وقتی هنر با قرآن عجین می‌شود

به گزارش خبرنگار استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، قرآن تنها نسخه انسان ساز، حیات بخش، هدایتگر، و رستگار کننده انسان است که وقتی نورش بر دل و جان بشر حتی دو کودک پنج ساله دوقلو بتاید آینه جانشان را مصفا می کند با این نوایی که از دوران بارداری مادر با گوش دادن به قرآن رادیو پشت دار قالی در جنین شنیده اند و از آنها که هنوز حتی خواندن و نوشتن را بلد نیستند دو قاری قرآن هم خوان با نهایت تاثیرگذاری و جذابیت و معصومیت کودکی پرورش می دهد.

آنها موفقیت قرآنی و پیوند بین هنر و کلام الله را مدیون مدیون لقمه حلال پدر، تربیت اخلاقی و ارزشی مادر و زحمات دلسوزانه و خالصانه برادر بزرگترشان مسلم سخنی می دانند که آنها را بر سفره پربرکت کلام وجی نشاند و آیه آیه قرآن را در جام وجودشان ریخت آنگونه که مس وجودشان از این زیبا کلام ماندگار الهی طلایی شد و مسیر زندگیشان را با خیر و برکت و عزت و سعادت و سلامت گره زد.

سین:خودتان را کامل معرفی کنید؟

جیم:امیرحسین(ماشاالله) و روح الله متولد روز هجدهم اسفندماه سال 1360فرزندان پنجم و ششم احمد سخنی در خانواده ای مذهبی، متدین و زحمت کش از شهر آیین های عاشورایی نوش آباد هستیم.

سین:چه عاملی منجر به کشف استعداد قرآنی و اولین جرقه شکوفایی صوت قرآن در شما شد؟

جیم:یک روز در پنج سالگی پای تلوزیون نشسته بودیم زمانیکه برنامه درس هایی از قرآن استاد قرائتی با تلاوت سوره حمد توسط عبدالیاسط قبل از آغاز این برنامه پخش می شد گوش کردیم و بعد از برنامه من و روح الله ناخودآگاه شروع به تکرار آن صوت و نوای قرآنی به تقلید از عبدالباسط به صورت همخوانی کردیم.

سین:چه کسی اولین مشوق و معلم شما بود و ظرفیت قرآنی شما را شناخت؟

جیم:برادرمان مسلم سخنی که 12 سال بیشتر نداشت متوجه این مساله شد و دید ما سوره حمد را بدون اینکه قبلا خوانده یا بلد باشیم به تقلید از عبدالباسط خودجوش با همدیگر تکرار و به نوعی تمرین می کنیم لذا وقتی این علاقه، استعداد و ظرفیت قرآنی را در ما می بیند تصمیم می گیرد که آموزش حفظ سوره های کوچک قرآن را با نوار کاست صوت عبدالباسط آغاز کند.

سین:چه چیزی باعث شد شنیدن این نوای قرآنی به سرعت در جان شما اثر گذارد و در آن سن کودکی در قالب صوت ظاهر شود؟

جیم:وقتی مادرم بانو فاطمه فرقانی، ما را در حمل داشته است بر روی دار قالی به نوای جان فزا و روح بخش تلاوت قرآن گوش جان می سپرده است که در حقیقت با گوش دادن به رادیو و نوای قرآن کلام خدا را با گوشت و پوست و استخوان ما آشنا و پروریده می کند تا وقتی در پنج سالگی این صوت نام آشنا را می شنویم بذر خفته و به ودیعه گذاشته شده کلام وجی در پس زمینه ذهنمان بیدار و سبز شود و جوانه کند.

سین:آیا اجرای برنامه قرآنی هم در همان کودکی داشتید؟

جیم:بله مسلم، برادرم وقتی استعداد و علاقه ما را به این کار می دید مرتب با ما کار میکرد و علاوه بر قرآن سرودهای مذهبی، انقلابی و دفاع مقدس نیز مثل "باز این چه شورش است" و "مادر برام قصه بگو" را برای حفظ از طریق نوار کاست تمرین می داد و ما هم آنچنان سرودها و سوره های قرآنی را با صوت زیبا منطبق، هماهنگ و زیبا هم خوانی می کردیم که برای هر محفل و مراسمی در منطقه کاشان، آران و بیدگل و جتی استان های و شهرستان های مجاور حتی دفتر مراجع که برنامه داشتند برای تلاوت قرآن آغاز مراسم دعوت می شدیم و اولین اجرای ما هم برای مراسم افتتاح شهرداری نوش آباد بود.

اجرای تلاوت قرآن یا سرودها ر ا در محضر مراجع و شخصیت ها از جمله در دفتر آیت الله مکارم شیرازی، در حضور آیت الله هاشمی رفسنجانی رییس جمهور وقت در سن 12 سالگی، برای مدارس، مساجد و سایر برنامه های نهادهای مختلف دولتی و غیر دولتی داشتیم.

سین:شرایط فضای جامعه و محیط خانواده چقدر در شما تاثیر داشت؟

جیم:حال و هوای مذهبی و معنوی مردم در سال های پس از انقلاب،جو مثبت و ارزشی سال های بعد از انقلاب در دهه 60 شرایط و موقعیت دوران دفاع مقدس به اجرای ما به صورت هم خوانی منطبق و هماهنگ در قالب یک کار نو و تازه تاثیرگذاری و جذابیت بخشیده و به هم خوانی دوقلوها معروف شده بود خانواده هم به ویژه پدر و مادر و برادرمان که به عنوان نخستین، مشوق، مربی و معلم ما به ما و تلاشمان بها می داد تا کارمان را پیگیری و دنبال کنیم حتی زمانیکه وارد مدرسه شدیم با اجرای سرود و تلاوت قرآن در کلاس و برنامه صبحگاهی معلمان، دانش آموزان و مدیریت آموزش و پرورش از این کار ما بسیار استقبال و ما را تشویق می کردند.

سین:آیا آموزش تخصصی را هم با اساتید قرآنی داشتید؟

جیم:بله در کنار تمرین و آموزشی که اخوی با ما داشت در زمانیکه کلاس اول و دوم ابتدایی بودیم در کلاس روخوانی و روان خوانی قرآن حجت الاسلام ربانی در مسجد حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) نوش آباد شرکت کردیم آموزش این شخص بزرگوار که نمی دانیم اکنون در قید حیات هست یا نه اگر هست خدا وی را به سلامت دارد و اگر فوت شده خدا رحمتش کند بسیار به ما با توجه با آن ذوق و علاقه ای که داشتیم کمک کرد.

زمانیکه مدرسه راهنمایی نیز بودیم کلاس آموزش تجوید قرآن در محضر استاد برجسته قرآنی استاد تصویری که از کاشان به نوش آباد می آمد شبهای دوشنبه و پنجشنبه در مسجد امام حسین(علیه السلام) نوش آباد شرکت کردیم و با توجه به پیشینه قبلی و سابقه قرآنی علاوه بر اینکه شاگرد ممتاز این کلاس قرآن مسجد بودیم آموزش تخصصی قرآن را نیز یسیار قوت بخشیدیم.

سین:نقطه عطف یا مکان تاثیرگذار تربیت قرآنی شما کجا بود؟

جیم:خانواده و مسجد دو عنصر اصلی در شکل گیری شخصیت وجودی و تداوم و استمرار تربیت قرآنی ما از کودکی تا بزرگسالی بود وقتی پا به پای پدر و مادر دست در دست آنها با شرکت در مسجد، حسینیه و مجالس مذهبی ظرف روحیمان با فضای معنوی و نورانی مسجد تلاقی و پیوند خورد باعث شد با شرکت در کلاس های آموزشی و تخصصی دو مسجد امام حسین و موسی بن جعفر(علیهما السلام) نوش آباد برنامه هم خوانی قرآن به صورت صوت را در کنار یادگیری و حفظ سوره ها پیگیری و مستحکم کنیم.

مادری که از بدو تولد ما در دوران بارداری پشت دار قالی فرش بافی می کرد و به نوای قرآن رادیو هم گوش می داد قرآن را چون شیر و شکر بر مغز گوشت و پوست و استخوان ما تزریق کرد و باعث شد که هسته شکل گیری وجودی ما با کلام وحی الهی در قرآن ساخته شود.

سین:زمینه نوشتن خط و خوشنویسی از چه زمانی در شما پیدا شد؟

جیم:زمانیکه سرمشق های کتاب فارسی کلاس سوم به خط نستعلیق را می نوشتیم علاقه مند به نوشتن خوشنویسی شدیم وقتی سید حمزه عمارتی، معلم کلاس سوممان این علاقه ما را برای نوشتن حروف و کلمات دید با تشویق وی و حمایت مسلم برادرمان خوشنویسی را به صورت تخصصی نزد استاد حسین خلیق استاد خوشنویسی ادامه دادیم.

البته ناگفته نماند که این ذوق هنری را نیز مرهون مادر هنرمند قالی باف خود هستیم یعنی پیوند بین هنر و قرآن از طریق مادر به صورت فطری در ضمیر ما نهادینه شد در حقیقت بن مایه پیوند هنر با قرآن را مادر از دوران حمل با دستانی که بر فرش گره زد و گوشی که با آن قرآن شنید در وجودمان رنگ زد تا پس از تولد در کودکی و جوانی در قالب صوت قرآن و نوشتن قرآنی دست نویس با هنر خطاطی بروز و تجلی کند.

خطاطی را در اوقات فراغت در کنار تلاوت قرآن، اجرای سرود و شرکت در مسابقات شهرستانی و استانی قرآن، اذان، نهج البلاغه و خطاطی تا سن بلوغ ادامه دادیم.

سین:وضعیت درسی و اخلاقی شما در کنار فعالیت های قرآنی؟

جیم:درس و تحصیل را در سایه قرآن و تبعیت از رفتار و کردار مادری مهربان و نیکو منش در کنار هم داشتیم که همواره به فکر موفقیت و عزت و سعادت و سربلندی ما بوده و هست و از نظر تحصیلی همیشه هم ممتاز بودیم و در مسابقات علمی نیز صاحب رتبه می شدیم.

سین:روند آموزش تا چند سالگی ادامه داشت؟

جیم:ما با ساده ترین و کمترین امکانات آموزش را توسط برادرم ادامه دادیم تا اینکه در سال 66 وارد کلاس اول در مدرسه شهید سجادی نوش آباد شدیم و پس از گذراندن دوران ابتدایی و راهنمایی فعالیت قرآنی را تا مقطع دبیرستان و ورود به دانشگاه تداوم بخشیدیم و آموزش را از طریق کامپیوتر با نرم افزارهای قرآنی آموزش صوت لحن و تجوید استاد شحات انور دنبال کردیم تا اینکه در سال 79 با قبولی در مقطع فوق دیپلم رشته الکترونیک دانشگاه شیراز بورسیه ارتش وارد دانشگاه شدیم.

سین:بعد از ورود به دانشگاه فعالیت قرآنی را چگونه ادامه دادید؟

جیم:در زمان تحصیل دانشگاه یک وقفه کوتاه در فعالیت های قرآنی پیش آمد البته انس با قرآن را با شرکت در مسابقات قرآنی و برنامه های آن در سطح مسابقات نیروی هوایی و ارتش ادامه می دادیم.

سین:در فضای کاری فعالیت قرآنی شما ادامه داشت؟

جیم:در سال 81 مشغول به کار شدیم و به صورت ضمن خدمت در رشته مهندسی تکنولوژی مخابرات دانشگاه مالک اشتر تهران را ادامه تحصیل دادیم تا اینکه با معدل 18 و نوزده صدم به عنوان نفر اول و دوم این دانشگاه دانش آموخته شدیم.

در زمانیکه مشغول کار هم بودیم در مسابقات قرآنی ترتیل، تفسیر و جشنواره حدیث نیروی هوایی و ارتش شرکت می کردیم و تا مرحله کشوری مسابقات و کسب رتبه برتر پیش می رفتیم و در مسابقات حدیث ارتش نیز هر سال رتبه های اول تا سوم را کسب می کردیم.

برادرم روح الله در مسابقات تفسیر ارتش رتبه سوم در نیرو ی هوایی و و مقام چهارم در مرحله ارتش ر ا کسب کرد و من رتبه اول این مسابقات در سطح نیروی هوایی را بدست آوردم.

سین:چگونه شد که به فکر نوشتن قرآن دست نویس با هنر خطاطی شدید؟

جیم:ما برای کار و تحصیل در تهران ساکن و با توجه به اینکه مجرد بودیم اوقات فراغت داشتیم که تصمیم به پر کردن این اوقات فراغت با کار مفید و اجرای یک برنامه سازنده فرهنگی هنری با محوریت قرآن و پیوند هنر خطاطی با کلام الهی شدیم در همین فاصله عازم زیارت امام رضا(علیه السلام) در مشهد مقدس شدیم.

هنگام زیارت از بخش قرآنی موزه آستان قدس رضوی دیدن کردیم وقتی قرآن های خطی دست نویس هدیه شده را دیدیم این فکر به ذهنمان خطور کرد برنامه ای که در اوقات فراغت دنبالش بودیم همین نوشتن قرآن دست نویس است تا وقت های آزاد خود را در کنار کار به بهترین نحو مطلوب آن هم با پیوند هنر و قرآن بهینه سازی کنیم.

پس از سفر به مشهد و تصمیم به کتابت قرآن به صورت دست نویس در سال 88 مشرف به سفر حج عمره شدیم که این سفر معنوی و نورانی نیز تحول روحی و دگرگونی عجیبی در زمینه کتابت قرآن با هنر خوشنویسی در ما ایجاد کرد.

بعد از تشرف به خانه خدا در سال 88 اواخر تابستان این سال کتابت قرآن با خط نسخ به شیوه رسم الخط عثمان طه را آغاز کردیم متن عربی را من خوشنویسی کردم و برادرم روح الله ترجمه فارسی آیات را از الهی قمشه ای به خط نستعلیق تحریری نوشت.

در ابتدای امر برنامه ریزی زمان بندی شده برای تمام کار نداشتیم فقط گفتیم هر زمانی که حالمان خوب است و آمادگی جسمی و روحی مطلوبی برای نوشتن داریم کار را انجام دهیم لذا طی پنج سال که با احتساب زمان مفید آن به عبارتی طی دو سال کار کتابت قرآن را به پایان رساندیم.

صفحات عربی و فارسی این قرآن روبروی هم به صورت 604 صفحه متن عربی و 604 صفحه ترجمه فارسی به تحریر درآمد.

سین:تصمیمی برای اهدای قرآن دارید و با چه مشکلاتی در این زمینه مواجه هستید؟

جیم:آرزوی قلبی ما اینست که این قرآن را پس از صحافی و مراحل لازم آن برای صدور مجوز و چاپ به موزه آستان قدس رضوی هدیه کنیم چون جرقه انجام این کار را امام رضا(علیه السلام) در دل و ذهن ما انداخت.

برای این کار یک دفعه به معاونت وزارت رشاد مراجعه کردیم اما استقبالی از این حرکت ذوقی فرهنگی هنری قرآنی که توسط نسل جوان ارزشی انجام شده است نشد و چندان مورد توجه آنها قرار نگرفت لذا از همین تریبون رسانه ای موجبات تسریع و تسهیل صدور مجوز چاپ این قرآن را برای اهدا به موزه حرم رضوی از مسوولان ذی ربط در این حوزه را خواستار و خواهشمند هسییم تا همه جوانان بدانند که کار هنری با محوریت قرآن و شعائر اسلامی برای انجام دادن بسیار زیاد است.

سین:ازدواج در کار و برنامه قرآنی شما چقدر تاثیرگذار بود؟

جیم:در همان سال 88 ازدواج کردیم و خوشبختان همسرانمان حامی و مشوق ما در انجام این کار بودند تا جائیکه فضای نوشتن را برای ما به نحو مطلوب مهیا می کردند که همین جا بر خود لازم می دانیم از حمایت های آنها تقدیر و تشکر کنیم.

سین:کدام آیه قرآن برای شما تاثیرگذارتر است؟

جیم:البته همه آیات قرآن جالب و سازنده است آیات رحمت، بشارت و انذار بهشت و جهنم، آیات امید بخش و بیم دهنده همه بسیار تکان دهنده و موثر است اما مبحث توبه و برگشت انسان به خدا در هر شرایطی تاثیرگذارترین آیات قرآن برای من است که خداوند انسان را در هر مرحله و شرایطی می پذیرد و می بخشد.

سین:حرف و سخن پایانی امیر حسین(ماشاالله) سخنی چیست؟

جیم:هر چه داریم از مسجد، تربیت مذهبی خانوادگی به ویژه زحمات پدر، مادر و برادر فرهنگی ما مسلم سخنی است که اکنون نیز به عنوان کارشناس فناوری مدیریت آموزش و پرورش کاشان و معلم نمونه استان مشغول به کار است همت عالی و دلسوزانه ای در آموزش قرآنی و خطاطی ما داشت و ما را در مسیر سعادت، سلامت و هدایت پرنور و برکت قرآن قرار داد.

ما نهایت قدر دانی و تشکر را علاوه بر پدر، مادر،برادر، همسرانمان و از مسوولان مسجد محل زندگیمان در شهر نوش آباد در برگزاری کلاس های آموزشی تخصصی قرآن داریم که این کلاس ها نیز استعداد و علاقه و ظرفیت قرآنی ما را بیش از پیش تا بزرگسالی به صورت مستمر و مداوم مستحکم و تقویت کرد.

هسته شکل گیری بنیاد شخصیتی ما در خانواده و مسجد پی ریزی شد و روح و جسمان ما را با کلام خدا پیوند داد و مانوس کرد.

ما هیچ وقت نمی توانیم زحمات پدرمان در کسب روزی حلال و تلاش های مادرمان برای موفقیت و تحصیل ما حتی در دوران بارداری که با سختی ما را حمل کرد جبران کنیم مادر نگذاشت ما سراغ شغل پدری به مزرعه برای کشاورزی برویم بلکه سعی کرد با حمایت و یاری پدرمان از طریق هنر قالیبافی در تامین معیشت خانواده فرزندانش را در لوای تربیت قرآنی پرورش دهد و موجبات موفقیت و مایه افتخار آنها در خانواده و جامعه شود.

برادران سخنی، لقمه حلال و تربیت دینی خانواده و فضای مسجد را بهترین عنصر سازنده شخصیت آنها عنوان کردند.

سین:حرف و سخن پایانی روح الله سخنی و آیه تاثیر گذار قرآنی از دیدگاه شما؟

جیم:من به جوانان هم سن خود می گویم که قرآن منطبق با تمام عصار و مکان و زمان ها است هیچ وقت کهنه نمی شود و هیچ تناقض و ضدیتی با پیشرفت، تکنولوژی و به روز شدن ندارد بلکه با توجه به تفسیر آیات آن می توانند بفهمند که هر پیشرفتی در قرآن است گر چه ما قطره ای در برایر عظمت بیکران دریای قرآن هستیم اما می توان فهمید که می شود در عین ارزشی بودن و قرآنی زندگی کردن به روز بود و قرآن باعث این نمی شود که به دنیای تکنولوژی و پیشرفت روز پشت کرد یا فاصله گرفت چون آنچه که اکنون د قالب پیشرفت و و علم روز کشف می شود 1400 سال قبل در قرآن آمده است.

یعنی قرآن دوای همه دردها و تنها راه نجات بشریت است با استناد به این حدیث از پیامبر اکرم(صلوات الله علیه)که فرمود«وقتی فتنه ها به صورت ابرهای سیاهی به شما حمله ور شدند به قر آن پناه ببرید»معتقدم به نظر من در شرایط کنونی جامعه و جهانی که ظلم و بیداد و فساد غالب شده است هر فرد عادی و مسوول می تواند از قرآن بزرگترین کمک و راهنمایی را بگیرد تا بر مشکلات و گناهان فائق شود.

کمک های مادر که همواره مواظب ما بود در انتخاب دوست اشتباه نکنیم و از مسیر قرآن، اخلاق و مسجد خار ج نشویم کمک بزرگی به شکل گیری شخصیت ارزشی ما کرد و نگذاشت به بیراهه و خطا برویم با وجود آنکه خانواده عیال باری بودیم از تربیت ما غافل نشد.

و اما تاثیرگذارترین و جذاب ترین کلام خدا برای من آیه 53 سوره زمر است که می فرماید:« قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ.» یعنی اى بندگان من- كه بر خويشتن زياده ‏روى روا داشته‏ ايد- از رحمت خدا نوميد نشويد. در حقيقت، خدا همه گناهان را میامرزد، كه او خود آمرزنده مهربان است.)

رحمت خدا برای گنهکاران در این آیه بسیار امیدبخش و قابل توجه است که هر انسانی با هر میزان گناه و خطا می تواند به آغوش خدا برگردد.