اردوغان؛ از سودای امپراطوری تا تن دادن به دولت ائتلافی

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران، "حزب عدالت و توسعه" که هدایت آن بر عهده اردوغان رییس جمهور و داوود اوغلو نخست وزیر فعلی ترکیه است و به مدت 13 سال پیاپی- از 2003 تا کنون - قدرت را در دست داشته، با نتایجی عجیب اما به زعم بسیاری از کارشناسان قابل پیش‌بینی روبرو شده و نتوانسته اکثریت کرسی‌های پارلمان را از آن خود کند و پس از شمارش بیش از 99 درصد آراء، تنها با کسب نزدیک به 41 درصد آرا در صدر نتایج انتخابات قرار گرفته است. بنابراین به نظر می‌رسد اردوغان که سودای احیای امپراطوری عثمانی را در سر داشت و حتی مقدمات آن را نیز فراهم کرده بود- ازجمله چندی پیش در هجوم اعتراضات شدید مردمی، از "کاخ سفید" خود در نزدیکی آنکارا با هزینه ساخت بالغ بر 615 میلیون دلار رونمایی کرد- اینک نه تنها از هدف خود فاصله بسیار دارد بلکه باید به تشکیل دولت ائتلافی تن دهد؛ امری که بنابر نظر بسیاری از کارشناسان، یک فضاحت تمام عیار برای اردوغان و حزب متبوعش محسوب می‌شود. در میان صاحبان کرسی در پارلمان کنونی ترکیه نیز شکست اردوغان مورد توجه بوده است به نحوی که به عنوان مثال، "عثمان فاروغ لوغ اوغلو" نماینده حزب جمهوری خلق در پارلمان ترکیه گفته: «مردم ترکیه از دست اردوغان و حزب او خسته شده بودند لذا در این انتخابات، با او همراهی چندانی نداشتند...» بعلاوه بسیاری از فعالان سیاسی که زاویه زیادی با اردوغان و مواضع و رویکردهای حزبی وی ندارند و حتی در برخی مسائل، از حامیان اردوغان محسوب می گردند نیز نتایج انتخابات اخیر پارلمانی در ترکیه را نشانه دلزدگی اقشار زیادی از مردم از سیاست‌هایی دانستند که رهبران عدالت و توسعه در چند سال اخیر در پیش گرفته اند. آن‌ها حتی شخص اردوغان را به سوء استفاده از امکانات کشور برای پیشبرد اهداف حزبی و در نهایت، تغییر نظام سیاسی ترکیه از پارلمانی به ریاستی متهم کرده اند.

فارغ از همه این مسائل، اما علت‌شناسی شکست اردوغان و حزب متبوعش در انتخابات اخیر پارلمانی در ترکیه، از اهمیت بسیاری برخوردار است. به نظر می‌رسد علل عمده این نکامی بزرگ را بتوان در چند مورد خلاصه کرد: