثه اتباع‌شان قربانی شدند و به ویژه دولت جمهوری اسلامی ایران همکاری کند.
وی افزود: مجمع تقریب همچنین از همان ابتدا بر ضرورت تشکیل کمیته حقیقت‌یاب در سطح بین‌المللی برای بررسی علل و ریشه‌های وقوع حادثه منا تأکید کرد و حتی نهادهای مرتبط با مجمع را وارد کرد تا با صدور اعلامیه و بیانیه نسبت به مسئولیت سعودی‌ها در این حادثه موضع‌گیری شفاف داشته باشند.
آیت‌الله اراکی در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری در مورد نحوه همکاری مجمع جهانی تقریب با نهادها و سازمان‌های دیگر گفت: همکاری مجمع با نهاد و سازمان‌های دیگر مختلف و متعدد است. در عین حال از برخی نهادهایی که نهادهای رسانه‌ای است انتظار همکاری بیشتر داریم.
وی افزود: در داخل کشور خوشبختانه همه اقوام و ادیان در صلح و همزیستی کامل به سر می‌برند اما برخی نهادها متأسفانه متوجه مشکلات موجود در میان امت اسلامی در خارج از ایران نیستند و متأسفانه همکاری‌های لازم را با مجمع تقریب در این زمینه ندارند.
آیت‌الله اراکی در پاسخ به سوال دیگری در رابطه با فعالیت‌های مجمع تقریب در مورد تلاش برای معرفی اسلام ناب محمدی گفت: مجمع در این زمینه تاکنون تلاش‌های بسیاری داشته است و بیش از 300 پروژه تحقیقاتی در این زمینه به اجرا درآورده است که ماحصل این تحقیقات یا در حال حاضر در بازار کتاب موجود است یا در آینده نزدیک در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.
وی افزود: یکی از مهم‌ترین پروژه‌های تحقیقاتی ما پروژه احادیث مشترک بین شیعه و سنی است که ما این پروژه را در 62 جلد کتاب و تحت عنوان الحادیث المشترکه چاپ کرده‌ایم.
اراکی افزود: علاوه بر این تعداد دیگر از کتاب‌ها پیرامون نظریات شیعه و سنی در مورد مسائل مختلف و به ویژه نسب به بینش آن‌ها نسبت به یکدیگر چاپ کردیم که آخرین آن‌ها دو جلد کتاب بود که در کنفرانس وحدت بیست و هشتم که سال گذشته برگزار شد، رونمایی شد.
آیت‌الله اراکی تصریح کرد: در حال حاضر مجمع جهانی تقریب 5 مجله به زبان‌های مختلف تدوین می‌کند که به خوبی در این مجلات بحث تقریب وحدت شناسایی شده است.
دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی در پاسخ به سوال دیگری در مورد تشکیل اتحادیه‌ها کشورهای اسلامی گفت: به نظر ما اولین گام در جهت ایجاد وحدت در جهان اسلام تشکیل همین اتحادیه است که إن شاء الله لایحه یا طرح مربوط به آن را در آینده نزدیک به مجلس شورای اسلامی یا دولت محترم ارائه خواهیم داد.
اراکی افزود: سوالی که همیشه در ذهن ما مطرح بوده این است که چرا ما نمی‌توانیم مثل اتحادیه اروپا باشیم و چرا کشورهای اسلامی نمی‌توانند مانند کشورهای اروپایی یک اتحادیه داشته باشند. حال آن که مشترکات میان مسلمانان بسیار بیشتر و قوی‌تر از اشتراکات میان مردم اروپاست، پس چرا نباید این اتحادیه در سطح جهان اسلام صورت گیرد در حالی که این راهکاری بود که در راستای تشکیل دولت اسلامی بسیار موثر و کارساز بوده و یکی از سازوکارهای اجرایی وحدت مورد نظر در قانون اساسی کشور ماست.
آیت‌الله اراکی در پاسخ به سوال دیگری در مورد فاجعه منا گفت: فاجعه‌ای در سطح و حجم فاجعه منا و با این همه قربانی نمی‌تواند بدون هیچ گونه کوتاهی صورت گرفته باشد. پیشنهاد اصلی ما تشکیل کمیته حقیقت‌یاب است تا بتواند مستندات و مدارک لازم برای اثبات کوتاهی سعودی‌ها در مدیریت مناسک حج امسال و درک تقصیر یا عدم آن‌ها را تعیین کند.
دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی افزود: به عقیده ما حج یک اجتماع تقریبی است و در عین حال یک سنبل قوی از وحدت مسلمانان است. احتمال قوی وجود دارد که دست صیهونیست‌ها به تلاش در راستای ایجاد تفرقه و کینه در میان امت اسلامی در این فاجعه وجود داشته باشد، سوال این است که نمی‌توان انتظار داشت این دست پلید امسال به نیت ایجاد تفرقه و کینه بین مسلمانان این قضایا را رقم زده باشد؟
وی افزود: البته فجایع حج امسال نباید به هیچ وجه مانع وحدت مسلمانان شود اما انتظار قطعی ما از سعودی‌ها این است که مانع تکرار این اتفاقات شوند.
آیت‌الله اراکی در پایان به این نکته اشاره داشت که مجمع جهانی تقریب تلاش مستمری برای جلب نظر علمای برجسته اسلامی به منظور صدور فتاوایی مبنی بر بسیج جهان اسلام در حمایت از مردم فلسطین داشته است.
انتهای پیام/
