اخبار موسیقی هم به اندازه خبر ورزشی لازم است
آهنگساز فیلم و سریال سعید ذهنی درباره‌ی ویژگی‌های ساخت موسیقی فیلم در ایران می‌گوید.
سعید ذهنی آهنگساز فیلم و سریال در گفتگو با خبرنگار حوزه‌ی موسیقی باشگاه خبرنگاران گفت: تنها خط قرمز بنده به عنوان آهنگساز در انتخاب یک اثر این است که آن کار فاقد شرایط و اصول هنری باشد و واقعا از خط قرمزهای فکری من عبور کند.
آهنگساز سریال یادآوری در زمینه‌ی اهمیت ژانر در انتخاب آثارش افزود: ممکن است در طول زمان و به تدریج آهنگساز دارای صورت و تجربه در یک ژانر خاص بشود اما این به معنای بسته شدن وی نیست. من خود را به یک ژانر معین محدود نمی‌کنم و این از تنوع آثاری که برایشان موسیقی ساخته‌ام معلوم است.
وی درباره‌ی شخصیت محور بودن یا داستان محور بودن موسیقی در فیلم و سریال عنوان داشت: این اتفاق بستگی به نحوه‌ی روایت سینمایی اثر دارد. یعنی وقتی یک اثر شخصیت محور می‌شود آهنگساز به سمت و سوی شخصیت‌های داستان می‌رود و تم داستان حائز اهمیت می‌شود.
ذهنی در ادامه تشریح کرد: اما گاهی اوقات مواردی پیش می‌آید که آهنگساز از همراهی با اتفاقات در فیلم یا سریال اجتناب می‌کند تا به لایه‌های عمیق‌تر دست یابد.
وی افزود: این اتفاق البته به نوع داستان، نگاه کارگردان و نگرش آهنگساز و همین طور رابطه‌ی این دو نفر با هم بستگی دارد.
ذهنی درباره‌ی چگونگی شکل‌گیری تم‌ها و ملودی‌های سریال یادآوری گفت: در موسیقی دراماتیک اصطلاحی وجود دارد به نام "لایت موتیف" که به معنای قطعه‌ی کوتاه و معنی دار موسیقایی است که به صورت عامرانه و مبتنی بر تحلیل در جای جای اثر دراماتیک تکرار شود تداعی کننده‌ی یک مفهوم، موقعیت و یا شخصیت است.
این آهنگساز در ادامه شرح داد: خلق "لایت موتیف" از سه راه امکان می‌پذیرد یا یک ساز خاص معرف شخصیت یا مفهوم می‌شود یا یک ملودی خاص معرف شخصیت یا مفهوم می‌شود یا یک ملودی خاص با یک ساز خاص معرف یک کاراکتر یا مفهوم است که در یادآوری این اتفاق افتاده است.
وی ادامه داد: در این اثر در وهله‌ی اول به یک "تم" ملی فکر می‌کردم. البته که این خاصیت نگاه دراماتیک است.
ذهنی درباره‌ی موسیقی دراماتیک عنوان داشت: نسبت موسیقی دراماتیک و مقوله‌ی موسیقی مثل رابطه‌ی فیلمنامه می‌ماند با ادبیات.
وی ادامه داد: وقتی گفته می‌شود موسیقی دراماتیک یعنی این نوع موسیقی، موسیقی کاملی نیست.
این آهنگساز افزود: این موسیقی وقتی در کنار عناصر بصری درام قرار می‌گیرد تازه تأثیر خود را نشان می‌دهد. بنابراین این نوع از موسیقی اول برای دیده شدن و بعد برای شنیده شدن ساخته می‌شود.
این آهنگساز ادامه داد: ساخت موسیقی فیلم فقط با اطلاعات موسیقایی امکان پذیر نیست یعنی فردی که رشته آهنگسازی را خوانده، نمی‌تواند یکدفعه موسیقی فیلم کار کند.
ذهنی درباره‌ی استقلال آهنگساز در یک اثر اشاره کرد: این امر بستگی به میزان آشنایی آهنگساز و کارگردان نسبت به هم دارد و در وهله‌ی دوم به تجربه‌ی آهنگساز و اطمینانی که به او می‌شود.
وی در ادامه مطرح کرد: آشنایی با موسیقی معمولا به صورت تجربی است. البته چنین چیزی به این معنی نیست که کارگردان باید آهنگساز باشد ولی باید بداند که موسیقی در درام چه کارکردهایی دارد.
این آهنگساز عنوان داشت: در حال حاضر به غیر موارد خاص کارکرد موسیقی در 90 درصد آثار سینمایی و تلویزیون تشدید عواطف است که این تنها یکی از کارکردهای موسیقی است.
امروزه موسیقی دراماتیک در دنیا کارکردهایی به مراتب عمیق‌تر و گسترده تر است.
ذهنی درباره‌ی وضعیت موسیقی افزود: موسیقی وضعیتی گنگ و تعریف نشده دارد و جایگاه خوبی را دارا نیست.
این آهنگساز در ادامه‌ی مطالبش گفت: موسیقی در ایران زمانی جایگاه مناسبی پیدا کرده و در درام تأثیرگذار می‌شود که به نوازندگان و آهنگسازان موسیقی بها داده شود.
وی افزود: تلویزیون باید برنامه‌ای تخصصی برای موسیقی فراهم کند. جایگاهی برای شنیدن همه نوع موسیقی و خاستگاهی برای نقد آثار آهنگسازان ایرانی. همان طور که خبر ورزشی نیاز است اخبار موسیقی نیز لازم است. تلویزیون باید برای نشر اخبار موسیقی فکری کند.
آهنگساز دایره‌ای گچی قفقازی در ادامه اشاره کرد: طبیعی است که اورجینال بودن موسیقی برای اثر دراماتیک همیشه یک امتیاز است اما گاهی انتخاب آگاهانه‌ی موسیقی توسط یک کارگردان یا انتخاب کننده‌ی موسیقی می‌تواند بسیار موثر باشد.
ذهنی در ادامه اشاره کرد: حضور تحلیلی – مافیائی ترانه‌هایی که به لحاظ ساختار، ارکستراسیون و آرانژمان هیچ سنخیتی با موسیقی متن سریال‌ها ندارند تأسف بار است. امیدوارم مدیران و مسئولان محترم سازمان صداوسیما فکری برای پایان این جریان غیر حرفه‌ای کند.
وی ادامه داد: به طور مثال موسیقی یادآوری با این دقت ساخته می‌شود ناگهان 10 دقیقه قبل از پخش متوجه می‌شوم یک ترانه با صدای رضا یزدانی در تیتراژ انتهایی قرار داده شده که این جریان غلط است، زیرا با ترویج خواننده سالاری اعتبار سریال و عوامل سازنده‌ی آن زیر سوال می‌رود و این یعنی فاجعه‌ای که به آرامی در سریال‌های صدا و سیما تبدیل به یک قانون می‌شود.
ذهنی درباره‌ی حضور نداشتن خود در تئاتر گفت: در حال حاضر کدام یک از قوانین مدون در تئاتر اجرا شده است؟ خانه‌ی تئاتر تبدیل شده به یک بنگاه ساختمان سازی که هر دفعه به آنجا رفته‌ام دغدغه‌ی آن‌ها ساختمانی است برای خانه‌ی تئاتر که در حال ساخت است البته که اصل تئاتر فراموش شده است.
وی افزود: خانه‌ی تئاتر وظیفه‌اش بلیت نیم بها برای استخر و طرح ترافیک نیست. وظیفه‌ی خانه‌ی تئاتر حمایت از حقوق معنوی و مادی اعضای تئاتر است که در حال حاضر این اتفاق نمی‌افتد.
وی در آخر مطرح کرد: اگر به دنبال تئاتر نمی‌روم به دلیل این است که سیستم و قانونی که در تئاتر اعمال می‌شود را نمی‌پذیرم و این دروغ است که می‌نویسند سعید ذهنی موسیقی فیلم را به تئاتر ترجیح داد. من جزو خانواده‌ی تئاتر هستم.
انتهای پیام/ اس
آهنگساز سریال یادآوری در زمینه‌ی اهمیت ژانر در انتخاب آثارش افزود: ممکن است در طول زمان و به تدریج آهنگساز دارای صورت و تجربه در یک ژانر خاص بشود اما این به معنای بسته شدن وی نیست. من خود را به یک ژانر معین محدود نمی‌کنم و این از تنوع آثاری که برایشان موسیقی ساخته‌ام معلوم است.
وی درباره‌ی شخصیت محور بودن یا داستان محور بودن موسیقی در فیلم و سریال عنوان داشت: این اتفاق بستگی به نحوه‌ی روایت سینمایی اثر دارد. یعنی وقتی یک اثر شخصیت محور می‌شود آهنگساز به سمت و سوی شخصیت‌های داستان می‌رود و تم داستان حائز اهمیت می‌شود.
ذهنی در ادامه تشریح کرد: اما گاهی اوقات مواردی پیش می‌آید که آهنگساز از همراهی با اتفاقات در فیلم یا سریال اجتناب می‌کند تا به لایه‌های عمیق‌تر دست یابد.
وی افزود: این اتفاق البته به نوع داستان، نگاه کارگردان و نگرش آهنگساز و همین طور رابطه‌ی این دو نفر با هم بستگی دارد.
ذهنی درباره‌ی چگونگی شکل‌گیری تم‌ها و ملودی‌های سریال یادآوری گفت: در موسیقی دراماتیک اصطلاحی وجود دارد به نام "لایت موتیف" که به معنای قطعه‌ی کوتاه و معنی دار موسیقایی است که به صورت عامرانه و مبتنی بر تحلیل در جای جای اثر دراماتیک تکرار شود تداعی کننده‌ی یک مفهوم، موقعیت و یا شخصیت است.
این آهنگساز در ادامه شرح داد: خلق "لایت موتیف" از سه راه امکان می‌پذیرد یا یک ساز خاص معرف شخصیت یا مفهوم می‌شود یا یک ملودی خاص معرف شخصیت یا مفهوم می‌شود یا یک ملودی خاص با یک ساز خاص معرف یک کاراکتر یا مفهوم است که در یادآوری این اتفاق افتاده است.
وی ادامه داد: در این اثر در وهله‌ی اول به یک "تم" ملی فکر می‌کردم. البته که این خاصیت نگاه دراماتیک است.
ذهنی درباره‌ی موسیقی دراماتیک عنوان داشت: نسبت موسیقی دراماتیک و مقوله‌ی موسیقی مثل رابطه‌ی فیلمنامه می‌ماند با ادبیات.
وی ادامه داد: وقتی گفته می‌شود موسیقی دراماتیک یعنی این نوع موسیقی، موسیقی کاملی نیست.
این آهنگساز افزود: این موسیقی وقتی در کنار عناصر بصری درام قرار می‌گیرد تازه تأثیر خود را نشان می‌دهد. بنابراین این نوع از موسیقی اول برای دیده شدن و بعد برای شنیده شدن ساخته می‌شود.
این آهنگساز ادامه داد: ساخت موسیقی فیلم فقط با اطلاعات موسیقایی امکان پذیر نیست یعنی فردی که رشته آهنگسازی را خوانده، نمی‌تواند یکدفعه موسیقی فیلم کار کند.
ذهنی درباره‌ی استقلال آهنگساز در یک اثر اشاره کرد: این امر بستگی به میزان آشنایی آهنگساز و کارگردان نسبت به هم دارد و در وهله‌ی دوم به تجربه‌ی آهنگساز و اطمینانی که به او می‌شود.
وی در ادامه مطرح کرد: آشنایی با موسیقی معمولا به صورت تجربی است. البته چنین چیزی به این معنی نیست که کارگردان باید آهنگساز باشد ولی باید بداند که موسیقی در درام چه کارکردهایی دارد.
این آهنگساز عنوان داشت: در حال حاضر به غیر موارد خاص کارکرد موسیقی در 90 درصد آثار سینمایی و تلویزیون تشدید عواطف است که این تنها یکی از کارکردهای موسیقی است.
امروزه موسیقی دراماتیک در دنیا کارکردهایی به مراتب عمیق‌تر و گسترده تر است.
ذهنی درباره‌ی وضعیت موسیقی افزود: موسیقی وضعیتی گنگ و تعریف نشده دارد و جایگاه خوبی را دارا نیست.
این آهنگساز در ادامه‌ی مطالبش گفت: موسیقی در ایران زمانی جایگاه مناسبی پیدا کرده و در درام تأثیرگذار می‌شود که به نوازندگان و آهنگسازان موسیقی بها داده شود.
وی افزود: تلویزیون باید برنامه‌ای تخصصی برای موسیقی فراهم کند. جایگاهی برای شنیدن همه نوع موسیقی و خاستگاهی برای نقد آثار آهنگسازان ایرانی. همان طور که خبر ورزشی نیاز است اخبار موسیقی نیز لازم است. تلویزیون باید برای نشر اخبار موسیقی فکری کند.
آهنگساز دایره‌ای گچی قفقازی در ادامه اشاره کرد: طبیعی است که اورجینال بودن موسیقی برای اثر دراماتیک همیشه یک امتیاز است اما گاهی انتخاب آگاهانه‌ی موسیقی توسط یک کارگردان یا انتخاب کننده‌ی موسیقی می‌تواند بسیار موثر باشد.
ذهنی در ادامه اشاره کرد: حضور تحلیلی – مافیائی ترانه‌هایی که به لحاظ ساختار، ارکستراسیون و آرانژمان هیچ سنخیتی با موسیقی متن سریال‌ها ندارند تأسف بار است. امیدوارم مدیران و مسئولان محترم سازمان صداوسیما فکری برای پایان این جریان غیر حرفه‌ای کند.
وی ادامه داد: به طور مثال موسیقی یادآوری با این دقت ساخته می‌شود ناگهان 10 دقیقه قبل از پخش متوجه می‌شوم یک ترانه با صدای رضا یزدانی در تیتراژ انتهایی قرار داده شده که این جریان غلط است، زیرا با ترویج خواننده سالاری اعتبار سریال و عوامل سازنده‌ی آن زیر سوال می‌رود و این یعنی فاجعه‌ای که به آرامی در سریال‌های صدا و سیما تبدیل به یک قانون می‌شود.
ذهنی درباره‌ی حضور نداشتن خود در تئاتر گفت: در حال حاضر کدام یک از قوانین مدون در تئاتر اجرا شده است؟ خانه‌ی تئاتر تبدیل شده به یک بنگاه ساختمان سازی که هر دفعه به آنجا رفته‌ام دغدغه‌ی آن‌ها ساختمانی است برای خانه‌ی تئاتر که در حال ساخت است البته که اصل تئاتر فراموش شده است.
وی افزود: خانه‌ی تئاتر وظیفه‌اش بلیت نیم بها برای استخر و طرح ترافیک نیست. وظیفه‌ی خانه‌ی تئاتر حمایت از حقوق معنوی و مادی اعضای تئاتر است که در حال حاضر این اتفاق نمی‌افتد.
وی در آخر مطرح کرد: اگر به دنبال تئاتر نمی‌روم به دلیل این است که سیستم و قانونی که در تئاتر اعمال می‌شود را نمی‌پذیرم و این دروغ است که می‌نویسند سعید ذهنی موسیقی فیلم را به تئاتر ترجیح داد. من جزو خانواده‌ی تئاتر هستم.
انتهای پیام/ اس
چی میشه صدا و سیما یه کم هم اخبار موسیقی رو پوشش بده